Οδηγός της Υπάτης του έτους 1920

Αναμνηστική φωτογραφία τριών γενεών της οικογένειας Αυγέρη από την Καστανιά Υπάτης στο παζάρι, 21 Σεπτεμβρίου 1937.

[πηγή φωτογραφίας: άρθρο του Παναγιώτη Ιωάν. Καμηλάκη, Η εμπορική πανήγυρη («παζάρι του Σταυρού») της Υπάτης Φθιώτιδας, σ.σ. 167-204. Από: Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου «Η Υπάτη στην εκκλησιαστική ιστορία, την εκκλησιαστική τέχνη και τον ελλαδικό μοναχισμό», Υπάτη 8-10 Μαΐου 2009.

Σε Πανελλήνιο Οδηγό του έτους 1920 παρατίθενται σημαντικές λεπτομερείς πληροφορίες, οι οποίες αφορούν την Υπάτη. Αναφέρονται διοικητικές υπηρεσίες, συγκοινωνίες, προϊόντα, επαγγελματίες, κ.ά.. Πρέπει να σημειωθεί ότι μερικά ονοματεπώνυμα έχουν εκτυπωθεί λάθος λόγω λανθασμένης ανάγνωσης στο τυπογραφείο.

Αναλυτικά το κείμενο του οδηγού έχει ως εξής:

✩✩✩

ΥΠΑΤΗ

(Κάτοικοι: 2.172)

Κοινότης της τέως επαρχίας Φθιώτιδος, του Φθιωτιδοφωκίδος. Περιλαμβάνει την ομώνυμον πρωτεύουσαν και τους συνοικισμούς: Αμαλόταν ή Αμβαλόταν (κ.113), Καρυάν (κ.137), Λουτρά Υπάτης (κ.62), Μονή Αγάθωνος (κ.13) και Μπουγουμήλα (κ.268).

Η ΥΠΑΤΗ κείται εις τάς υπωρείας της Οίτης και επί της υψηλής εναέρου τοποθεσίας. Είναι περίφημος διά τάς ιαματικάς αυτής θερμοπηγάς κατά των δερματικών ιδία νοσημάτων. Οι Τούρκοι την ωνόμαζον «Πατραδζίκ», οι δε ημέτεροι επί Τουρκοκρατίας «Νέας Πάτρας».

Η πολίχνη ΥΠΑΤΗ (Κάτ. 1.553), απολαύουσα των προνομίων των πολυφύτων πρανών της μεγαλοπρεπούς Οίτης, είνε κακώς διηρημένη, ευάερος όμως και άκρως υγιεινή. Μέχρι των «Λουτρών η απόστασις είναι 1 ώρας περίπου, εύρηται δε ενταύθα μέγα κατάστημα μετά 44 λουτήρων και διαμερισμάτων δι’ ειδικάς θεραπείας. Οικήματα και καταλύματα διά 500 και πλέον επισκέπτας. Χρήσις λουτρών από Μαΐου μέχρι Σεπτεμβρίου.

Κοινοτικόν Συμβούλιον

Πρόεδρος: Βασακάρης Μιλτιάδης.

Σύμβουλοι: Βασακάρης Μιλτιάδης, Γιωτόπουλος Γεώργιος, Ματσούκας Σωτήριος, Μπρόφας* Ιωάννης, Μυλωνάς Παρνασσός, Ξηροτύρης Νικόλαος, Φίτσιος Νικόλαος.

Συγκοινωνία. Μετά της Λαμίας ώραι 5 δι’ αμαξιτής οδού (αμαξαγώγιον δραχμαί 5). Μετά των Λουτρών Υπάτης ώρ. 45΄ δι’ αμαξιτής οδού (αμαξαγώγιον δρ 15 και κατ’ άτομον δρ. 3).

Προϊόντα. Καπνά (είδους Σαρρή και Αράπικο) από 90-120 χιλιάδας οκάδας ετησίως, Σίτον 2.000 κοιλά κατά μέσον όρον και Αραβόσιτον περί τάς 3.000 κοιλά.

Αρχαί. Ειρηνοδικείον. Αστυνομία. Ταχυδρομείον και Τηλεγραφείον. Συμβολαιογραφείον. (Συμβολαιογράφος και Υποθηκοφύλαξ ο εκάστοτε Ειρηνοδίκης).

Ναοί. Άγιος Γεώργιος, Άγιος Νικόλαος, Αγία Τριάς. Ιερείς: Καραγιάννης Παπακώστας, Ευσταθίου Δημήτριος, Πεπερίγκος Γεώργιος.

Σχολεία. Ελληνικόν Σχολείον πλήρες. Μποσμορίδης Γεώργιος (Σχολάρχης), Μαράκης Πέτρος και Παπακωνσταντίνου Γεώργιος (Ελληνοδιδάσκαλοι).

Δημοτικόν Σχολείον Αρρένων. Βασακάρης Αλέξανδρος και Παπασταμάτης Γεώργιος (Δημοδιδάσκαλοι).

Δημοτικόν Σχολείον Θηλέων. Πονηροπούλου Αγγελική (Δημοδιδασκάλισσα).

Πανηγύρεις. Ετησία εμπορική, τελουμένη την 14^ην Σεπτεμβρίου.

Επαγγελματίαι

Αλευρόμυλοι. Γιαννακόπουλος Γεώργιος, Μπαλής Δημήτριος, Ρούσκας Ιωάννης και Τσεκούρας Γεώργιος.

Αποικιακά. Δήμου Δημήτριος, Καργιαμπάς Κωνσταντίνος, Κεραμίδας Δημήτριος, Ματσούκας Σωτήριος, Ματσούκα Δημ. Αδελφοί, Μπρόφα* Π. Αδελφοί, Παπαζαχαρίας Κώστας, Σάνδρος Ιωάννης και Τσιλούνης Δημήτριος.

Αρτοποιεία. Ζαφείρης Γεώργιος, Ζαφείρης Νικόλαος, Φράγκος Αχιλλεύς.

Βαφεία. Κουρόπουλος Γ., Τσοτίνης Αν., Ψαρρέας Ιωάννης.

Δικηγόροι. Καθάριος Γεώργιος.

Δικολάβοι. Αμπλιανίτης** Ιωάννης, Βασακάρης Μιλτιάδης, Κουτρουμπούσης Π., Χαρβαλάκης Θεόδωρος.

Εισαγωγείς εγχωρίων προϊόντων. Λακνάς Χρήστος, Ματσούκα Δημητρίου Αδελφοί, Πατήθρας Αθανάσιος.

Εξαγωγείς εγχωρίων προϊόντων. Γεωργαντάς Δημήτριος, Κακογιάννης Αθανάσιος, Ματσούκα Δ. Αδελφοί, Μπρόφας* Ιωάννης, Στεργιόπουλος Χρήστος, Χριστοδούλου Νικόλαος.

Ιατροί. Γιωτόπουλος Γεώργιος, Μυλωνάς Παρνασσός, Παγορόπουλος Γεώργιος.

Καφενεία. Βούλγαρη Αποστόλου, Σακκά Κωνσταντίνου, Στουρνάρα Κωνσταντίνου.

Κουρεία. Γεωργουσόπουλος Γ., Ζώης Χαράλαμπος, Τερτίγκας Χρ..

Κρεοπωλεία. Αγιόψυχος Ιωάννης, Ευθυμιόπουλος Ηρωδίων, Ξηροτύρης Αλέξανδρος, Παπαποστόλου Κωνσταντίνος.

Λουτρά (Υπάτης). Αγαθοκλής Γεώργιος ενοικιαστής, Λουτήρες Ευρωπαϊκοί. Ξενοδοχεία «Όθρυς», «Οίτη», «Λαϊκόν».

Ξενοδοχεία φαγητού, Ζώγας Νικόλ., Τσόγκας Γεώργιος.

Πανδοχεία. Πατήθρας Αθανάσιος, Πολύβας Ευθύμιος.

Πεταλωτήρια. Καραγιαννόπουλος Νικόλαος, Λακνάς Απόστολος, Νικόπουλος Χρήστος.

Σαγματοποιεία. Λακνάς Απόστολος.

Σιδηρουργεία. Βλάχος Ευάγγ., Βλάχος Δημήτριος, Γασπαρινάτος Παύλος, Μωρίκας*** Γ., Τσαλής Απόστολος.

Τσαρουχοποιεία. Γεωργίου Αλέξανδρος, Γεωργίου Γεώργιος, Δασκαλόπουλος Ιωάννης, Λακνάς**** Ιωάννης, Παπουτζής Δημήτριος.

Υφάσματα. Λούκας Κώνστας, Ματσούκας Σωτήριος, Μπρόφα* Π. Αδελφοί.

Υποδηματοποιεία. Βλάχος Ιωάννης, Δημητρέλος Γεώργιος, Χαραλαμπόπουλος Σταύρος.

Φαρμακεία. Σαλοπούλου Ι.

✩✩✩

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ

*στον οδηγό αναφέρεται ως Μωρόφας αντί του ορθού Μπρόφας. Η λάθος αναγραφή οφείλεται στην ανάγνωση του καλλιγραφικού π ως ω.

**το ίδιο, όπως το προηγούμενο: αναφέρεται Αμωλιανίτης αντί Αμπλιανίτης.

***ίσως Μπρίκας.

****μάλλον Λαϊνάς.

ΠΗΓΗ

Ελληνικός οδηγός, Ιδιοκτησία εταιρείας Κυριέρης-Γιαννόπουλος κ ΣΙΑ, Αθήναι 1920, σελίδες 756-757.