Η ατμοπλοϊκή σύνδεση της Στυλίδας με τα λιμάνια του Ελληνικού Βασιλείου το 1856

 «Η ΥΔΡΑ» ήταν ένα από τα δύο ατμόπλοια που προσέγγιζαν το λιμάνι της Στυλίδας από το 1856 και μετά. Στην Κρητική επανάσταση (1866-1869) μαζί με το «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ» εφοδιασμένο με ένα ή δύο πυροβόλα μικρού βεληνεκούς, πραγματοποίησε δύο ταξίδια με επιστροφή και διέσπασε τέσσερεις φορές τον αποκλεισμό της Κρήτης από τον οθωμανικό στόλο. [Πηγή: Η ναυτική εποποιία της Κρητικής Επανάστασης 1866-69 (Μέρος Πρώτο)].

Στο ΦΕΚ 15/Α/27-04-1855 δημοσιεύθηκε ο νόμος ΣΠΑ΄ «Περί συστάσεως ατμοπλοϊκής συγκοινωνίας μεταξύ των νήσων και των παραλίων μερών της Ελλάδος» (Εικ.1αβ). Ο νόμος έθετε τις προϋποθέσεις που έπρεπε να εκπληρώνει η συσταθείσα ατμοπλοϊκή εταιρία.

Στο ΦΕΚ 33/Α/25-07-1856 δημοσιεύθηκαν δύο βασιλικά διατάγματα «Περί προσωρινής συστάσεως ατμοπλοϊκής συγκοινωνίας» και «Περί προσωρινής διευθύνσεως της υπηρεσίας των ατμοπλοίων». (Εικ.2αβγ).

Στη συνέχεια συντάχθηκε «Κανονισμός της Υπηρεσίας των Ελληνικών Ατμοπλοίων» του έτους 1856 (Εικ.3αβ). Στον κανονισμό περιέχονται στοιχεία για την ατμοπλοϊκή σύνδεση των λιμανιών του Ελληνικού Βασιλείου (ναυτικές αποστάσεις, τιμές εισιτηρίων, υποχρεώσεις επιβατών, κ.ά.). Ως βάση για τη σύνταξη του Κανονισμού χρησιμοποιήθηκε το βασιλικό διάταγμα «Περί προσωρινής συστάσεως ατμοπλοϊκής συγκοινωνίας».

Για την τοπική ιστορία το ενδιαφέρον έγκειται στα στοιχεία που παρατίθενται στον Κανονισμό για τα λιμάνια της περιοχής του σημερινού φθιωτικού χώρου, δηλαδή της Αταλάντης και Στυλίδας. Το λιμάνι της τότε παραμεθόριας Στυλίδας ήταν το βορειότερο εντός του ελληνικού εδάφους και κατείχε σπουδαία θέση ανάμεσα στα λιμάνια του ελλαδικού χώρου. Για το λόγο αυτό, στην παρούσα ανάρτηση παρουσιάζονται τα στοιχεία που αφορούν την ατμοπλοϊκή σύνδεση του συγκεκριμμένου λιμανιού με τα υπόλοιπα λιμάνια του Ελληνικού Βασιλείου.

Ειδικότερα:

Στον Κανονισμό ορίζεται ότι η θαλάσσια συγκοινωνία μεταξύ των λιμανιών του Ελληνικού Βασιλείου θα πραγματοποιείται από τα ατμόπλοια «Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ» και «Η ΥΔΡΑ». Το ατμόπλοιο που θα προσεγγίζει τη Στυλίδα θα ακολουθεί τη γραμμή Πειραιάς-Στυλίδα με προσέγγιση στα λιμάνια Χαλκίδας, Αταλάντης και Αιδηψού. Η συγκοινωνία της γραμμής ορίσθηκε δεκαπενθήμερος.

Α. Πίνακας δρομολογίων

Το πρόγραμμα των δρομολογίων της γραμμής Πειραιάς-Στυλίδα έχει ως εξής:

ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟΝ.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ

ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ.

Των δύω ατμοπλοίων διά την συγκοινωνίαν μεταξύ Πειραιώς του Αργολικού κόλπου, των μεσημβρινοδυτικών παραλίων της Πελοποννήσου, του Μεσολογγίου, των κυριωτέρων νήσων των Κυκλάδων, του Ευβοϊκού και Μαλιακού Κόλπου.

Απόπλους			Διάρκεια του διάπλου		Κατάπλους			Διαμονή εις ώρας
			Εις μίλια	Εις ώρας
Β΄.  Γ ρ α μ μ ή  μ ε τ α ξ ύ  Π ε ι ρ α ι ώ ς  κ α ι  Σ τ υ λ ί δ ο ς. Άνοδος ανά πάν δεκαπενθήμερον
Από Πειραιά	Πέμπτην	6.Μ.	93	11 ½	Εις Χαλκίδα	Παρασκ.	5 ½ Π.	2 ½
»  Χαλκίδα	Παρασκυ.	8.Π.	31	4	» Αταλάντην	»	Μεσημβρίαν	½
» Αταλάντην	»	½ Μ.	12	1½	» Αιδηψόν	»	2 Μ.	½
»  Αιδηψόν	»	2	2	3	» Στυλίδα	»	5½	14½
Επάνοδος
» Στυλίδα	Σάββατον	8 Π.	25	3	» Αιδηψόν	Σάββατον	11 Π.	½
» Αιδηψόν	»	11½»	12	1½	» Αταλάντην	»	1 Μ.	½
» Αταλάντην	»	1 ½ Μ.	31	1	» Χαλκίδα	»	5½	12½
» Χαλκίδα	Κυριακήν	6 Π.	93	11½	» Πειραιά	Κυριακήν	5½	24½
Σημ. Διά του ανωτέρω δρομολογίου η συγκοινωνία έσεται εβδομαδιαία μέν μεταξύ Πειραιώς και Σκύρου, δεκαπενθήμερος δε μεταξύ των λοιπών λιμένων.

Β. Τιμολόγιο ναύλων

Στον Πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται τα ποσά των ναύλων που καταβάλλονται για τους επιβάτες και τα εμπορεύματα. Από το Τιμολόγιο προκύπτει ότι υπήρχε η δυνατότητα ένας επιβάτης από Στυλίδα να ταξιδέψει ατμοπολοϊκά στα εξής λιμάνια του Ελληνικού Βασιλείου: Αιδηψός, Αταλάντη, Πειραιάς, Ύδρα, Σπέτσες, Ναύπλιο, Γύθειο, Καλαμάτα, Πύλος, Κατάκολο, Κυλλήνη, Άγιος Σώστης, Πάτρα, Σύρος, Τήνος, Άνδρος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Ίος και Θήρα.

Τα ναύλα ποικίλουν ανά Θέση και Κλάση. Οι υψηλότερες τιμές εμφανίζονται στα ναύλα που καταβάλλονται για μετάβαση στο λιμάνι των Πατρών. Ειδικότερα προβλέπονται οι εξής τιμές:

α) για τους επιβάτες ανά Θέση

Α΄ 144 δρχ.,

Β΄ 85 δρχ. και

Γ΄ 48 δρχ..

β) για τα εμπορεύματα ανά Κλάση

Α΄ 19,50 δρχ.,

Β΄ 13 δρχ.,

Γ΄ 9,75 δρχ.,

Δ΄ 6,50 δρχ.,

Ε΄ 2,75 δρχ. και

ΣΤ΄ 4,85 δρχ..

Οι υψηλές τιμές αιτιολογούνται, επειδή το λιμάνι των Πατρών είναι το πιο απομακρυσμένο λιμάνι από αυτό της Στυλίδας (452 μίλια). Να σημειωθεί ότι την εποχή αυτή τα ατμόπλοια πραγματοποιούσαν τον περίπλου της Πελοποννήσου, διότι δεν είχε πραγματοποιηθεί ακόμη η διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου. Το σημαντικότατο αυτό έργο για τη ναυσιπλοΐα ολοκληρώθηκε το 1893.

Ακολουθεί η παράθεση δύο Πινάκων με τα ναύλα για τους επιβάτες και τα εμπορεύματα.

ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ

ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ.

Των ναύλων διά τούς από ένα εις έτερον λιμένα του διάπλου των Ελληνικών ατμοπλοίων μεταβιβαζομένους επιβάτας και διά τα εμπορεύματα της Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄κλάσεως.

Α.

ΔΙΑΠΛΟΥΣ	Απόστασις εις μίλια	Ναύλος των θέσεων διά τους επιβάτας
		Θέσεις
		Α΄		Β΄		Γ΄
		Δ.	Λ.	Δ.	Λ.	Δ.	Λ.
Μεταξύ Πειραιώς και Στυλίδος	161	54		36		18
Μεταξύ Ύδρας και Στυλίδος	164	54		36		18
Μεταξύ Σπετζών και Στυλίδος	179	54		35		18
Μεταξύ Ναυπλίου και Στυλίδος	205	63		42		21
Μεταξύ Γυθείου και Στυλίδος	249	81		54		27
Μεταξύ Καλαμών και Στυλίδος	290	90		60		30
Μεταξύ Πύλου και Στυλίδος	333	108		72		36
Μεταξύ Κατακώλου και Στυλίδος	388	117		78		39
Μεταξύ Κυλλήνης και Στυλίδος	414	126		84		42
Μεταξύ Αγ. Σώστη και Στυλίδος	439	126		84		42
Μεταξύ Πατρών και Στυλίδος	452	144		96		48
Μεταξύ Σύρου και Στυλίδος	147	45		30		15
Μεταξύ Τήνου και Στυλίδος	156	54		36		18
Μεταξύ Άνδρου και Στυλίδος	124	45		30		15
Μεταξύ Μυκώνου και Στυλίδος	160	54		36		18
Μεταξύ Νάξου και Στυλίδος	175	54		36		18
Μεταξύ Πάρου και Στυλίδος	182	63		42		21
Μεταξύ Ίου και Στυλίδος	191	63		42		21
Μεταξύ Θήρας και Στυλίδος	206	63		42		21
Μεταξύ Χαλκίδος και Στυλίδος	58	18		12		6
Μεταξύ Αταλάντης και Στυλίδος	35	13	50	9		4	50
Μεταξύ Αιδηψού και Στυλίδος	25	9		6		3

Β.

ΔΙΑΠΛΟΥΣ	Απόστασις εις μίλια	Ναύλος των εμπορευμάτων ανά πάν βάρος οκάδ. 50 ή έλαττον αυτών
		Κλάσεις
		Α΄		Β΄		Γ΄		Δ΄			Ε΄		ΣΤ΄
		Δ.	Λ.	Δ.	Λ.	Δ.	Λ.	Δ.	Λ.	Δ.		Λ.	Δ.	Λ.
Μεταξύ Πειραιώς και Στυλίδος	161	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Ύδρας και Στυλίδος	164	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Σπετζών και Στυλίδος	179	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Ναυπλίου και Στυλίδος	205	12		8		6		4		1		50	2	65
Μεταξύ Γυθείου και Στυλίδος	249	12		8		6		4		1		50	2	65
Μεταξύ Καλαμών και Στυλίδος	290	13	50	9		6	75	4	50	1		75	3	5
Μεταξύ Πύλου και Στυλίδος	333	45		10		7	50	5		2			3	45
Μεταξύ Κατακώλου και Στυλίδος	388	16	50	11		8	25	5	50	2		25	3	85
Μεταξύ Κυλλήνης και Στυλίδος	414	18		12		9		6		2		50	4	25
Μεταξύ Αγ. Σώστη και Στυλίδος	439	18		12		9		6		2		50	4	25
Μεταξύ Πατρών και Στυλίδος	452	19	50	13		9	75	6	50	2		75	4	85
Μεταξύ Σύρου και Στυλίδος	147	9		6		4	50	3		1			1	85
Μεταξύ Τήνου και Στυλίδος	156	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Άνδρου και Στυλίδος	124	9		6		4	50	3		1			1	85
Μεταξύ Μυκώνου και Στυλίδος	160	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Νάξου και Στυλίδος	175	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Πάρου και Στυλίδος	182	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Ίου και Στυλίδος	191	10	50	7		5	25	3	50	1		25	2	25
Μεταξύ Θήρας και Στυλίδος	206	12		8		6		4		1		50	2	65
Μεταξύ Χαλκίδος και Στυλίδος	58	4	50	3		2	25	1	50			75	1	25
Μεταξύ Αταλάντης και Στυλίδος	35	4	50	3		2	25	1	50			50	1
Μεταξύ Αιδηψού και Στυλίδος	25	3		2		1	50	1				50	1

ΕΙΚΟΝΕΣ

α.

β.

Εικ.1αβ Οι δύο σελίδες του ΦΕΚ 15/27-04-1855 που περιλαμβάνουν το νόμο ΣΠΑ΄ «Περί συστάσεως ατμοπλοϊκής συγκοινωνίας μεταξύ των νήσων και των παραλίων μερών της Ελλάδος».[Πηγή: Εθνικό τυπογραφείο].

α.

β.

γ.

Εικ.2αβγ Οι τρείς σελίδες του ΦΕΚ 33/25-07-1856 που περιλαμβάνουν τα βασιλικά διατάγματα «Περί προσωρινής συστάσεως ατμοπλοϊκής συγκοινωνίας» και «Περί προσωρινής διευθύνσεως της υπηρεσίας των ατμοπλοίων».[Πηγή: Εθνικό τυπογραφείο].

α.

β.

Εικ.3αβ Το εμπροσθόφυλλο και οπισθόφυλλο του Κανονισμού της Υπηρεσίας των Ελληνικών Ατμοπλοίων. Πηγή: «Κανονισμός της Υπηρεσίας των Ελληνικών Ατμοπλοίων».

ΠΗΓΕΣ

1. Εθνικό τυπογραφείο.

2. Κανονισμόςτης Υπηρεσίας των Ελληνικών Ατμοπλοίων , εν Αθήναις 1856.

3. Ύδρα 1854-1930. Ακτοπλοΐα-Ατμοπλοΐα (Ιστότοπος: ΥΔΡΑ ΥΔΡΕΑ ΥΔΡΟΥΣΣΑ).