«Ἡ Φθιῶτις και αἱ Ἱστορικαί αὐτῆς ἀναμνήσεις» του Παναγιώτη Σούτσου (1806-1868)

  

Εικ.1. Ο Παναγιώτης Σούτσος (1806-1868). (Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους).

 

Το 1852 δημοσιεύθηκε στην αθηναϊκή εφημερίδα «ΑΙΩΝ» ταξιδιωτικό λογοτεχνικό κείμενο για τη Φθιώτιδα με τίτλο «Ἡ Φθιῶτις και αἱ Ἱστορικαί αὐτῆς ἀναμνήσεις». Γράφηκε από τον Φαναριώτη πεζογράφο και ποιητή Παναγιώτη Σούτσο (Εικ.1) στις 27 Σεπτεμβρίου 1852, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Υπάτη.

Ο Παναγιώτης Σούτσος ξεκίνησε το ταξίδι του από την Αθήνα με προορισμό τη Φθιώτιδα στις 19 Ιουνίου 1852. Κατέβηκε στον Πειραιά, από όπου απέπλευσε με γαλλικό πυρόσκαφο, όπως ονομαζόταν αρχικά τα ατμόπλοια, για τη Χαλκίδα. Εκεί έφτασε λίγο πριν νυχτώσει. Στις 21 Ιουνίου, μετά τη δύση του ηλίου, αναχώρησε με ένα μικρό ελληνικό πλοίο από τη Χαλκίδα για τη Στυλίδα. Το πρωΐ, με την ανατολή ηλίου, έφτασαν στα Πολιτικά Ευβοίας, 24 χιλιόμετρα βόρεια της Χαλκίδας. Λόγω της παύσης του ανέμου, το πλοίο ελλιμενίσθηκε. Οι επιβάτες του πέρασαν όλη την ημέρα τους σε σκιά ελάτου, όπου υπήρχε πηγή νερού. Εκεί εμφανίστηκε ένας βοσκός της περιοχής, απόφοιτος Σχολαρχείου. Τους πρόσφερε γάλα και ρώτησε τον Σούτσο για το φλέγον θρησκευτικό ζήτημα της εποχής εκείνης: την απόφαση έκδοσης Πατριαρχικού Τόμου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την παραχώρηση του αυτοκεφάλου στην Εκκλησία της Ελλάδος.

Το μεσημέρι της επόμενης ημέρας το πλοίο πέρασε κάτω από το όρος Καντήλι. Λόγω του ισχυρού κυματισμού της θάλασσας έσπασε το πηδάλιο του ιστιοφόρου. Ευτυχώς ο άνεμος έσπρωξε το πλοίο προς τον Μαλιακό κόλπο, αφού πέρασε εμπρός από τη Λίμνη, τις Ροβιές, την Αιδηψό και τα Λιχαδονήσια. Με την είσοδο του πλοίου στο Μαλιακό κόλπο φάνηκαν η Αγία Μαρίνα, ο Αχινός και το Δρέπανο. Αντικρύζοντας την Κρεμαστή Λάρισσα (σήμερα Πελασγία), πατρίδα του Αχιλλέα, ο Σούτσος ενθουσιασμένος παραθέτει ομηρικούς στίχους που υποδηλώνουν τον πλούτο της ομηρικής Φθίας:

«οὐ γὰρ πώποτ’ ἐμὰς βοῦς ἤλασαν οὐδὲ μὲν ἵππους,

οὐδέ ποτ’ ἐν Φθίῃ ἐριβώλακι βωτιανείρῃ

καρπὸν ἐδηλήσαντ’, ἐπεὶ ἦ μάλα πολλὰ μεταξὺ

οὔρεά τε σκιόεντα θάλασσά τε ἠχήεσσα·»

(Ομήρου Ιλιάδα, Ραμψωδία Α, στίχοι 154-157).

δηλαδή

«τα βόδια μήτε τ’ άλογα δεν βγήκαν να μου πάρουν

μήτε στην μεγαλόσβολην, την ανδροθρέπτραν Φθίαν

ποτέ μου εβλάψαν τους καρπούς, ότ’ είναι ανάμεσόν μας

όρη κατάσκια πολλά και πέλαγ’ αγριεμένα·»

(Μετάφραση Ιακώβου Πολυλά).

Με τη φαντασία του μεταφέρεται στα χρόνια που βασιλιάς των Μυρμιδόνων στην ανατολική Φθία ήταν ο Πηλέας. Στο ανάκτορό του ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος εκπαιδευόταν από τον κένταυρο Χείρωνα και τον Φοίνικα. Η Θέτις, σύζυγος του Πηλέα, έβγαινε από τις αμμώδεις ακτές της Αμαλιάπολης αγκαλιάζοντας το νήπιο Αχιλλέα.

Το πλοίο έφτασε στη Στυλίδα. Ο Σούτσος κατεβαίνοντας στη Στυλίδα παραθέτει και πάλι άλλον ομηρικό στίχο για τη Φθία:

«Φθίην δ᾽ ἐξικόμην ἐριβώλακα μητέρα μήλων»

(Ομήρου Ιλιάδα, Ραμψωδία Ι, στίχος 479).

δηλαδή

«κι έφθασα στην καλόσβωλον, την αρνοθρόφον Φθίαν·»

(Μετάφραση Ιακώβου Πολυλά).

Στη Στυλίδα διανυκτέρευσε σε ξενοδοχείο κοντά στην ακτή. Την αυγή έφιππος, αντικρίζοντας απέναντι τις Θερμοπύλες, ξεκίνησε την πορεία του. Συνάντησε ένας οροφύλακα με μικρό μαύρο γένι κι ένα μακρύ μαχαίρι κρεμασμένο στο πλευρό του. Πλησιάζοντας τον ρώτησε «Αι Θερμοπύλαι αύται;». Αυτός, επειδή δεν εγνώριζε, του απάντησε «Αδ’ εκεί η Αλαμάνα».

Εκφράζοντας σεβασμό ο Σούτσος κατέβηκε από το άλογο. Στη μνήμη των νεκρών των Θερμοπυλών παραθέτει στίχους από τον ελεγειακό ποιητή Καλλίνο:

«Τιμῆέν τε γάρ ἐστι καὶ ἀγλαὸν ἀνδρὶ μάχεσθαι

γῆς πέρι καὶ παίδων κουριδίης τ᾽ ἀλόχου»

(Καλλίνος, απόσπασμα 1 west, στίχοι 6-7).

δηλαδή

«Είναι τιμή κι είναι χαρά στο παλικάρι η μάχη

για την πατρίδα, την καλή γυναίκα, τα παιδιά.»

Αναφέρει την ύπαρξη του χωριού Ελευθεροχώρι, κοντά στις Θερμοπύλες. Εκεί υποστηρίζει ότι ιδρύθηκε το Αμφικτυονικό συνέδριο από το βασιλιά των Θερμοπυλών Αμφικτύονα για την επίλυση των διαφορών μεταξύ των ελληνικών πόλεων-κρατών.

Φτάνοντας στη Λαμία περιγράφει τη φθιωτική κοιλάδα: ορίζεται από τα όρη Οίτη, Όθρυς και δυτικά από τον Τυμφρηστό. Κατά μήκος μπορεί να τη διασχίσει κάποιος σε δεκατέσσερεις ώρες και κατά πλάτος σε δύο. Διασχίζεται από τον Σπερχειό, ο οποίος δέχεται τα νερά των ποταμών Ίναχου (Βίστριζα) και του Μέλανα (Μαυρονέρι). Παράγει σίτο, αραβόσιτο, σουσάμι, μετάξι, βαμβάκι, καπνό, κ.ά.. Δύο φορές το χρόνο διασχίζουν την κοιλάδα σαράντα χιλιάδες βοσκοί μετακινούμενοι από την Πίνδο, τον Όλυμπο και την Όσσα προς την τότε ελεύθερη Ελλάδα.

Ο Σούτσος προτρέπει τη κυβέρνηση για την εκτέλεση έργων στη Φθιώτιδα, όπως τη δημιουργία θαλάσσιας συγκοινωνίας με την Εύβοια και την Αττική, την κατασκευή δρόμου από τη Στυλίδα έως τους πρόποδες του Τυμφρηστού, την προσπάθεια μετατροπής του Σπερχειού ποταμού σε πλεύσιμο και τη δημιουργία δανειστικής υποτράπεζας, όπως υπήρχε στη Σύρο και την Πάτρα. Προτρέπει και σε προσπάθεια καταπολέμησης της ληστείας, επειδή διαπιστώνει ότι στην περιοχή επικρατεί η παρανομία και η αδιαφορία για την αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων.

Στη Λαμία διέμεινε επτά ημέρες. Με το φίλο του Τασίκο ανέβαιναν το απόγευμα στην Ταράτσα. Ο Τασίκος μάλλον είναι ο μετέπειτα διορισμένος δήμαρχος Λαμίας Κυριακός Τασσίκας (1854-1857). Από την Ταράτσα ο Σούτσος απολάμβανε τη θέα προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, αναφερόμενος και πάλι στην ιστορία και μυθολογία της περιοχής. Προς νότο, ο Παρνασσός θυμίζει τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα και τη δημιουργία του γένους των Ελλήνων. Από τον Δευκαλίωνα προήλθαν οι «εϋκνήμιδες και πελώριοι Φθιώται» και από τη γυναίκα του την Πύρρα «αι καλλιπάρειοι παρθένοι των», όπως γράφει. Προς βορρά, η λίμνη Βοιβηΐς και η Αντίνισσα. Στην Αντίνισσα το καλοκαίρι του 1852 ανακαλύφθηκαν απολιθωμένα μαστόδοντα. Ο Σούτσος αναφέρει το γεγονός ως απόδειξη της προϊστορίας της περιοχής (βλέπε την ανάρτηση: Παλαιοντολογικά ευρήματα στην περιοχή της Όθρυος το 1852). Προς ανατολάς, η Ιωλκός υπενθυμίζει την αργοναυτική εκστρατεία. Προς δυσμάς, η Οίτη θυμίζει τον Ηρακλή και το τέλος του. Μετά την Ταράτσα ο Σούτσος κατέβηκε στη Λαμία και στο κείμενό του θυμίζει τον ηρωϊκό θάνατο του Αθανασίου Διάκου.

Ένα απόγευμα μετέβη στην Υπάτη, διανύοντας τον ίδιο δρόμο που διήνυσε και ο αρχαίος σατιρικός συγγραφέας Λουκιανός. Εκεί παρέμεινε λίγους μήνες. Ο Σούτσος μαρτυρεί την διάσωση αρχαίων τάφων κοντά στον στρατώνα της Υπάτης, το σημερινό Βυζαντινό μουσείο Φθιώτιδας. Μάλιστα, ποιητική αδεία, αποδίδει τούς τάφους σε ανθρώπους που οι περίφημες μάγισσες της περιοχής «απελίθουν ... ή μετεμόρφουν εις ζώα».

Στον επίλογο του ύμνου του για τη Φθιώτιδα αναφέρει «Η Φθιώτις, κατά τάς ιστορικάς αναμνήσεις, εξισούται προς τάς Αθήνας και υπερτερεί την Σπάρτην».

 

Το κείμενο, όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΑΙΩΝ», έχει ως εξής:

«Η Φθιώτις

Και αι Ιστορικαί αυτής αναμνήσεις.

Την πρωΐαν της 19 Ιουνίου αποχαιρετών τάς Αθήνας, διήλθον την μέχρι Φαλήρου οδόν, ισοπεδωθείσαν και υπό δένδρων σκιαζομένην σήμερον δαπάνη γενναία της φιλοτίμου Βασιλίσσης Αμαλίας. Επιστρέψας δε, διέβην τάς οδούς της πόλεως, εις άς ο σφυρός ηκούετο ανυψών οικίας καλλιστέγους, και η καθαριότης και η τάξις σιγαλέαι εισήρχοντο, χειραγωγούμεναι υπό του φιλοκάλου Δημάρχου Κ. Κόνιαρη.

Οποία κόνις με περιέζωσε μέχρι Πειραιώς! Ο Πάρνης, ο Λυκαβητός και τα πλησίον όρη, ως φαίνεται, εξύρισαν την δασώδη κόμη των, και το χώμα των σύμπαν απέρριψαν επί της πόλεως και κατεκάλυψαν την αισχύνην αυτής, ότε την είδον δούλην των Οθωμανών.

Φύλαξ της Αττικής κατά την οδόν παρέστη ενώπιόν μου ο Γεώργιος Καραΐσκος. Εις μνημείον ταπεινόν κείται, καθώς κατά την αυτήν γήν εις ταπεινοτέραν πέτραν αγνωστότερος κείται και ο Μαραθώνιος Μιλτιάδης. Επέβην εις το Γαλλικόν πυρόσκαφον, όθεν απεχαιρέτησα και τούς δύω άλλους φρουρούς του Αττικού πελάγους, Θεμιστοκλήν τον Αθηναίον και Μιαούλην τον Υδραίον, εις τον αυτόν αγκώνα κειμένους.

Δύοντος του ηλίου, έπλεον προς την Χαλκίδα. Το πολύχνιον αυτό παριστά ένα των νύν Οθωμανών φορούντα έξωθεν Ευρωπαϊκόν επενδύτην. Οδοί, οικίαι, ναοί, τα πάντα της πόλεως έσω διαμένουσιν Οθωμανικά. Ουδεμία δε πρόνοια Κυβερνητική ουδαμού αναφαίνεται. Νομάρχαι ήλθον, είδον, έφυγον και ουδέν έπραξαν. Φρούραρχός τις φυλέλλην μόνος αφ’ εαυτού και διά της χειρός των καταδίκων ισοπέδωσε και κατεκόσμησε την μόνην πλατείαν της πόλεως.

Ώραν ολόκληρον επέβλεψα από της γεφύρας τον πορθμόν και την άμπωτιν και την παλίρροιαν. Δαπάνη μικρά εξαρκεί προς διόρυξιν του προθμού και προς ασφαλή οδοιπορίαν διά του Ευβοϊκού πελάγους πεντακισχιλίων πλοίων κινδυνευόντων καθ’ έκαστον έτος παρά τον Καφηρέα. Αλλ’ ουδείς των εν Ευρώπη και Ασία πολυταλάντων ομογενών αναλαμβάνει την επικερδή ταύτην επιχείρησιν.

Κατά την εσπέραν της 21 Ιουνίου επιβάς εις Ελληνικόν πλοιάριον, έπλεον προς την Στυλίδα. Το σκαφίδιον αυτόν σχίζον την φωσφορώδη θάλασσαν υπό το φέγγος της Σελήνης, υπενθύμιζέ μοι τον Ελληνικόν αγώνα, την απλότητα και τάς δεινοπαθείας αυτού.

Ποία η πέριξ ακινησία της Ελλάδος!... Πόσας όμως κινήσεις και περιστροφάς ημών εις ταύτα τα πελάγη και τα όρη, υπέρ της αναστάσεως του έθνους, εφώτισεν η αυτή Σελήνη!.. Πόσους στεναγμούς ημών αγωνιζομένων ή ασθενούντων επεκάλυψεν ο ρόχθος της αυτής θαλάσσης! Και οι τοσούτοι γνώριμοι και συναγωνισταί ημών τί έγινον!... Και οι τοιούτοι αγώνες ημών προς τί έγινον!...

Είδομεν τον Ήλιον ανατέλλοντα κατά τα Πολιτικά της Ευβοίας. Επειδή δε ουδεμία έπνεεν αύρα, ελλιμενίσθημεν και διημερεύσαμεν υπό σκιεράν και ψιθυρίζουσαν έλατον, όπου ύδωρ κρηναίον εμέλιζε, βοσκός δε τις έδωκέ μοι

Αίγα διδυμότοκον ες τρίς αμέλξαι.

Το δε παράδοξον! Ο βοσκός χρηματίσας μαθητής Ελληνικού Σχολείου, εγνώριζε την αρχαιοτέραν Ελληνικήν γλώσσαν και με ηρώτα, περί τίνος; περί του πολυκρότου θρησκευτικού ζητήματος... Εις την Ελλάδα οι ποιμένες αναμιγνύονται εις τα δημόσια, ως αν ήσαν Υπουργοί, και πολλάκις κατώτεροι και των ποιμένων εις την παιδείαν εισί των Υπουργών!

Την νύκτα του ανέμου πνεύσαντος αντιπρώρου, μόλις την μεσημβρίαν της επιούσης επλέομεν υπό το Κανδύλιον όρος, όπου, της θαλάσσης παφλαζούσης, συνετρίβη το πηδάλιον του σκάφους και κίνδυνος επήλθε, μη πίωμεν το αλμυρόν ύδωρ. Μετά ταύτα πρυμνήσιον πνεύμα εφύσησε και παρηλλάττομεν ταχέως την Λίμνην της Ροβιάς, την Αιδηψώ και τάς Λιχάδας νήσους. Εισελθόντες δε εις τον Μαλιακόν κόλπον, είχομεν απέναντι την Αγίαν Μαρίναν, τον Εχινόν και το Δράπανον.

Αλλ’ ότε μακρόθεν είδον την Κρεμαστήν Λάρισσαν, πατρίδα του Αχιλλέως, εξανέστην, και τούς λόγους εκείνου περί της Φθίας ανεφώνησα ενθουσιωδώς·

»Ου γάρ πώποτ’ εμάς βούς ήλασαν ουδέ μέν ίππους,

»Ουδέποτ’ εν Φθίη εριβώλακι βοτιανείρη

»Καρπόν εδηλήσαντ’ επειή μάλα πολλά μεταξύ

»Ούρεά τε σκιόεντα θάλασσά τε ηχήεσσα.

Και η φαντασία με ανήγαγεν εις τούς χρόνους, ότε ο Αιακίδης Πηλεύς εβασίλευσεν εις την Ανατολικήν Φθίαν και ήρχε των Μυρμιδόνων· ότε εις τον οίκον του Πηλέως ο Χείρων και ο Φοίνιξ εξεπαίδευον τον Αχιλλέα μετά του Πατρόκλου· ότε η μήτηρ του ήρωος του Τρωϊκού πολέμου, η θεά Θέτις ανέδυεν εκ της πολιάς θαλάσσης, ως ομίχλη, και ήρχετο εις τάς ψαμμώδεις ακτάς της Αμαλιαπόλεως, και τον υιόν της νήπιον ενηγκαλίζετο.

Εξελθών δε εις την Στηλίδα εφώνησα,

Φθίην δ’ εξικόμην εριβώλακα μητέρα μήλων.

Διανυκτέρευσα εις ξενοδοχείον κείμενον παρά την ακτήν. Αλλ’ άμα κροκόπεπλος ήλθεν αυγή, έφιππος προέβην εις χώραν εύφορον και περίρρυτον, όπου πάν δένδρον έχει την αηδόνα του, πάσα κοιλάς το ποίμνιόν της και πάν όρος τα περίχρυσα νέφη του. Οποίον θέαμα! Αι Θερμοπύλαι!...

Επί γηλοφίσκου εκάθητό τις Οροφύλαξ, φέρων μικρόν και μελανόν το γένειον και κρεμαμένην εις το πλευρόν την μάχαιραν. Μακρόθεν ιδών αυτόν, ενόμισα, ότι τον υπό του Γάλλου Δαυΐδ έβλεπον εικονισθέντα Λεωνίδαν. Αλλ’, ότε πλησιάσας τον ηρώτησα «Αι Θερμοπύλαι αύται;» ουδέ την μεγάλην και αρχαίαν ηχώ του ονόματος αυτού εγνώριζε και ειπέ μοι «Αδ’ εκεί η Αλαμάνα».

Κατέβην από του ίππου και ησπάσθην δίς και τρίς την γήν. Φοβούμενος δε, μη της Σπάρτης οι Τριακόσιοι δυσχερώς κατανοήσωσι την νεωτέραν των Ελλήνων γλώσσαν, ή κρίνωσιν ανάξιον εαυτών το συνδιαλέγεσθαι μετά των ζώντων ημών, ανέκραξα προς αυτούς,

Τιμήεν εστί και αγλαόν ανδράσι μάχεσθαι

Γής πέρι και παίδων, κουριδίης τ’ αλόχου.

Αισθάνθην δε τότε σειόμενον το έδαφος, και φεύγων ήκουον υπό την γήν φωνάς διακεκομμένας των αιχμητών της Σπάρτης, οίον «τάν Σπάρταν, τάν Ελλάδα· άμες ποτ’ ήμες, άμες γ’ εμές.»

Περί τάς Θερμοπύλας κείται χωρίδιόν τι, καλούμενον Ελευθεροχώριον, όπου και τοίχος αρχαίος και τινες επιγραφαί σώζονται. Εκεί καθιδρυθέν υπό του Αμφικτύονος το Αμφικτυονικόν συνέδριον, εδίκαζε τάς έριδας των Ελληνικών χωρών και συνείχε την Ελλάδα διά συμμαχίας αδιαρρήκτου. Ούτως η Φθία πρώτη επενόησε την συμμαχικήν δημοκρατίαν, εις ήν τοσούτον η Αρκτώα Αμερική επαίρεται! και πρώτη εφεύρε την Παραστατικήν πολιτείαν του Συντάγματος, εις ήν τοσούτον η Αγγλία εναβρύνεται!...

Εκείθεν προέβην εις την Λαμίαν. Πόσον χλοερά και θάλλουσα η μεταξύ των δύω ορέων Οίτης και Όθρυος αυτή κοιλάς, αρχομένη μέν από των Θερμοπυλών, τελευτώσα δε εις τους πρόποδας του Τυμφρηστού! κοιλάς δεκατετράωρος το μήκος και δίωρος το πλάτος! αληθώς εριβώλαξ και αληθώς βοτιάνειρα, κατά τον Όμηρον!

Ταύτην διαβρέχει ο ελαιόρρους Σπερχειός, καταβαίνων από του Τυμφρηστού, δεξιόθεν μέν και αριστερόθεν δεχόμενος τον Ίναχον, τον Μέλαντα και πολλούς γοργοποτάμους και χειμάρρους, πίπτων δε εις τάς αγκάλας του Μαλιακού. Η Μεσοποταμία αύτη γή, δυναμένη εκθρέψαι ήμισυ εκατομμύριον Ελλήνων, διακόπτεται εις μεγάλα κτήματα, και εις ολίγιστους ανήκει, και διατρέφει ολίγιστον λαόν· παράγει δε αφθόνως και σίτον και αραβόσιτον και σίσαμον και ορύζιον και μετάξην και βαμβάκιον και νικοτιανήν και πολλά έτερα τιμαλφή προϊόντα. Αυτήν δε την κοιλάδα Οροφύλακες της Ελλάδος φρουρούσι, κείμενοι παρά τάς δύω εισόδους της, εντεύθεν ο Λεωνίδας της Σπάρτης, εκείθεν ο Βότσαρης του Σουλίου. Έχουσι δε αμφότεροι τον Τυμφρηστόν κώλυμα της νυκτερινής αυτών συνδιαλέξεως.

Διά ταύτης της Κοιλάδος διέρχονται δίς το έτος τεσσαράκοντα χιλιάδες βοσκών, οδηγούντες αναρίθμητα ποίμνια· καταβαίνοντες δε από του Πίνδου και του Ολύμπου και της Όσσης, και εις την ελευθέραν Ελλάδα πορευόμενοι, και πάλιν επανερχόμενοι εκείθεν διά της αυτής κοιλάδος, φέρουσι δίς καθ’ έκαστον έτος τους ασπασμούς του γένους προς το έθνος και του έθνους προς το γένος.

Υποθέσατε εις την Ελλάδα Υπουργείον προσχεδιάσαν το πρόγραμμα της αναγεννήσεώς της, και εν ενότητι και ευθύτητι ενεργούν· υποθέσατε, ότι αυτό συνιστάμενον εξ ανδρών, ευφυών απάντων, στρέφει τους οφθαλμούς του και προς την Φθιώτιδα, και πραγματοποιεί την διόρυξιν του πορθμού της Ευρίπου και συνενοί δι’ ατμοπλοίων την Φθίαν μετά της Ευβοίας και Αττικής, φέρει δε εις πέρας την ολιγοδάπανον οδοποιΐαν από Στηλίδος μέχρις ακρωρείας του Τυμφρηστού, ή καθιστά ευκόλως πλεύσιμον τον Σπερχειόν, και συνιστά υποτράπεζαν δανειστικήν, οία υπάρχει εις Σύρον και εις Πάτρας· διά δε της ενόπλου ενεστώσης δυνάμεως και των διπλωματικών εγγράφων περιορίζει τούς οργανιστάς της ληστείας Οθωμανούς, και συγχωνεύον τα έσω κόμματα ανυψοί επ’ αυτών την βασιλικήν Αρχήν, και δι’ αυτής καθιστά δημάρχους και παρέδρους δαπανώντας τα δημόσια προς καλλωπισμόν της Επαρχίας· τότε η Φθιώτις παρίσταται προς την Θεσσαλίαν ο τύπος ευνομουμένης και ευδαιμονούσης χώρας! τότε οποία η εκείθεν μετανάστευσις των Θεσσαλών, και οποία η έκπληξις των Ευρωπαίων, βλεπόντων ελευθέραν και δούλην Ελλάδα συζητουμένας, συνομιλούσας και συνδιαλεγομένας περί του μέλλοντος!

Αλλ’ εις τάς επαρχίας του Ελληνικού Κράτους, και εις την Φθίαν μάλιστα, τριών υπουργείων ενέργεια μόνη αναφαίνεται· η ενέργεια του των Οικονομικών, αναρπάζοντος ανέκαθεν τούς φόρους, ως τύχη και όπως τύχη· η του των Στρατιωτικών, εμποδίζοντος την αλληλοκτονίαν των πολιτών, και η του της Δικαιοσύνης, κωλύοντος την αλληλαρπαγήν των ιδιοκτησιών. Μόνη δε αόρατος μένει δυστυχώς η ενέργεια του υπουργείου των Εσωτερικών, αποκοιμηθέντος πρό εναυτών είκοσι, και κατ’ ενιαυτούς είκοσιν εγκαταλείποντος εις την βρώσιν και πόσιν των δημάρχων και παρέδρων τέσσαρα ετήσια εκατομμύρια δραχμών, δαπανώμενα άνευ ελέγχου και κλεπτόμενα άνευ της ελαχίστης ερεύνης ή φροντίδος των Νομαρχών, εν ώ αλλαχού αι πόλεις στερούνται υδραγωγείων, πλατειών και καταστημάτων, και αλλαχού αι χώραι γεφυρών, οδών και διορύγων· ημείς δε οι εν τη πρωτευούση μένομεν κεχηνότες προς ζητήματα επουσιώδη και καταλιμπάνομεν τον λαόν των επαρχιών και των χωρίων άνευ πεπαιδευμένων ιερέων, άνευ σχολών, άνευ ιδιοκτησίας και άνευ ασφαλείας.

Το Ελληνικόν Υπουργείον εγκαταλείπει σήμερον την Φθιώτιδα εις την συστηματικήν λήστευσιν της Οθωμανικής Κυβερνήσεως, διδούσης επί αποκοπή την διαφύλαξιν των ορίων εις Αλβανούς τους τυχόντας, Εν ώ δε το εν Λονδίνω Συμβούλιον σκέπτεται περί Διαδόχου, η Ελληνική Κυβέρνησις σιωπά και ουδέ παριστά προς αυτό το αδύνατον της διαφυλάξεως ορίων ογδοήκοντα ωρών το μήκος και μη εχόντων αδιάβατα ουδέ ποταμών ρεύματα, ουδέ ορίων κορυφάς, και ουδέ αποδεικνύει προς τους Βασιλείς, ότι τα μόνα και προς ώραν όρια του Ελληνικού κράτους υπάρχουσι τά προς την Κέρκυραν Σύβοτα, όπου πεσών ο Κυριακούλης έλαβε κατοχήν της γής, και κατόπιν ο Πίνδος, και κατόπιν ο Πηνειός, ρέων κάτωθεν των Τρικκάλων και πίπτων εις την θάλασσαν.

Διέτριψα ημέρας επτά εις την Λαμίαν, και πολλάκις μετά του γηραιού φίλου μου Τασίκου ανέβαινον την εσπέραν εις την ταράτσαν .. Οποίος ορίζων!..

Προς Μεσημβρίαν, ιδού η προκατακλυσμιαία χώρα της Φθίας, όπου ο βασιλεύς της Δευκαλίων και η γυνή αυτού Πύρρα εξελθόντες της κιβωτού, έρριψαν όπισθεν τάς πέτρας, και αι μέν εγένοντο οι εϋκνήμιδες και πελώριοι Φθιώται, αι δε αι καλλιπάρειοι παρθένοι των, και ο μέν Δευκαλίων εγέννησε τον Έλληνα, ο δε Έλλην τον Δώρον και τον Αίολον. Ούτως η Φθία υπήρξεν η μήτηρ χώρα της Ελλάδος απάσης, ήτις παρήγαγε τους πρώτους ανθρώπους διά του Δευκαλίωνος, έδωκε το όνομα εις αυτούς διά του Έλληνος, και εγέννησε τάς δύω διαλέκτους της, την Δωρικήν και Αιολικήν, διά του Δώρου και Αιόλου.

Προς Άρκτον, ιδού η Βοιβηΐς λίμνη και η Ανδίνιτσα, όπου κείνται απολελιθωμένα τα εκατοντόργεια μεγαλοθηρία, τα προκατακλυσμιαία εκείνα πλάσματα, μαρτυρούντα, ότι κατ’ αυτήν την τεράστιαν χώραν της Φθιώτιδος αληθώς επεφάνη του Υψίστου η δεξιά, συγκινήσασα τάς αβύσσους, τα ηφαίστεια και τα νέφη των ουρανών· και αληθώς υπήρξαν και ο ιστορικός κατακλυσμός του Δευκαλίωνος και οι μυθολογούμενοι Τιτάνες και Γίγαντες, οι μελετήσαντες την ουρανάβασιν αυτών διά της εφυψώσεως της Όσσης επί του Ολύμπου, και της Οίτης επί της Όσσης, και του Πηλίου επί της Οίτης.

Προς Ανατολάς, ιδού η Ιωλκός, όθεν η πρώτη ναυτική επιχείρησις της Ελλάδος έγινεν, όθεν εις ναύν επιμήκη, την Αργώ, επιβάντες ό,τε Ιάσων και Θησεύς, ό,τε Ηρακλής και οι Διόσκουροι, ό,τε Ορφεύς και Πηλεύς, έφθασαν μέχρι Κολχίδος και ανήρπασαν εκείθεν το Χρυσούν Δέρας.

Προς Δυσμάς, ιδού η Οίτη, ο στηλοβάτης του Ηρακλέους. Όταν τα νέφη βαθμηδόν σωρεύωνται εις την κορυφήν αυτής, παρίσταταί μοι εικοσάπηχος και κρατών το υπερμέγεθες ρόπαλόν του εκείνος· όταν δε αστραπαί και βρονταί συνεπέλθωσι, τότε φαίνεταί μοι, ότι διασχίζει τον χιτώνα της Δηϊανείρας και εν τη αστραπαία οργή των οφθαλμών του επιζητεί και αναρπάζει τον Λίχαντα και σφενδονίζει τον πανάθλιον μέχρι του Ευβοϊκού πελάγους.

Καταβάς εις την Λαμίαν, επεσκέφθην την ανθρακιάν, όπου ο ήρως Διάκος πολεμήσας τους Οθωμανούς και ζωγρηθείς απέθανεν εν τη φοβερά βασάνω του. Ως αρνίον στρεφόμενος περί την πυράν και την σάρκα καιόμενος, έγινεν ωπτός· αλλ’ ουδέ οιμωγήν αφήκεν ... ως άλλος Ηρακλής.

Και μίαν εσπέραν μετέβην προς τά Ύπατα, ανύων την πλησίον της πόλεως, κατά τον Λουκιανόν, αργαλέαν εκείνην οδόν, ήν διέβη εκείνος και μείνασαν έτι σήμερον αργαλέαν και ανωφερή. Εύρον δε σωζομένους εις την πόλιν παρά τον νύν στρατώνα τους τάφους, όπου αι περιώνυμοι μάγισσαι της Θεσσαλίας απελίθουν τους ανθρώπους ή μετεμόρφουν εις ζώα.

Πρό μηνών διατρίβω εις τα Ύπατα. Ανήρ του γένους έρχεται από της Θεσσαλίας και δροσίζει με και ανακαινίζει τάς σάρκας μου και την διάνοιάν μου. Και πολλάκις του Φερραίου Ρήγα το πνεύμα επί πτερύφων ανέμων έρχεται από του γείτονος πεδίου και εις τά ώτα μου ψιθυρίζει λόγους παρηγόρους. Αγαθή τύχη! γένοιτο! γένοιτο!...

Η Φθιώτις, κατά τάς ιστορικάς αναμνήσεις, εξισούται προς τάς Αθήνας και υπερτερεί την Σπάρτην.

Ύπατα, 27 Σεπτεμβρίου 1852.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΟΥΤΣΟΣ.»

 

 

 

ΠΗΓΗ

 

Εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 1299/08-10-1852, σελίδες 1 & 2.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Σελίδες από τη νεότερη ιστορία της Στυλίδας (1858-1917)

  

α

β

Εικ.1αβ. Η Στυλίδα στις αρχές του 20^ου αιώνα. Διακρίνεται ο λόφος του προφήτη Ηλία (πηγή: αρχείο Σωτήρη Γ. Αλεξόπουλου).

 

Από την διαδικτυακή έρευνα στο Εθνικό τυπογραφείο εντοπίσθηκαν Φύλλα Εφημερίδος της Κυβερνήσεως με Βασιλικά διατάγματα, μέσα από τα οποία ξεδιπλώνονται σελίδες της νεότερης ιστορίας της Στυλίδας.

Ειδικότερα, μέσω των Φύλλων Εφημερίδος Κυβερνήσεως τεκμηριώνεται:

-η ίδρυση και λειτουργία στη Στυλίδα δημοσίων υπηρεσιών, όπως το τελωνειακό κατάστημα και η λειτουργία εργοστασίου κοπής εξαγώγιμου καπνού εντός του τελωνείου, το ταχυδρομείο, ο τηλεγραφικός σταθμός και το αστυνομικό τμήμα.

-η κατασκευή δημοτικών έργων, όπως η αποπεράτωση των δρόμων και των πλατειών, η κατασκευή υπονόμων και πεζοδρομίων, η κατασκευή δρόμου που οδηγούσε στον αμπελώνα και ελαιώνα της Στυλίδας, η κατασκευή κοιμητηριακού ναού στο νεκροταφείο, η κατασκευή υδραγωγείου, η επίστρωση με χαλίκι του δρόμου Στυλίδας-Αχινού και του δρόμου προς την τοποθεσία Καλόγηρος, η κατασκευή βρύσης, δημοσίων τουαλετών, η θέσπιση της εβδομαδιαίας αγοράς και της τριημέρου πανηγύρεως.

-η Στυλίδα το 1911 υπήρξε έδρα στρατιωτικού συμβουλίου και χώρος προσέλευσης των στρατευσίμων των δήμων Φαλάρων, Κρεμαστής Λαρίσης, Πτελεατών και Αμαλιαπόλεως. Στην πόλη είχε την έδρα του ένα τάγμα του 2ου Συντάγματος πεζικού.

Αναλυτικότερα, από τις δημοσιεύσεις Βασιλικών διαταγμάτων στα Φύλλα Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, τεκμηριώνονται τα εξής:

 

1. Ανέγερση τελωνειακού καταστήματος.

Με Βασιλικό διάταγμα της 31^ης Αυγούστου 1858 εγκρίθηκε η θέση για την ανέγερση στη Στυλίδα τελωνειακού καταστήματος. Το διάταγμα για την ανέγερση του τελωνειακού καταστήματος δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 50/Α/30-10-1858 ως εξής: «Δι’ ομοίου της 31 του ιδίου μηνός (Αυγούστου) ενεκρίθη η θέσις, εις ήν θέλει ανεγερθή εις την πόλιν Στυλίδος το Τελωνιακόν κατάστημα.».

 

2. Σύσταση ταχυδρομικού γραφείου.

Με Βασιλικό διάταγμα της 6^ης Οκτωβρίου 1861 ιδρύθηκε στη Στυλίδα ταχυδρομικό γραφείο. Με το ίδιο διάταγμα ορίζεται διευθυντής του ο Δήμαρχος Φαλάρων. Το διάταγμα δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 75/Α/25-11-1861 ως εξής: «Δι’ ομοίου της 6 (Οκτωβρίου) συνέστη ταχυδρομικόν γραφείον εν Στυλίδι και ανετέθη η διεύθυνσις αυτού εις τον δήμαρχον Φαλάρων.».

 

3. Σύσταση τηλεγραφικού σταθμού.

Με Βασιλικό διάταγμα της 8^ης Δεκεμβρίου 1868 ιδρύθηκε τηλεγραφικός σταθμός στη Στυλίδα (ΦΕΚ 61/Α/16-12-1868):

«ΔΙΑΤΑΓΜΑ

Περί συστάσεως τηλεγραφικού σταθμού εν Στυλίδι.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄.

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ.

Έχοντες υπ’ όψιν το άρθρον 2 του από 2 Αυγούστου 1861 περί συστάσεως τηλεγραφείων Νόμου, προτάσει του Ημετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού, εγκρίνομεν την σύστασιν τηλεγραφικού σταθμού εν Στυλίδι.

Ο αυτός Υπουργός δημοσιεύσει και εκτελέσει το παρόν Διάταγμα.

Εν Αθήναις την 8 Δεκεμβρίου 1868.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ.

Δ.Γ.ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ».

Το διάταγμα υπογράφει ο πρωθυπουργός και υπουργός εσωτερικών Δημήτριος Βούλγαρης.

 

4. Κατασκευή υδραγωγείου και βρύσης.

Με Βασιλικό διάταγμα της 17^ης Οκτωβρίου 1878 «Περί προσδιορισμού των κοινωτικών αναγκών των εχουσών έσοδον εκ κοινωτικών βοσκών κοινοτήτων Φθιώτιδος και Φωκίδος» προσδιορίζεται ως πρώτιστη ανάγκη της κοινότητας Στυλίδας η κατασκευή υδραγωγείου και βρύσης για να διοχετεύονται και συγκεντρώνονται τα πόσιμα ύδατα της θέσης «Πλατανάκος και επτά βρύσες». Τα έξοδα κατασκευής θα καλυφθούν από τα έσοδα βοσκής του Δήμου Φαλάρων. Το διάταγμα δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 59/Α/27-10-1878 και αναφέρει τα εξής:

«ΔΙΑΤΑΓΜΑ

Περί προσδιορισμού των κοινωτικών αναγκών των εχουσών έσοδον εκ κοινωτικών βοσκών κοινοτήτων Φθιώτιδος και Φωκίδος.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄.

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ.

Έχοντες υπ’ όψιν το άρθρον 19 του από 31 Δεκεμβρίου 1877 ΧΞΘ΄ νόμου περί του επί των ζώων και των βοσκών φόρου και περί διαθέσεως των εθνικών λειβαδίων και τα άρθρα 1, 2, και 4 του από 9 Ιανουαρίου 1878 Ημετέρου Διατάγματος περί του διαχωρισμού των εθνικών και κοινωτικών βοσκών.

Προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και των Οικονομικών Υπουργών, διατάσσομεν.

Άρθρον 1.

Των εν τώ Νομώ Φθιώτιδος και Φωκίδος κειμένων κοινοτήτων, όσαι έχουσιν έσοδον εκ κοινωτικών βοσκών, αι κοινωτικαί ανάγκαι, εφ’ αίς αποκλειστικώς διατεθήσεται το ενοίκιον των κοινωτικών λειβαδίων εκάστης, προσδιορίζονται ως ακολούθως.

Α΄. Επαρχία Φθιώτιδος.

1) Δήμος Φαλάρων.

1) Κοινότης Στυλίδος.

Πρωτίστην ανάγκην της κοινότητος ταύτης προσδιορίζομεν την κατασκευήν υδραγωγείου και βρύσεως προς διοχέτευσιν των «εν Πλατανάκω και επτά βρύσεσι» ποσίμων υδάτων εις την κοινότητα Στυλίδος.

…….

Άρθρον 2.

Επιφυλασσόμεθα, εάν κατόπιν αποδειχθή, ότι και άλλη τις κοινότης του αυτού Νομού, εκτός των εν τώ παρόντι περιληφθεισών, έχει έσοδον εκ κοινωτικών βοσκών, να προσδιορίσωμεν και εκείνης τάς ανάγκας διά συμπληρωτικού Διατάγματος.

Άρθρον 3.

Απαγορεύεται αυστηρώς πάσα άλλη χρήσις των εκ κοινωτικών λειβαδίων χρημάτων, αν μη πρώτον αποπερατωθώσιν όλως τα διά του παρόντος ορισθέντα ως πρωτίστως αναγκαία εφ’ εκάστη κοινότητι έργα.

Εις αμφοτέρους τους Υπουργούς ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος ημών Διατάγματος.

Εν Αθήναις, την 17 Οκτωβρίου 1878.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ.

Α. ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΣ.

Ν. ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ.».

Το διάταγμα υπογράφουν ο υπουργός εσωτερικών και πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος και ο υπουργός οικονομικών Νικόλαος Παπαμιχαλόπουλος.

Μετά από τέσσερα χρόνια ακολούθησε νέο Βασιλικό διάταγμα με θέμα: «Περί διαθέσεως κοινοτικού εσόδου κατά τον δήμον Φαλάρων της Φθιώτιδος κλπ.». Στο διάταγμα αναφέρεται ότι το θέμα των υδάτων Πλατανάκου είναι η πρώτη κοινοτική ανάγκη. Επειδή τα ύδατα ανήκουν στο διαλυμένο μοναστήρι του Αγίου Βλασίου και διέρχονται μέσα από τα κτήματα του μοναστηριού που πρόκειται να εκποιηθούν, τα έσοδα από τις κοινοτικές βοσκές θα πρέπει να διατεθούν για την αγορά των εκποιουμένων κτημάτων και του ύδατος (για το μοναστήρι του Αγίου Βλασίου βλέπε την ανάρτηση: Η διάλυση και επανασύσταση της Ιεράς Μονής Αγίου Βλασίου Στυλίδας).

Ειδικότερα, το Βασιλικό διάταγμα της 30^ης Απριλίου 1882 (ΦΕΚ 37/Α/20-05-1882) αναφέρει τα εξής:

«ΔΙΑΤΑΓΜΑ

Περί διαθέσεως κοινοτικού εσόδου κατά τον δήμον Φαλάρων της Φθιώτιδος κλπ.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄.

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ.

Έχοντες υπ’ όψιν το άρθρον 19 εδ(άφιον) β΄ του από 13 Δεκεμβρίου 1878 ΨΜΕ΄ νόμου περί φόρου επί των ζώων και των βοσκών και το από 9 Ιανουαρίου 1878 Β(ασιλικόν) Διάταγμα, τελούν εν ισχύει, δυνάμει του άρθρου 24 του ειρημένου νόμου.

Προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και των Οικονομικών Υπουργών, διατάσσομεν.

Της εν τώ Νομώ Φθιώτιδος και Φωκίδος, τη Επαρχία Φθιώτιδος, τώ δήμω Φαλάρων κειμένης κοινότητος Στυλίδος πρώτη κοινοτική ανάγκη θεωρείται η απόκτησις του ύδατος Πλατανάκου, άνευ του οποίου η κοινότης μένει άνευ ύδατος, και επειδή το ύδωρ Πλατανάκου ανήκει εις την διαλελυμένην Μονήν Αγίου Βλασίου και διέρχεται διά των κτημάτων της άνω Μονής, άτινα πρόκειται να εκποιηθώσι, προσδιορίζονται τα εκ των κοινοτικών βοσκών έσοδα προς αγοράν των εκποιουμένων κτημάτων της άνω Μονής Αγίου Βλασίου και του διερχομένου δι’ αυτών ύδατος του Πλατανάκου.

Εις αμφοτέρους τους Υπουργούς ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος Ημών Διατάγματος.

Εν Αθήναις, τη 30 Απριλίου 1882.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ.

Οι Υπουργοί

Των Εσωτερικών Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ

Των οικονομικών Π. ΚΑΛΛΙΓΑΣ.»

Το διάταγμα υπογράφουν οι υπουργοί εσωτερικών Χαρίλαος Τρικούπης και οικονομικών Παύλος Καλλιγάς.

 

5. Σύσταση στο τελωνείο εργοστασίου κοπής εξαγώγιμου καπνού.

Στο ΦΕΚ 85/Α/14-04-1887 δημοσιεύθηκε ο νόμος ΑΥΚ΄ «Περί επιβολής δικαιώματος επί του εν τώ Κράτει καταναλισκομένου καπνού». Στο άρθρο 14 του νόμου προβλέπεται η σύσταση στο τελωνείο Στυλίδας εργοστασίου για την κοπή του εγχώριου καπνού που προοριζόταν για εξαγωγή: «...Ωσαύτως συνιστώνται και εν τοίς τελωνείοις Τυρνάβου και Στυλίδος εργοστάσια διά την κοπήν μόνον του επί σκοπώ της εις εξωτερικόν αποστολής εγχωρίου καπνού....». Το εργοστάσιο θα ανήκει στην τάξη Γ΄.

 

6. Κατασκευή διαφόρων κοινοτικών έργων.

Με το Βασιλικό διάταγμα της 19^ης Μαρτίου 1888 «Περί κατασκευής διαφόρων κοινοτικών έργων εξ ενοικίων κοινοτικών βοσκησίμων τόπων της κοινότητος Στυλίδος του δήμου Φαλάρων» χαρακτηρίζονται ως έργα πρώτης ανάγκης τα εξής:

1) η αποπεράτωση και ισοπέδωση των δρόμων και των πλατειών, καθώς και η κατασκευή υπονόμων και πεζοδρομίων της Στυλίδας.

2) η κατασκευή μικρού ναού στο νεκροταφείο, πρόκειται για το σημερινό ναό των Αγίων Θεοδώρων.

3) η κατασκευή δρόμου που οδηγούσε στον αμπελώνα και ελαιώνα της Στυλίδας.

4) η επίστρωση με χαλίκι του δρόμου Στυλίδας-Αχινού «μέχρι του πρώτου γεφυριδίου» και του ανατολικού παραλιακού δρόμου που οδηγούσε στην τοποθεσία Καλόγηρος.

Το διάταγμα αναφέρει:

«Περί κατασκευής διαφόρων κοινοτικών έργων εξ ενοικίων κοινοτικών βοσκησίμων τόπων της κοινότητος Στυλίδος του δήμου Φαλάρων.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και των Οικονομικών Υπουργών, ιδόντες τά άρθρα 9 εδάφιον ε΄ του ΚΘ΄ νόμου της 31 Ιανουαρίου 1864 περί βοσκησίμων γαιών και 19 εδάφιον β΄ του νόμου ΨΜΕ΄ της 13 Δεκεμβρίου 1878 περί φόρου επί των ζώων, εγκρίνομεν, ίνα τα εξ ενοικίου κοινοτικών βοσκησίμων τόπων της κοινότητος Στυλίδος του δήμου Φαλάρων εις το δημόσιον επαρχιακόν ταμείον Φθιώτιδος υπάρχοντα χρήματα διατεθώσιν εις τά εξής κοινοτικά έργα, άτινα υπό των δύο τρίτων των εχόντων κοινοτικόν δικαίωμα κατοίκων χαρακτηρίζονται ως έργα πρώτης ανάγκης, ήτοι:

α) Εις την αποπεράτωσιν και ισοπέδωσιν των οδών και των πλατειών και την κατασκευήν των υπονόμων και πεζοδρομίων της κωμοπόλεως Στυλίδος.

β) Την κατασκευήν μικρού ναού εν τώ νεκροταφείω.

γ) Την κατασκευήν της εις των αμπελώνα και τον ελαιώνα της κοινότητος αγούσης οδού.

δ) Την επίστρωσιν και την επιχαλίκωσιν της από Στυλίδος εις Αχινόν αγούσης οδού μέχρι του πρώτου γεφυριδίου, ως και της ανατολικής παραλίας οδού, της προς τον Καλόγηρον αγούσης.

Εις τους Ημετέρους επί των Εσωτερικών και των Οικονομικών Υπουργούς ανατίθεται η δημοσίευσις και εκτέλεσις του παρόντος.

Αθήνησι τη 19 Μαρτίου 1888.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Οι Υπουργοί

Επί των Εσωτερικών

Κ. ΛΟΜΒΑΡΔΟΣ.

Επί των Οικονομικών

Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ.».

Το διάταγμα υπογράφεται από τους υπουργούς εσωτερικών Κωνσταντίνο Λομβάρδο και οικονομικών Χαρίλαο Τρικούπη.

 

7. Κατάταξη του τελωνείου Στυλίδας.

Στο ΦΕΚ 89/Α/06-04-1889 δημοσιεύθηκε ο νόμος ΑΨΛΣΤ΄ «Περί τελωνιακής διαιρέσως του κράτους και περί προσωπικού των τελωνιακών αρχών». Με τον νόμο αυτό το τελωνείο Στυλίδας κατατάσσεται στα τελωνεία Γ΄ τάξεως. Σε αυτό υπηρετούν 1 τελώνης με μηνιαίο μισθό 200 δραχμές και 1 γραμματέας β΄ με μηνιαίο μισθό 120 δραχμές. Στο άρθρο 4 του νόμου προβλέπεται ότι στον προϊστάμενο τελωνείου Γ΄ τάξεως καταβάλλεται «επιχορήγησις άνευ λογοδοσίας» ποσού 15 δραχμών ανά μήνα για έξοδα γραφικής ύλης, θέρμανσης, φωτισμού, καθαριότητας, κ.λ.π..

 

8. Η εβδομαδιαία αγορά και η τριήμερος πανήγυρις.

Στο ΦΕΚ 46/Α/16-05-1885 δημοσιεύθηκε Βασιλικό διάταγμα με θέμα «Περί συστάσεως εβδομαδιαίας αγοράς εν Στυλίδι του δήμου Φαλάρων». Προβλέπεται η σύσταση εβδομαδιαίας αγοράς στη Στυλίδα. Η αγορά θα λειτουργεί κάθε Κυριακή στην πλατεία Διάκου, όπως ονομαζόταν η πλατεία Στάμου βρύση (σήμερα πλατεία Εθνικής αντίστασης).

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί συστάσεως εβδομαδιαίας αγοράς εν Στυλίδι του δήμου Φαλάρων.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Προτάσει του Ημετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού, εγκρίνομεν την σύστασιν εβδομαδιαίας αγοράς εν τη κωμοπόλει Στυλίδος του δήμου Φαλάρων της επαρχίας Φθιώτιδος και ορίζομεν τόπον μέν τελέσεως ταύτης την αυτόθι πλατείαν Διάκου, ημέραν δε την Κυριακήν εκάστης εβδομάδος.

Ο αυτός Υπουργός δημοσιεύσει και εκτελέσει το παρόν διάταγμα.

Εν Αθήναις την 9 Μαΐου 1885.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Ο Υπουργός των Εσωτερικών

Ν. ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ»

Το Βασιλικό διάταγμα υπογράφει ο υπουργός εσωτερικών Νικόλαος Παπαμιχαλόπουλος.

Με Βασιλικό διάταγμα της 2ας Δεκεμβρίου 1888 συστήθηκε στη Στυλίδα εμπορική πανήγυρις με έναρξη την 29^ην Αυγούστου (†Αποτομή κεφαλής Τιμίου Προδρόμου). Η διάρκειά της ήταν τρείς ημέρες. Μετά από δύο έτη, με Βασιλικό διάταγμα ορίσθηκε η έναρξη της πανηγύρεως να πραγματοποιείται στις 23 Αυγούστου ( † Απόδοση Κοιμήσεως Θεοτόκου).

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί μεταβολής του χρόνου τελέσεως της εν Στυλίδι τριημέρου εμπορικής πανηγύρεως.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Προτάσει του Ημετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού, εγκρίνομεν, ίνα η διά Β(ασιλικού) διατάγματος από 2 Δεκεμβρίου 1888 συσταθείσα εν Στυλίδι τριήμερος εμπορική πανήγυρις άρχηται του λοιπού ουχί την 29 Αυγούστου, αλά την 23 του ιδίου μηνός.

Ο Ημέτερος επί των Εσωτερικών Υπουργός δημοσιεύσει και εκτελέσει το παρόν διάταγμα.

Εν Τατοΐω τη 4 Αυγούστου 1890.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Ο Υπουργός των Εσωτερικών

Γ.Ν. ΘΕΟΤΟΚΗΣ»

Το διάταγμα υπογράφει ο υπουργός εσωτερικών και αργότερα πρωθυπουργός Γεώργιος Ν. Θεοτόκης.

 

9. Κατασκευή δημοσίων τουαλετών.

Με το Βασιλικό διάταγμα της 19^ης Ιουλίου 1904 (ΦΕΚ 163/Α/21-07-1904) «Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος του δήμου Φαλάρων» εγκρίθηκε η διάθεση χρηματικού ποσού 1.500 δραχμών για την κατασκευή δημοσίων τουαλετών. Είχε προηγηθεί σχετικό ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου. Το χρηματικό ποσό προήλθε από τη φορολόγηση των βοσκοτόπων του δήμου Φαλάρων.

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος του δήμου Φαλάρων.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ’ όψει το άρθρον 9 § ε΄ του από 31 Ιανουαρίου 1864 νόμου ΚΘ΄ περί βοσκησίμων γαιών και 19 § β΄ τον από 13 Δεκεμβρίου 1878 νόμου ΨΜΕ΄ περί φόρου των ζώων και των βοσκών, προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και επί των Οικονομικών Υπουργών, εγκρίνομεν, ίνα εκ των εν τώ επαρχιακώ ταμείω Φθιώτιδος κατατεθειμένων χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος του δήμου Φαλάρων διατεθώσι δραχμαί χίλιαι πεντακόσιαι (1500) προς κατασκευήν αφοδευτηρίου μετά ουρητηρίων, συμφώνως προς την ευχήν της κοινότητος και το σχετικόν ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου.

Εις τον Ημέτερον Υπουργόν των Εσωτερικών ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος διατάγματος.

Εν Αθήναις τη 19 Ιουλίου 1904.

Εν ονόματι του Βασιλέως

Το Υπουργικόν Συμβούλιον

Γ.Ν. Θεοτόκης

Α.Ν.Σιμόπουλος

Ν.Δ.Λεβίδης

Κ.Α.Λομβάρδος

Κ.Σμολένσκης

Σ.Α.Κουμουνδούρος

Οι Υπουργοί

Επί των Εσωτερικών

Γ.Ν. ΘΕΟΤΟΚΗΣ

Επί των Οικονομικών

Α.Ν. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ»

Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου και οι αρμόδιοι υπουργοί, οι οποίοι υπογράφουν «Εν ονόματι του Βασιλέως», ανήκουν στην 3η κυβέρνηση Γεωργίου Θεοτόκη (Δεκέμβριος1903-Δεκέμβριος 1904).

 

10. Η Στυλίδα έδρα στρατιωτικού συμβουλίου και προσέλευσης στρατευσίμων.

Με το Βασιλικό διάταγμα της 27^ης Φεβρουαρίου 1910 (ΦΕΚ 113/Α/22-03-1910) «Περί των μερών εις ά μεταβαίνουσι τα Στρατολογικά Συμβούλια και προσέρχονται οι στρατεύσιμοι» ορίζονται οι πόλεις, στις οποίες θα λειτουργήσουν τα στρατιωτικά συμβούλια και θα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι για κατάταξη.

Στο άρθρο 5 αναφέρονται οι πόλεις της Φθιωτιδοφωκίδας, μεταξύ των οποίων και η Στυλίδα, έδρα του δήμου Φαλάρων. Στη Στυλίδα θα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων Φαλάρων, Κρεμαστής Λαρίσης, Πτελεατών και Αμαλιαπόλεως.

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί των μερών εις ά μεταβαίνουσι τα Στρατολογικά Συμβούλια και προσέρχονται οι στρατεύσιμοι

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ’ όψιν το άρθρον 46 του Νόμου περί Στρατολογίας, προτάσει του Ημετέρου επί των Στρατιωτικών Υπουργού, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν τα εξής περί ορισμού των πρωτευουσών των δήμων, εις άς μεταβαίνουσι τα Στρατολογικά Συμβούλια και εις άς προσέρχονται οι στρατεύσιμοι.

...............

Άρθρον 5.

Το Στρατολογικόν Συμβούλιον του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος μεταβαίνει εις

1) Λαμίαν Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Λαμιέων

Ηρακλειωτών

Παραχελωϊτών

Υπάτης

2) Βαρυμπόπην Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Μακρακώμης

Σπερχειάδος

Ομιλαίων

Τυμφρηστού

3) Στυλίδα Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Φαλάρων

Κρεμ.(αστής) Λαρίσης

Πτελεατών

Αμαλιαπόλεως

4) Μώλον Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Θερμοπυλών

Θρονίου

5) Αταλάντην Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Δαφνουσίων

Νέας Πέλλης

Λαρύμνης

6) Δαδίον Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Δρυμίας

Τιθορέας

Ελατείας

7) Γραβιάν Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Δωριέων

Καλλιέων

8) Άμφισσαν Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Αμφισσέων

Παρνασίων

Κρίσης

Αντικύρας

9) Γαλαξείδιον Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Γαλαξειδιωτών

Μυονίας

10) Ερατεινήν Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Τολοφώνος

Ποτιδανίας

Ευπαλίου

11) Λιδωρίκιον Ένθα προσέρχονται οι στρατεύσιμοι των δήμων

Αιγιτίου

Υαίας

Κροκυλείου

Βωμέας

................

Πάσα διάταξις αντικειμένη εις το παρόν διάταγμα καταργείται.

Εις τον αυτόν Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος διατάγματος.

Αθήνησι τη 27 Φεβρουαρίου 1910.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Ο Υπουργός των Στρατιωτικών

Ν.Κ. ΖΟΡΜΠΑΣ»

Το διάταγμα υπογράφεται από τον υπουργό στρατιωτικών Νικόλαο Ζορμπά, αρχηγό του στρατιωτικού κινήματος του 1909.

 

11. Η Στυλίδα έδρα τάγματος του 2ου Συντάγματος πεζικού.

Με το Βασιλικό διάταγμα της 7^ης Ιανουαρίου 1910 (ΦΕΚ 18/Α/14-01-1910) «Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος πρός ανέγερσιν παραπηγμάτων διά τον στρατωνισμόν του εδρεύοντος εκεί τάγματος.» εγκρίθηκε η διάθεση ποσού 4.000 δραχμών για την κατασκευή παραπηγμάτων, προκειμένου να στρατωνιστεί το τάγμα του 2^ου Συντάγματος πεζικού, το οποίο είχε χώρο ευθύνης τη Στυλίδα. Η απόφαση είχε ληφθεί από το δημοτικό συμβούλιο Φαλάρων και το ποσό των χρημάτων προήλθε από τη φορολόγηση των βοσκοτόπων του δήμου.

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος πρός ανέγερσιν παραπηγμάτων διά τον στρατωνισμόν του εδρεύοντος εκεί τάγματος.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ’ όψει το άρθρον 19 του ΨΜΕ΄ νόμου 1878 περί του φόρου επί των ζώων, προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και επί των Οικονομικών Υπουργών, εγκρίνομεν, ίνα εκ των εν τώ επαρχιακώ ταμείω Φθιώτιδος κατατεθειμένων χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος, προερχομένων εκ κοινοτικών βοσκών, διατεθώσι δραχμαί τετρακισχίλιαι (αριθ. 4000) προς ανέγερσιν παραπηγμάτων εν Στυλίδι διά τον στρατωνισμόν του εκεί εδρεύοντος τάγματος του 2^ου πεζικού συντάγματος, συμφώνως προς την ευχήν της κοινότητος Στυλίδος και την επί ταύτης απόφασιν του δημοτικού συμβουλίου Φαλάρων.

Ο Ημέτερος επί των Εσωτερικών Υπουργός δημοσιεύσει και εκτελέσει το παρόν διάταγμα.

Εν Αθήναις τη 7 Ιανουαρίου 1910

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Ο επί των Εσωτερικών και Οικονομικών Υπουργός

ΑΘ. ΕΥΤΑΞΙΑΣ».

Το διάταγμα υπογράφει ο υπουργός εσωτερικών και οικονομικών Αθανάσιος Ευταξίας.

Τα παραπήγματα ανεγέρθηκαν στη Στυλίδα. Απαιτήθηκαν όμως επιπλέον 9.062,85 δραχμές για την αποπληρωμή της κατασκευής τους. Το ποσό αντλήθηκε από τη φορολόγηση των βοσκοτόπων του δήμου. Η απόφαση ελήφθη με το υπ’ αριθμ. 95 ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου του δήμου Φαλάρων και την «ευχήν των δύο τρίτων των μελών της κοινότητος».

Στο Βασιλικό διάταγμα της 21^ης Φεβρουαρίου 1911 (ΦΕΚ 45/Α/24-02-1911) αναφέρονται τα εξής:

«Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος προς εντελή αποπληρωμήν των εν Στυλίδι αναγερθέντων παραπηγμάτων προς στρατωνισμόν τάγματος του εν Λαμία εδρεύοντος 2^ου πεζ(ικού) συντάγματος.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ’ όψει το άρθρον 19 του ΨΜΕ΄ νόμου του 1878 περί του φόρου επί των ζώων, προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και επί των Οικονομικών Υπουργών, εγκρίνομεν, ίνα εκ των εν τώ επαρχιακώ ταμείω Φθιώτιδος κατατεθειμένων χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος, προερχομένων εκ κοινοτικών βοσκών, διατεθώσι συμφώνως προς την ευχήν των δύο τρίτων των μελών της κοινότητος, και το υπ’ αριθ. 95 π(αρελθόντος) έ(τους) ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου του δήμου Φαλάρων, δραχμάι εννέα χιλιάδες και εξήκοντα δύο και 85 0]0 (αριθ. 9.062.85), προς εντελή αποπληρωμήν των εν Στυλίδι ανεγερθέντων παραπηγμάτων προς στρατωνισμόν τάγματος του εν Λαμία εδρεύοντος 2^ου πεζ(ικού) συντάγματος.

Εις τον Ημέτερον επί των Εσωτερικών Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του διατάγματος τούτου.

Εν Αθήναις τη 21 Φεβρουαρίου 1911.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Οι Υπουργοί

Επί των Εσωτερικών ΕΜΜ. ΡΕΠΟΥΛΗΣ

Επί των Οικονομικών Λ.Α. ΚΟΡΟΜΗΛΑΣ».

Το διάταγμα υπογράφουν οι υπουργοί εσωτερικών Εμμανουήλ Ρέπουλης και οικονομικών Λάμπρος Κορομηλάς.

 

12. Η περίθαλψη των οικογενειών των επιστράτων των Βαλκανικών πολέμων.

Με το Βασιλικό διάταγμα της 25^ης Απριλίου 1913 (ΦΕΚ 82/Α/29-04-1913) «Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος πρός περίθαλψιν των ενδεών οικογενειών των επιστράτων της πόλεως Στυλίδος» εγκρίθηκε η διάθεση 1.500 δραχμών για την περίθαλψη των φτωχών οικογενειών των επιστρατευμένων κατοίκων της Στυλίδας. Το χρηματικό ποσό προέρχεται από τη φορολόγηση των βοσκοτόπων του δήμου και εγκρίθηκε με το υπ’ αριθμ. 119 ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου Φαλάρων του έτους 1913.

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί διαθέσεως χρημάτων της κοινότητος Στυλίδος πρός περίθαλψιν των ενδεών οικογενειών των επιστράτων της πόλεως Στυλίδος.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Έχοντες υπ’ όψει τον ΚΘ΄ νόμον του 1864 «περί βοσκησίμων γαιών», και το άρθρον 19 του ΨΜΕ΄ νόμου του 1878 «περί του φόρου επί των ζώων», προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και επί των Οικονομικών Υπουργών, εγκρίνομεν ίνα εκ των εν τώ Επαρχιακώ ταμείω Φθιώτιδος κατατεθειμένων υπέρ της κοινότητος Στυλίδος χρημάτων, προερχομένων εξ ανοικιάσεως κοινοτικών βοσκών, διατεθώσι δραχμαί χίλιαι πεντακόσιαι (1500) προς περίθαλψιν των ενδεών οικογενειών των επιστράτων της πόλεως Στυλίδος, συμφώνως προς την παρά της κοινότητος Στυλίδος εκφρασθείσαν διά της υπ’ αριθ. 119 ε(νεστώτος) έ(τους) πράξεώς της ευχήν, την εγκριθείσαν και δια του υπ’ αριθ. 119 ε(νεστώτος) έ(τους) ψηφίσματος του δημοτικού συμβουλίου Φαλάρων.

Εις τον Ημέτερον επί των Εσωτερικών Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος διατάγματος.

Εν Αθήναις τη 25 Απριλίου 1913.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Β.

Οι Υπουργοί

Επί των Εσωτερικών ΕΜΜ. ΡΕΠΟΥΛΗΣ

Επί των Οικονομικών ΑΛ.Ν. ΔΙΟΜΗΔΗΣ».

Το διάταγμα υπογράφουν οι υπουργοί εσωτερικών Εμμανουήλ Ρέπουλης και οικονομικών Αλέξανδρος Διομήδης.

 

13. Η σύσταση αστυνομικού τμήματος στη Στυλίδα.

Με το Βασιλικό διάταγμα της 31^ης Μαρτίου 1917 (ΦΕΚ 59/Α/05-04-1917) «Περί συστάσεως αστυνομικού τμήματος εν Στυλίδι» αποφασίσθηκε η σύσταση αστυνομικού τμήματος στη Στυλίδα. Το αστυνομικό τμήμα θα αποτελούνταν δύο αστυνομικούς σταθμούς: 1) τον αστυνομικό σταθμό Φαλάρων με δικαιοδοσία την περιφέρεια του πρώην δήμου Φαλάρων και 2) τον αστυνομικό σταθμό Κρεμαστής Λαρίσης με δικαιοδοσία την περιφέρεια του πρώην δήμου Κρεμαστής Λαρίσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι με τον νόμο ΔΝΖ΄/1912 «Περί συστάσεως δήμων και κοινοτήτων» τέθηκε σε ισχύ το κοινοτικό σύστημα (για το νόμο βλέπε στη διδακτορική διατριβή: Ιωάννης Παπακονδύλης, Από την «ανόρθωση» στην «ανασυγκρότηση». Τοπική αυτοδιοίκηση και κράτος στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, Αθήνα 2023, σελίδα 87.)

Το διάταγμα αναφέρει τα εξής:

«Περί συστάσεως αστυνομικού τμήματος εν Στυλίδι.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Επί τη προτάσει του Ημετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού και έχοντες υπ’ όψιν το άρθρον 5 του ΓΦΟΠ΄ νόμου της 24 Φεβρουαρίου 1910 «περί καταστάσεως βαθμού ανθυπασπιστού εν τη Χωροφυλακή», ως και την υπ’ αριθ. 10736 ε(νεστώτος) έ(τους) έκθεσιν του αυτού Υπουργού, στηριζομένην εις την υπ’ αριθ. 4105 ε(νεστώτος) έ(τους) πρότασιν του Αρχηγού της Χωροφυλακής, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν.

Συνιστώμεν αστυνομικόν τμήμα εν Στυλίδι του τέως δήμου Φαλάρων της επαρχίας Φθιώτιδος, αποτελούμενον εκ των αστυνομικών σταθμών Φαλάρων και Κρεμαστής Λαρίσης και έχον δικαιοδοσίαν τάς περιφερείας των τέως ομωνύμων δήμων.

Εις τον αυτόν Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος διατάγματος.

Εν Αθήναις τη 31 Μαρτίου 1917.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Β.

Ο Υπουργός των Εσωτερικών

Α. ΤΣΕΛΟΣ».

Το διάταγμα υπογράφει ο υπουργός εσωτερικών της υπηρεσιακής κυβέρνησης του Σπυρίδωνος Λάμπρου (Σεπτέμβριος 1916-Απρίλιος 1917) Αναστάσιος Τσέλλος.

 

 

ΠΗΓΗ

Εθνικό τυπογραφείο.