Edward Lear-Thermopylae-Greece-1848

Edward Lear-Thermopylae-Greece-1848
Το ιστολόγιο αυτό δημιουργήθηκε με σκοπό την προβολή της τοπικής ιστορίας της Φθιώτιδας. Παρουσιάζονται ιστορικά γεγονότα λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό. Παρατίθενται μαρτυρίες ανθρώπων, οι οποίοι συμμετείχαν και βίωσαν γεγονότα του 19ου και 20ου αιώνα. Προτιμάται ο επώνυμος σχολιασμός των αναρτήσεων. Στις αναδημοσιεύσεις παρακαλούμε για την αναφορά της πηγής προέλευσης. © Σωτήριος Γ. Αλεξόπουλος.

Κυριακή 4 Ιουνίου 2017

Παραχώρηση στο Νικόλαο Ζητουνιάτη δικαιώματος εκμετάλλευσης δύο μεταλλείων στις περιοχές Σπαρτιάς και Πελασγίας

Στο ΦΕΚ 232/Α/27-10-1901 δημοσιεύονται Βασιλικά Διατάγματα «Περί παραχωρήσεως, εκμισθώσεως, μεταβιβάσεως κ.λ.π. μεταλλείων και ορυχείων εις διαφόρους .........». Το 18ο Βασιλικό Διάταγμα αναφέρεται σε παραχώρηση προς εκμετάλλευση δύο μεταλλείων στο Νικόλαο Ζητουνιάτη. Τα μεταλλεία βρισκόταν στην ανατολική Φθιώτιδα, στις περιοχές Σπαρτιάς και Πελασγίας (έως το 1927 Γαρδίκι).
Το κείμενο του Βασιλικού Διατάγματος έχει ως εξής:
«Περί παραχωρήσεως τω Ν.Ζητουνιάτη δικαιώματος μεταλλεύσεως δύο μεταλλείων κειμένων εν τη επαρχία Φθιώτιδος
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Λαβόντες υπ’ όψιν την από 29 Σεπτεμβρίου 1901 υπ’ αριθμ. 60 απόφασιν του επί των μεταλλείων Συμβουλίου,
Ιδόντες το άρθρον 5 του Χϟ΄ νόμου περί μεταλλείων και το άρθρο 6 του αυτού, ως ετροποποιήθη διά του ΣΚΗ΄ της 27 Απριλίου 1867, και τον από 18 Μαρτίου 1896 ,ΒΤΟ’ νόμον,
Προτάσει των Ημετέρων επί των Εσωτερικών και επί των Οικονομικών Υπουργών, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν·
Άρθρον 1.
Παραχωρείται εις τον Ν.Ζητουνιάτην επί των ως κατωτέρω οριζομένων δύο μεταλλείων, επί μέν του πρώτου δικαίωμα διηνεκούς κυριότητος και μεταλλεύσεως χαλκού, ψευδαργύρου, αργυρούχου μολύβδου και μαγγανίτου επί εκτάσεως γής στρεμμάτων επτά χιλιάδων τριακοσίων πεντήκοντα δύο και εκατόν εβδομήκοντα πέντε τετραγ. μέτρων (7.352,175), κειμένης εις την περιφέρειαν του χωρίου Σπαρτιά του Δήμου Φαλάρων της επαρχίας Φθιώτιδος και συνορευούσης βορειοανατολικώς από Τσαούση Γκοριτζιά εις Άγιον Νικόλαον και Άγιον Ηλίαν, βορειοδυτικώς από Άγιον Ηλίαν εις Πλακωτόν, Πουρνάρι, Τούφη και αγίαν Παρασκευήν και μεσημβρινώς από Αγίας Παρασκευής εις λόφον Πρίνον και Τσαούση Γκοριτζιά.
Επί του δευτέρου δικαίωμα διηνεκούς κυριότητος και μεταλλεύσεως, πλήν των ανωτέρω μεταλλευμάτων, και των γαιανθράκων, επί εκτάσεως γής στρεμμάτων ένδεκα χιλιάδων επτακοσίων πεντήκοντα οκτώ και τριακοσίων εβδομήκοντα έξ τετραγ. μέτρων (11.758,376), κειμένης εις την περιφέρειαν του χωρίου Γαρδικίου του δήμου Κρεμαστής Λαρίσης της αυτής επαρχίας, και συνορευούσης ανατολικώς από ελαιοτριβείον Μπενετοπούλου, του χωρίου Γαρδικίου, εις άμπελον Μαχαλά, αρκτικώς από άμπελον Μαχαλά εις Ταξιάρχην και (διά Κλινόβου) εις Άγιον Γεώργιον, δυτικώς από Άγιον Γεώργιον εις Τσούκαν και Πρίπουλον και μεσημβρινώς από Πρίπουλον εις ελαιοτριβείον Μπενετοπούλου του χωρίου Γαρδικίου.
Άρθρον 2.
Ο Ν.Ζητουνιάτης υποχρεούται α΄) να οροθετήση διά των αναγκαίων σταθερών σημείων την παραχωρουμένην προς μετάλλευσιν έκτασιν γής εντός έξ μηνών από σήμερον, β΄) να ποιήση έναρξιν της μεταλλεύσεως εντός αναλόγου χρόνου και να εξακολουθή τακτικώς την μετάλλευσιν και καλλιέργειαν του παραχωρουμένου μεταλλείου, κατά τας διατάξεις του περί μεταλλείων νόμου, γ΄) να υποβάλλη κατ’ έτος διά του αρμοδίου Νομάρχου εις το Υπουργείον των Εσωτερικών διάγραμμα υπό σμίκρυνσιν 1/1000 των κατ’ έτος ενεργουμένων ανασκαφών και των μερών της επιφανείας, εφ’ ών θέλουσιν εκταθή αι εργασίαι.
Άρθρον 3.
Ο αυτός θέλει πληρώνει εις το δημόσιον τους εξής φόρους α΄) τρία λεπτά κατ’ έτος δι’ έκαστον στρέμμα της κατά το άρθρον 1 παραχωρουμένης εκτάσεως, β΄) τον επί του καθαρού εισοδήματος φόρον, προσδιοριζόμενον κατ’ έτος διά του φορολογικού νόμου.
Άρθρον 4.
Το μεν δυνάμει του άρθρου 7 του αυτού νόμου οφειλόμενον εις τους ιδιοκτήτας της γής μέρισμα, ορίζεται εις 5 τοις εκατόν, η δε κατά το άρθρον 18 υπέρ του ευρέτου αμοιβή ή αποζημίωσις προσδιορίζεται εις ½ τοις εκατόν επί του καθαρού εισοδήματος, εν περιπτώσει καθ’ ήν δικαστικώς ήθελεν αναγνωρισθή υπέρ τρίτου τοιούτο δικαίωμα.
Άρθρον 5.
Απαγορεύεται η άνευ νέας αιτήσεως και ιδίας παραχωρήσεως μετάλλευσις ετέρου τινός μεταλλεύματος εντός της παραχωρουμένης εκτάσεως υπάρχοντος.
Άρθρον 6.
Η διά του παρόντος διατάγματος παραχώρησις είναι ισχυρά, εφ’ όσον δεν προσβάλλονται κεκτημένα δικαιώματα τρίτων λαβόντων προηγουμένην παραχώρησιν διά το αυτό μεταλλείον επί όλου ή επί μέρους της παραχωρουμένης εκτάσεως, ότι αύτη περιορίζεται κατά τοσούτον, καθ’ όσον επηρεάζει κεκτημένα δικαιώματα.
Ο Ημέτερος επί των Εσωτερικών Υπουργός θέλει δημοσιεύσει και εκτελέσει το παρόν διάταγμα.
Εν Αθήναις τη 26 Οκτωβρίου 1901.
Εν ονόματι του Βασιλέως
Το Υπουργικόν Συμβούλιον
Γ.Ν.Θεοτόκης                                                                Α.Ρωμάνος
Σ.Ε.Στάης
Α.Ν.Σιμόπουλος
Ν.Τσαμαδός
Β.Βουδούρης
      Οι Υπουργοί
Επί των Εσωτερικών                                                                Επί των Οικονομικών
Γ.Ν.Θεοτόκης                                                                          Α.Ν.Σιμόπουλος» (Εικ.1α,β).

Συμπερασματικά επισημαίνονται τα εξής:
Μεταλλείο Σπαρτιάς:
Περιελάμβανε έκταση 7 στρεμμάτων και 352 m2, της οποίας τα όρια προσδιορίζονται στο Βασιλικό Διάταγμα. Περιείχε μεταλλεύματα χαλκού (Cu), ψευδαργύρου (Zn), αργυρούχου μολύβδου (PbS) και μαγγανίτου [MnO(OH)].
Μεταλλείο Πελασγίας:
Περιελάμβανε έκταση 11 στρεμμάτων και 752 m2, της οποίας τα όρια προσδιορίζονται στο Βασιλικό Διάταγμα. Περιείχε μεταλλεύματα χαλκού (Cu), ψευδαργύρου (Zn), αργυρούχου μολύβδου (PbS) και μαγγανίτου [MnO(OH)] και γαιανθράκων.
Νικόλαος Ζητουνιάτης:
Ο Νικόλαος Ζητουνιάτης ήταν γιός του Αναγνώστη Παν. Ζητουνιάτη[1]. Γεννήθηκε το 1845 στη Λαμία. Είναι εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο του Δήμου Λαμιέων του 1879 ως εξής:
Αύξ. αριθ.
Επώνυμο και Όνομα
Όνομα Πατρός
Ηλικία
Επάγγελμα ή επιτήδευμα
Ενεστώσα διαμονή
340
Ζητουνιάτης Νικόλαος
Αναγνώστης
34
δικηγόρος
Λαμία
Αποφοίτησε από τη Νομική το 1870 και άσκησε τη δικηγορία στη Λαμία. Το γραφείο του βρισκόταν στην πλατεία Ελευθερίας. Μαζί με τους κτηματίες Ιωάννη Γεωργιάδη και Επαμεινώνδα Δημολούλια υπήρξε συντάκτης της τοπικής εφημερίδας «ΕΥΝΟΜΙΑ» (1877-1884), την οποία εξέδιδε ο Γ.Π. Μαρινόπουλος.
Από πρωτοσέλιδη νεκρολογία της εφημερίδας, μας γνωστοποιείται η είδηση του θανάτου του τρίχρονου γιού του:
«Την νύκτα της 19ης επί την 20ην λήγοντος βαρεία και ανεπανώρθωτος ενέσκηψε συμφορά επί τον οίκον ενός των της  Ε υ ν ο μ ί α ς  συντακτών, του κ. Ν.Ζητουνιάτου. Την 10ην νυκτερινήν ώραν της ημέρας εκείνης, παρέδωκεν, μετά πολυήμερον νόσον, το πνεύμα προς Κύριον, ο τριετής και μονογενής υιός του,
ΛΟΥΚΑΣ.
Ότε την πρωΐαν της επιούσης, το θλιβερόν εγνώσθη συμβεβηκός, πολίται πάσης τάξεως τον οίκον του κ.Ζητουνιάτου επεσκέφθησαν, δι’ ειλικρινών, πειρώμενοι, συλλυπητηρίων εκφράσεων την βαθεία να υποκεράσωσι θλίψιν των δυτυχών του μεταστάντος  γονέων, πυκνοτάτη δ’ όσον και εκλεκτή παρετηρήθη, η την κηδείαν του νεκρού παιδός μέχρι τάφου ακολουθήσασα, ομήγυρις.
Ειλικρινώς τω Συντάκτη της και η  Ε υ ν ο μ ί α  συλλυπουμένη. εύχεται αυτώ τε και τοις οικείοις του, σώφρωνα επί τω παθήματι λύπην και ταχείαν παραμυθίαν επί τη θλιβερά δοκιμασία εις ήν η φιλόστοργος και αγαθή καρδία των υπεβλήθη» (ΕΥΝΟΜΙΑ φύλλο 3/24-02-1877, πρωτοσέλιδο) (Εικ.2).
Στις βουλευτικές εκλογές της 3ης Μαΐου 1892 εκλέχτηκε βουλευτής Φθιώτιδας με το «Νεωτεριστικόν κόμμα» του Χαριλάου Τρικούπη.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ
[1] Ο Αναγνώστης Παν. Ζητουνιάτης (1804-1881) ήταν αγωνιστής του 1821 με καταγωγή από τη Φωκίδα. Είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία και έλαβε μέρος σε πολλές μάχες. Συμμετείχε στην Επανάσταση του 1854. Εγκαταστάθηκε στη Λαμία και εκλέχτηκε επί σειρά ετών Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Το 1863 ήταν ένας από τους πληρεξουσίους της Φθιώτιδας στη Β΄ Εθνοσυνέλευση της Αθήνας. Το σπίτι του βρισκόταν στην πλατεία Ελευθερίας. Για ένα χρονικό διάστημα στεγάστηκαν σ’ αυτό το Ταχυδρομείο της πόλης, ένα φαρμακείο, μία λέσχη και κατοίκησαν τρείς οικογένειες. Το μεγαλύτερο μέρος του κάηκε στις 7 προς 8 Οκτωβρίου 1869. Αγγελτήριο ενοικίασης του ισογείου για καφενείο δημοσιεύεται στην εφημερίδα ΕΥΝΟΜΙΑ (φύλλο 4/03-03-1877, σελίδα 3): «ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ: Ενοικιάζεται από της 1ης προσεχούς Απριλίου το κάτωθεν της οικίας του Κ ο υ Αναγνώστου Ζητουνιάτου κείμενον καφενείον, το οποίον είχε ο Περικλής Λειβαδίτης. Ο βουλόμενος αποτανθήτω προς τον ιδιοκτήτην».
Είναι εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο του Δήμου Λαμιέων του 1879 ως εξής:
Αύξ. αριθ.
Επώνυμο και Όνομα
Όνομα Πατρός
Ηλικία
Επάγγελμα ή επιτήδευμα
Ενεστώσα διαμονή
339
Ζητουνιάτης Αναγνώστης
Παναγιώτης
75
κτηματίας
Λαμία
Απεβίωσε στις 19 Αυγούστου 1881. Η αθηναϊκή εφημερίδα «ΕΦΗΜΕΡΙΣ» (φύλλο της 27ης Αυγούστου 1881) έγραψε για το θάνατό του: «Περί δείλην της 19 υπερμεσούντος, υπό κεραυνοβόλου αποπληξίας βληθείς, εξέπνευσεν εις Αγίαν Μαρίναν του δήμου Φαλάρων, ένθα τα θερινά καύματα φεύγων επ’ αναψυχή διέτριβεν, είς των αρχαιοτάτων της πόλεως οικιστών και των τα πρώτα φερόντων Αναγνώστης ο Ζητουνιάτης».


ΕΙΚΟΝΕΣ


 Εικ.1α. Η πρώτη σελίδα του ΦΕΚ 232/Α/27-10-1901. [Πηγή: Εθνικό τυπογραφείο].


 
Εικ.1β. Η σελίδα 13 του ΦΕΚ 232/Α/27-10-1901 με την παραχώρηση των μεταλλείων. [Πηγή: Εθνικό τυπογραφείο].


 
Εικ.2. Το πρωτοσέλιδο με το αγγελτήριο θανάτου του γιού του Νικολάου Ζητουνιάτη. [Πηγή: ΕΥΝΟΜΙΑ]. 

ΠΗΓΕΣ 
2) Κώστα Δημοσθ. Γαλλή, Ο εκλογικός κατάλογος του Δήμου Λαμιέων του 1879 (Ήτοι: Λαμίας, Σαραμουσακλή, Μεγ. Βρύσης, Λιμογαρδίου, Παλαιοχωρίου, Δίβρης, Δερβέν Φούρκας, Τσοπανλατών, Δαϊτσάς, Μπεκή, Καλυβίων, Κόμματος, Ιμίρμπεη και Ταράτσας), Αθήνα 1984.