Ομιλία του Ιωάννου Θ. Κλάρα προς τους κατοίκους της Στυλίδας το 1876

Τον Οκτώβριο του 1876 δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ «ΛΟΓΟΣ Εκφωνηθείς εν τη εν υπαίθρω γενομένη συνελεύσει της κοινότητος Στυλίδος υπό του Ιωάννου Θ. Κλάρα τελειοφοίτου της Νομικής».

Από τον τίτλο προκύπτει ότι η ομιλία εκφωνήθηκε από τον Ιωάννη Θ. Κλάρα[1] σε υπαίθρια συγκέντρωση των κατοίκων της Στυλίδας. Αποσκοπεί στην τόνωση του εθνικού φρονήματος και την πολεμική προετοιμασία του λαού για την απελευθέρωση των υποδούλων Ελλήνων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αποτέλεσμα της κίνησης αυτής ήταν τα επαναστατικά κινήματα του 1878 στη Θεσσαλία, Μακεδονία και Κρήτη.

Στην εισαγωγή της ομιλίας του ο Ιωάννης Θ. Κλάρας αναφέρεται σε συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε στην Πνύκα με τη συμμετοχή των καθηγητών του Πανεπιστημίου. Οι συμμετέχοντες διαμαρτυρήθηκαν εκ μέρους του λαού εναντίον της Ευρώπης για την αδιαφορία της στο θέμα της καταπίεσης των υποδούλων Ελλήνων (Κρήτες, Θεσσαλοί, Ηπειρώτες Μακεδόνες, κ.ά.). Παράλληλα τόνισαν την ανάγκη για τον εξοπλισμό του έθνους και την γρήγορη προπαρασκευή του από την κυβέρνηση για την απελευθέρωση των υποδούλων αδελφών.

Στη συνέχεια της ομιλίας του αναφέρει ότι η συγκέντρωση αποσκοπεί στη δημιουργία και ενίσχυση ενός θεσμού για την εφαρμογή των παραπάνω, καθώς και στο σχηματισμό επιτροπής που θα πιέσει την κυβέρνηση για τη σύσταση ειδικού ταμείου για τον εξοπλισμό του στρατού.

Κλείνοντας, προτρέπει τους κατοίκους της Στυλίδας να συνεισφέρουν «εις την εθνικήν ανάγκην», διαθέτοντας ένα μέρος των χρημάτων της κοινότητας Στυλίδας «προς εξοπλισμόν του έθνους».

Το κείμενο της ομιλίας έχει ως εξής:

«ΛΟΓΟΣ

Εκφωνηθείς εν τη εν υπαίθρω γενομένη συνελεύσει της κοινότητος Στυλίδος υπό του Ιωάννου Θ. Κλάρα τελειοφοίτου της Νομικής.

Συμπολίται!

Βεβαίως ίδατε εις τάς εφημερίδας ότι εν Αθήναις, τη πρωτευούση του Βασιλείου μας, εγένετο συνέλευσις παρά τη Πνυκί εκλεκτού πλήθους, προεξαρχόντων των Κυρίων Καθηγητών του εθνικού Πανεπιστημίου, οίτινες λαβόντες αλληλοδιαδόχως τον λόγον εν τη ομηγύρει ταύτη διεμερτυρήθησαν διερμηνεύοντες τα αισθήματα των εντολέων των κατά της ακηδείας και εντελούς αδιαφορίας της Ευρώπης ως προς τούς βαρυαλγούντας και στενάζοντας υπό τον των Μουσουλμάνων ζυγόν αδελφούς ημών Κρήτας, Θεσσαλούς, Ηπειρώτας, Μακεδόνας και λοιπούς, και κατέδειξαι τη κυβερνήσει την ανάγκην της συντόνου και ταχείας παρασκευής και εξοπλίσεως του έθνους.

Βεβαίως θα ανεπλήσθητε ανεκλαλήτου χαράς ιδόντες εν τη εστία των φώτων και του πολιτισμού αναθάλλοντα θεσμόν, από πολλού χρόνου νεκρόν γράμμα εν τώ Συντάγματι κείμενον.

Όπως δώσωμεν σάρκα και ενισχύσωμεν τον ρηθέντα θεσμόν, εξ ού τεθειμένου εν πλήρει ενεργεία πολλά και μεγάλα προσδοκώνται αγαθά, συνήλθομεν αφ’ ενός ενταύθα, και αφ’ ετέρου όπως συσκεφθώμεν και συναποφασίσωμεν και ημείς επί των παρόντων· επιτρέψατέ μοι όμως, παρακαλώ, φίλοι συμπολίται πρίν ή εξενέγκω την εμήν γνώμην, ήτις πέποιθα ότι θέλει τύχει και της υμετέρας αποδοχής, να παρατηρήσω τοίς άνω σεβασμίοις Καθηγηταίς και Διδασκάλοις, ότι εκ της εν Αθήναις γενομένης ομυγήρεως δεν παρήχθη τι σωστικόν και πρακτικόν αποτέλεσμα· εξηγούμαι. Τώ όντι θα εδικαιούμεθα να διαμαρτυρηθώμεν και ίσως εντονώτερον κατά της αναλγησίας της χριστιανικής και φιλανθρώπου Ευρώπης, εν ή ουδ’ η ελαχίστη αντήχησε φωνή υπέρ των υποδούλων Ελληνικών Επαρχιών, ως να μη αχνίζη εισέτι το αίμα των τέκνων της πολυπαθούς Κρήτης και να μη αντηχώσιν έναυλα εις τάς ακοάς των τά ηρωϊκά ανδραγαθήματα του Αρκαδίου! Αλλά φεύ αντί να προσφεύγωμεν εις τον οίκτον τής υπό των αρχών δήθεν της ισότητος και της δικαιοσύνης εμφορουμένης Διπλωματίας, δεν ήθελεν είναι προκριτώτερον, γεραροί διδάσκαλοι, να είχομεν διαμαρτυρηθή κατά της κουφότητος και νωθρότητος ημών αυτών και ιδία των εν Αθήναις, οίτινες απαθείς όλως και ανάλγητοι εν τη πρό των ποδών μας αναφλεχθείση πυρκαϊά κατετρίβομεν τον πολύτιμον χρόνον διερχόμενοι τάς ωραίας νύκτας εν Φαλήρω και λοιποίς θερινοίς θεάτροις· και εις εξοχικάς επαύλεις επαναπαυόμενοι; Ίσως μας είπη τις δεν πρόκειται περί παρελθόντων· Δεδόσω· απαντώ. Αλλά τουλάχιστον δεν ήθελεν είσθαι συμφερότερον, αντί ν’ αποτεινώμεθα εις τούς Κυβερνήτας μας, όπως επιληφθώσι του γενικού εξοπλισμού του έθνους να είχομεν αναλάβη ημείς αυτοί την θεραπείαν της φθισιώσης και γαγγραινώδους καταστάσεώς μας; και τίς φιλόπατρις έλλην δεν συναισθάνεται ή δεν συνησθάνθη από πολλού την ανάγκην της εθνικής παρασκευής; Βεβαίως η ανεξάρτητος τάξις της κοινωνίας μας, η μη δηλητηριασθείσα έτι εν τη κονίστρα των πολιτικών παθών, πολλάκις εξέπεμψεν εκ του μυχού της καρδίας της γοεράς κραυγάς και εντούτοιςς οι πολιτευόμενοί μας, απολέσαντες το γόητρον τιμίου και ευσυνειδήτου πολιτικού και πάσαν ηθικήν ισχύν και πίστιν εν τη συνειδήσει του λαού, ουδόλως μεριμνήσαντες περί του μεγαλείου και της ευημερίας αυτού, αλλά τουναντίον εις φατριαστικάς διαμάχας κατακερματισθέντες και το ίδιον έκαστος θηρεύσαντες συμφέρον, εκώφευσαν και ημβλυώπησαν καίτοι έβλεπον την πυρκαϊάν επιτεινομένην εν Ανατολή και απειλούσαν την διατάραξιν της Ευρωπαϊκής ισορροπίας. Πλήν διεβουκολήθησαν, προβάλλουσιν ημίν προφασιζόμενοι, εκ των υποσχέσεων της Διπλωματίας αφ’ ενός και έχοντες πεποίθησιν αφ’ ετέρου εις την σύνεσιν και τα φώτα της τουρκικής κυβερνήσεως ότι δεν θέλει παρίδει εν ευθέτω καιρώ τ’ απερίγραπτα δικαιώματα του Ελληνισμού. Οίμοι οποία χλεύη! οποίος σαρκασμός!!!

Φρονώ λοιπόν, σεβαστοί Διδάσκαλοι, ότι κάλλιον ήθελεν είσθαι, η επιτροπή, ήτις εξελέχθη, ίνα παραστήση τη Κυβερνήσει την ανάγκην της παρασκευής ν’ ανελάμβανεν αυτή την φροντίδα να σχηματίση ειδικόν ταμείον προς εξοπλισμόν, πέποιθα δε, ότι την γενναίαν, εθνοσωτήριον και αποτελεσματικήν ταύτην επιχείρησίν της μετ’ επευφημιών και μεγίστου ενθουσιασμού ήθελεν ασπασθή και χειροκροτήσει ου μόνον το επαρχιακόν φρόνημα αλλά και οι απανταχού της γής οικούντες Έλληνες και πάντες ήθελον φιλοτιμηθή μετ’ αγαλλιάσεως μάλιστα να συνεισφέρωσι τον εαυτών οβολόν χάριν της εθνικής ανάγκης, τοσούτω μάλλον, καθόσον, ήθελον πιστεύσει, και ευλόγως, ότι του συλλεχθησομένου ποσού ήθελε γίνει η προσήκουσα χρήσις προς θεραπείαν των κατεπειγουσών αναγκών ημών.

Εν τοιαύτη περιπτώσει δεν αμφιβάλλω, φίλοι συμπολίται, ότι αθρόοι θέλετε συντρέξει εις την εθνικήν ανάγκην.

Ίνα όμως εκ προοιμίων και καταδείξωμεν ότι φλεγόμεθα υπό μαλερού και σφοδρού προς την πατρίδα μας έρωτος, ότι επιποθούμεν την ευημερίαν και την εύκλειαν αυτής σήμερον, ότε κατεπείγουσα ανάγκη παρίσταται, ας ψηφίσωμεν ποσόν τι εκ των υπαρχόντων κοινοτικών χρημάτων μας, χρησιμεύον αποκλειστικώς προς εξοπλισμόν του έθνους, ώμεν δε βέβαιοι, ότι το έργον ημών θέλουσιν ασπασθή άπαντες οι υπό των αυτών γενναίων και πατριωτικών αισθημάτων εμφορούμενοι.

Περαίνων τον λόγον μου αποτείνω τάς δεήσεις μου προς τον ύψιστον, όστις ποσώς μη αμφιβάλλετε, ότι θέλει είσθαι συναρωγός εις τάς γενναίας και πατριωτικάς αποφάσεις μας, όπως ενσταλάξη εις τούς απανταχού της γής Έλληνας το αίσθημα της ενότητος του γένους και όπως απαξάπαντες από κοινού μετά των δούλων αδελφών ημών συνεργαζόμενοι και συμμοχθούντες επιτελέσωμεν εν δέοντι χρόνω πάν ό,τι πάσα ελληνική καρδία πάλλουσα εύχεται και επιθυμεί. Γένοιτο.

Ζήτω ο Βασιλεύς και η ενότης του Γένους.»

 

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ

[1] Με το επώνυμο Κλάρας είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο της Στυλίδας του έτους 1865 οι εξής:

-Με α/α 5 ο Ανδρέας Κλάρας του Ιωάννη, ετών 60, επάγγελμα έμπορος. Υπήρξε Α΄ Πάρεδρος του Δήμου Φαλάρων το 1856 (βλέπε: Τσερνοβίτι: Οιεκλογείς του Τσερνοβιτίου σε εκλογικό Κατάλογο του Δήμου Φαλάρων του 1856, Εικ.3).

-Με α/α 6 ο Αθανάσιος Κλάρας του Ιωάννη, ετών 47, επάγγελμα καφεπώλης.

-Με α/α 270 ο Ηλίας Κλάρας του Ανδρέα, ετών 22, επάγγελμα έμπορος. Στον Ηλία Α. Κλάρα είχε παραχωρηθεί το 1873 το δικαίωμα εκμετάλλευσης μεταλλείου στη θέση Παλαιά Νίκοβα του σημερινού Ανύδρου Φθιώτιδας (βλέπε: Παραχώρηση μεταλλείου μαγγανίτη στη θέση Παλαιά Νίκοβα του Δήμου Φαλάρων).

-Με α/α 275 ο Θεόδωρος Κλάρας του Ιωάννη, ετών 48, επάγγελμα έμπορος.

-Με α/α 292 ο Ιωάννη Κλάρας του Ανδρέα, ετών 24, επάγγελμα συμβολαιογράφος.

Ο Ιωάννης Θ(εοδώρου) Κλάρας δεν είναι εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο του 1865 διότι τότε ήταν ανήλικος. Μάλλον ήταν γιός του Θεοδώρου Κλάρα (α/α 275) και σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή των Αθηνών.

 

 ΠΗΓΗ

Εφημερίδα ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ, Έτος Γ΄, φύλλο 37/07-10-1876, σελίδες 3 & 4, ψηφιακοί σελιδοδείκτες 529 & 530.

 

 

 

 

 

Ο πληθυσμός του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος κατά την απογραφή του 1928

 

Την Τρίτη 15 και Τετάρτη 16 Μαΐου 1928 διενεργήθηκε απογραφή πληθυσμού στο ελληνικό κράτος. Μία εβδομάδα νωρίτερα η αθηναϊκή εφημερίδα ΕΣΤΙΑ αναγγέλλει το γεγονός ως εξής:

«ΤΗΝ ΤΡΙΤΗΝ 15 ΜΑΪΟΥ ΘΑ ΓΙΝΗ Η ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ

Από της πρωΐας της 15ης Μαΐου καθ’ όλην την Ελλάδα οι ειδικώς εξουσιοδοτημένοι απογραφείς θα διανείμουν εις τάς οικογενείας καθώς και εις τά ξενοδοχεία κ.λ.π. από ένα Δελτίον απογραφής, διά κάθε άτομον. Τα δελτία αυτά περιλαμβάνουν διάφορα ερωτήματα.

Σκοπός των ερωτήσεων είνε η εξακρίβωσις του αριθμού του πληθυσμού και της κατανομής αυτού κατά φύλον, κατά ηλικίας, κατά επαγγέλματα, κ.λ.π. διά να πληροφορηθώμεν, όλοι τί είνε η Ελλάς από απόψεως αριθμού κατοίκων, πώς κατατάσσονται ούτοι κατά ηλικίας, πόσοι είνε ύπανδροι ή μη, πόσοι είνε εγγράμματοι ή αγράμματοι, πόσους έχει η Ελλάς γεωργούς και πόσους βιομηχάνους, εμπόρους και λοιπούς επαγγελματίας.

Όλα τα ερωτήματα σκοπούν την αριθμητικήν εξακρίβωσιν των διαφόρων τάξεων και του πληθυσμού. Τα ονόματα δεν πρόκειται να γίνουν γνωστά από την Στατιστικήν Υπηρεσίαν.

Συμπληρούντες τα δελτία πρόκειται να εξυπηρετήσετε το Κράτος και σάς τούς ίδιους.

Όλα τα πολιτισμένα Κράτη έχουν σαφείς στατιστικάς αι οποίαι έγιναν και γίνονται δι’ απογραφών και χρησιμεύουν διά την καλήν διοίκησιν και πρόοδον των κρατών και την εξακρίβωσιν της κοινωνικής προόδου των κατοίκων των.

Ενισχύσατε την προσπάθειαν του Κράτους και της Στατιστικής αυτού Υπηρεσίας.

Συμπληρώσατε με ακρίβειαν και προσοχήν τά δελτία και παραδώσατε αυτά εις τούς απογραφείς που θα τα ζητήσουν την 16ην Μαΐου.» (πηγή: εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, φύλλο 12118/08-05-1928, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 206).

Στα αποτελέσματα της απογραφής περιλαμβάνεται ο νόμιμος και ο πραγματικός πληθυσμός.

Ως νόμιμος πληθυσμός μιας πόλης ή χωριού ορίζεται ο πληθυσμός των δημοτών με ελληνική υπηκοότητα και μόνιμη κατοικία τη συγκεκριμένη πόλη ή χωριό.

Ως πραγματικός πληθυσμός, ορίζεται ο πληθυσμός, ο οποίος την ημέρα της απογραφής βρέθηκε και απογράφηκε στην πόλη ή το χωριό, ανεξάρτητα αν κατοικεί εκεί μόνιμα ή προσωρινά. Επομένως, ο πραγματικός πληθυσμός περιλαμβάνει, εκτός από τους μόνιμους, και κατοίκους άλλων περιοχών που απογράφηκαν στη συγκεκριμένη πόλη ή χωριό.

Τα αποτελέσματα της απογραφής του νόμιμου και πραγματικού πληθυσμού του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος είναι τα εξής:

Α. Νόμιμος πληθυσμός:

 

  

Β. Πραγματικός πληθυσμός:

 

 

 

 

 

ΠΗΓΕΣ

1. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας-Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928. Νόμιμος πληθυσμός κυρωθείς δια του από 10 Δεκεμβρίου 1928 Διατάγματος, Εν Αθήναις 1929, σελίδες 36-37.

2. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας-Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928. Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 Διατάγματος, Εν Αθήναις 1929, σελίδες 340-354.

 

 

 

 

Ο πληθυσμός του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος κατά την απογραφή του 1920

Στις 18 Δεκεμβρίου 1920, εν μέσω της Μικρασιατικής εκστρατείας και δύο εβδομάδες μετά την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄, διενεργήθηκε απογραφή πληθυσμού στο Ελληνικό βασίλειο. Πρόκειται για απογραφή του πραγματικού πληθυσμού του κράτους. Ως πραγματικός πληθυσμός ορίζεται ο πληθυσμός μίας πόλης ή χωριού, ο οποίος την ημέρα πραγματοποίησης της απογραφής βρέθηκε και απογράφηκε στη συγκεκριμένη πόλη ή χωριό, ανεξάρτητα αν κατοικεί μόνιμα ή βρέθηκε εκεί προσωρινά για άλλους λόγους (διερχόμενος, εμπορικοί λόγοι, κ.ά.). Αξίζει να σημειωθεί ότι στην απογραφή αυτή περιλαμβάνεται και ο πληθυσμός των τεσσάρων νομών της Ανατολικής Θράκης (Ανδριανούπολης, Καλλίπολης Ραιδεστού και Σαράντα Εκκλησιών) καθώς και ο πληθυσμός των νήσων Ίμβρου και Τενέδου. Οι περιοχές αυτές είχαν παραχωρηθεί στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Σεβρών.

Τα αναλυτικά αποτελέσματα της απογραφής του 1920 ανά νομούς, δήμους, πόλεις και χωριά δημοσιεύθηκαν στην έκδοση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας «Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920. Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 31 Αυγούστου 1921 Β. Διατάγματος».

Ακολουθεί η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της απογραφής πληθυσμού του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος, ο οποίος αποτελούνταν από τις επαρχίες Δομοκού, Δωρίδος, Λοκρίδος, Παρνασσίδος και Φθιώτιδος:

 

 

ΠΗΓΗ

Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας-Διεύθυνσις Στατιστικής, Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920. Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 31 Αυγούστου 1921 Β. Διατάγματος, Εν Αθήναις 1921, σελίδες 295-308.

Αγωνιστές του 1821 από το Κόμμα Φθιώτιδας

Η πρώτη γραπτή αναφορά για το χωριό Κόμμα Φθιώτιδας απαντά στο οθωμανικό κατάστιχο TD 367/96 του έτους 1530. Αναφέρεται ως συνοικία ή μαχαλάς της Λαμίας (τουρκ. Koba mahalle) και ανήκε στον καζά Ζητουνίου. Σε τουρκική έκδοση αναφέρεται ότι το Κόμμα καταγράφονταν ως χωριό στο φύλλο του Χάρτη της «Όμορφης Ρούμελης» (τουρκ. Rumeli-i Şahane), το οποίο απεικόνιζε τη Σκόπελο, το Βόλο, τη Χαλκίδα και τη Λαμία. Ο χάρτης κυκλοφόρησε το 1901.

Επόμενη γραπτή αναφορά για το Κόμμα απαντά σε χειρόγραφο του 1640 της πρόθεσης της Μονής Ρεντίνας. Στα φύλλα 241α-243α του χειρογράφου καταγράφονται ονόματα δωρητών και αφιερωτών κατοίκων του χωριού προς το μοναστήρι.

Από διαδικτυακή έρευνα στα Γενικά Αρχεία του Κράτους βρέθηκαν τα ονόματα έξι αγωνιστών του 1821, στους οποίους απονεμήθηκαν αριστεία για τη συμμετοχή τους στην επανάσταση. Καταγόταν από την περιοχή του Ασπροποτάμου, πολέμησαν με το σώμα του Χριστόδουλου Χατζηπέτρου και μετά το τέλος του αγώνα εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο Κόμμα. Δύο από αυτούς ήταν υπαξιωματικοί, γι’ αυτό τιμήθηκαν με χάλκινο αριστείο. Οι υπόλοιποι τέσσερις ήταν στρατιώτες και τιμήθηκαν με σιδερένιο αριστείο. Τα ονόματά τους είναι τα εξής:

1) Με χάλκινο αριστείο τιμήθηκαν οι:

-Δημήτριος Παπανικολάου

-Διαμαντής Κιτζόγαμπρος

Ο Θεοδωρής Παπανικολάου, ετών 27, ο οποίος καταγράφεται το 1856 στον κατάλογο γεωργών, ίσως ήταν συγγενής του αγωνιστή Δημητρίου Παπανικολάου. Το Κιτζόγαμπρος ή Κιτσόγαμπρος δηλώνει συγγενική σχέση του Διαμαντή (γαμπρός του Κίτσου). Το όνομά του αρχικά είχε καταχωρηθεί στον κατάλογο των τιμηθέντων με σιδερένιο αριστείο. Διαγράφηκε και προστέθηκε στον κατάλογο των τιμηθέντων με χάλκινο αριστείο.

2) Με σιδερένιο αριστείο τιμήθηκαν οι:

-Νικόλαος Κρούμος

-Δρόσος Μπούρας

-Παπακώστας Ιερεύς

-Δημήτριος Παρμενόπουλος

Ο Δημήτριος Παρμενόπουλος καταγράφεται το 1856 στον κατάλογο γεωργών ως Μήτρος Παρμενόπουλος. Δηλώνει έγγαμος και ηλικία 60 ετών. Επομένως το 1821 ήταν 25 ετών.

Τα ονόματα των παραπάνω αγωνιστών βρέθηκαν καταχωρημένα σε δύο καταλόγους:

Α. Ο πρώτος κατάλογος τιτλοφορείται «Κατάλογος αριστείων διανομής των κατά την επαρχίαν κατοικημένων ασπροποταμητών» προς χρήσιν της διανομής των αριστείων». Αποτελείται από δέκα σελίδες και φέρει ημερομηνία 16 Μαΐου 1844. Περιλαμβάνει 352 ονόματα ασπροποταμιτών που κατοίκησαν στο Ελληνικό βασίλειο μετά το τέλος της επανάστασης και δικαιούνταν αριστείο. Υπογράφεται από τον Χριστόδουλο Χατζηπέτρου. Ο κατάλογος στάλθηκε στο υπουργείο Στρατιωτικών για τις απαραίτητες ενέργειες προς απονομή των αριστείων. Μεταξύ των 352 ονομάτων περιλαμβάνονται και έξι κατοίκων του Κόμματος (Εικ.1αβ).

α

β

Εικ.1αβ. Σελίδες του πρώτου καταλόγου. Με α/α 10, 11, 142, 143, 144 και 145 τα ονόματα των κατοίκων του Κόμματος. (πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους/Αρχειομνήμων/φάκελος 286).

  

Β. Ο δεύτερος κατάλογος ακολουθεί χρονολογικά τον πρώτο και τιτλοφορείται «Ονομαστικός κατάλογος αριστούχων, προς χρήσιν της διανομής των αριστείων». Απευθύνεται στη Διοίκηση Φθιώτιδας και υπογράφεται από τον υπουργό Στρατιωτικών Παναγιώτη Ρόδιο. Αποτελείται από ένδεκα σελίδες και φέρει ημερομηνία 31 Μαΐου 1844. Πάνω από τον τίτλο διαβάζεται η σημείωση «Συνταγματάρχης Χ. Χατζη Πέτρου». Η σημείωση υποδηλώνει ότι οι αριστούχοι του καταλόγου έλαβαν μέρος στον αγώνα με το σώμα του Χριστόδουλου Χατζηπέτρου. Μεταξύ των 355 ονομάτων καταγράφονται και τα έξι ονόματα των ασπροποταμιτών που κατοικούν το 1844 στο Κόμμα (Εικ.2αβ).

α

β

Εικ. 2αβ. Σελίδες του δευτέρου καταλόγου. Με α/α 10, 11, 141, 142, 143 και 144 τα ονόματα των κατοίκων του Κόμματος. (πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους/Αρχειομνήμων/φάκελος 285).

 

 

ΠΗΓΗ

Γενικά Αρχεία του Κράτους/Αρχειομνήμων/φάκελοι 285 και 286.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνόγλωσση

1. Θεόδωρος Αθ. Γκέκας, Κόμμα το χωριό μας, Λαμία 2009.

2. Βασίλειος Κ. Σπανός, Οι οικισμοί της Φθιώτιδας στην πρόθεση της Μονής της Ρεντίνας 1460ci-19ος αι., σελίδες 95-104. Άρθρο στα Πρακτικά 1ου Συνεδρίου Φθιωτικής Ιστορίας (Ιστορία-Αρχαιολογία-Λαογραφία), 3-4 Νοεμβρίου 2001 Συνεδριακό Κέντρο Κάστρου Λαμίας, Λαμία 2002.

Ξενόγλωσση

3. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü / Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı / Osmanlı Yer Adları: I, Rumeli Eyaleti (1514-1550), Ankara 2013.

Μετάφραση: Γενική Διεύθυνση Κρατικών Αρχείων της Πρωθυπουργίας / Τμήμα Οθωμανικών Αρχείων / Οθωμανικά τοπωνύμια, Εγιαλέτι της Ρούμελης (1514-1550), Άγκυρα 2013.

4. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü / Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı / Defter-i Hâkânî Dizisi: XI, 370 numarali Muhâsebe-I Vilâyet-I Rum-ili defter ile. 101, 114 ve 390 numarali (920-937/1514-1530), I. Karli-ili, Agriboz, Mora, Rodos ve Tirhala Livâlari., Dizin, Ankara 2007.

Μετάφραση: Γενική Διεύθυνση Κρατικών Αρχείων της Πρωθυπουργίας / Τμήμα Οθωμανικών Αρχείων / Βιβλίο Καταγραφής, Σειρά ΧΙ, Αριθμός 370 του βιβλίου λογιστικής του βιλαετίου των Ρωμιών. Αριθμοί 101, 114 και 390, Ι. Κάρλελι (Αιτωλοακαρνανία), Ευρίπου, Μωριά, Ρόδου και λιβάς Τρικάλων. Ευρετήριο, Άγκυρα 2007.