Δημοσιεύματα για το 42 Σύνταγμα Ευζώνων Λαμίας σε εφημερίδες του μεσοπολέμου. Μέρος Α΄: εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ»

        Στις εφημερίδες του μεσοπολέμου με ειδήσεις από τη Φθιώτιδα, μεταξύ άλλων δημοσιεύθηκαν και ειδήσεις για το 42 Σύνταγμα Ευζώνων. Οι ειδήσεις αφορούν συμμετοχή του συντάγματος σε εορταστικές εκδηλώσεις, διοργάνωση χοροεσπερίδων, δημοπρασιών υλικών και άλλες ειδήσεις αστυνομικού ενδιαφέροντος.

Από την διαδικτυακή έρευνα σε σωζόμενα φύλλα εφημερίδων στο ψηφιακό αρχείο της βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, αποδελτιώθηκαν φύλλα εφημερίδων αυτής της εποχής. Η αρχή έγινε με την εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ» των ετών 1929, 1930, 1931 & 1932 και συνεχίστηκε με φύλλα άλλων εφημερίδων.

Ακολουθούν τα δημοσιεύματα της εφημερίδας «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ» κατά χρονολογική σειρά:

Α. Έτος 1929:

 

Εικ.1. Αναφορά κρουσμάτων γρίπης. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 179/02-02-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 15).

 

 

Εικ.2. Συμμετοχή στο μνημόσυνο για την Άλωση της Κωνσταντινούπολης. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 196/01-06-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 91).

 

Εικ.3. Επιθεώρηση συντάγματος. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 196/01-06-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 91).

 

Εικ.4. Έπαινος δεκανέα τσολιά από τους Πενταγιούς Δωρίδας για την παράδοση πορτοφολιού με 2.000 δρχ. που βρήκε έξω από το στρατώνα. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 200/29-06-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 107).

 

 

Εικ.5. Ορκωμοσία τσολιάδων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 211/15-09-1929, σελίδα 1, ψηφιακός σελιδοδείκτης 147).

 

α

β

γ

Εικ.6αβγ. Ορκωμοσία τσολιάδων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 211/15-09-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 149).

 

Εικ.7. Παράπονα οπλιτών. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 215/12-10-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 161).

 

 

Β. Έτος 1930:

 

 

Εικ.8. Ενδιαφέρον του συντάγματος για το ηρώο του τσολιά. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 230/25-01-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 221).

 

 

Εικ.9. Συμμετοχή του διοικητή του συντάγματος στην επιτροπή για τον εορτασμό της εκατονταετηρίδας. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 231/01-02-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 225).

 

α

β

Εικ.10αβ. Χοροεσπερίδα για την ανέγερση του ηρώου του τσολιά. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 231/01-02-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 225).

 

α

β 

Εικ.11αβ. Συμμετοχή σε μνημόσυνο υπέρ πεσόντων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 237/15-03-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 249).

 

Εικ.12. Ορκωμοσία τσολιάδων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 237/15-03-1930, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 250).

 

 

Εικ.13. Απόσπασμα δημοσίευσης για μη συμμετοχή του συντάγματος σε κατάσβεση πυρκαγιάς. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 258/09-08-1930, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 330).

 

Εικ.14. Συμμετοχή σε ασκήσεις. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 260/23-08-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 337).

 

Εικ.15. Κατάταξη στρατευσίμων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 262/06-09-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 345).

 

Εικ.16. Ορκωμοσία τσολιάδων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 263/13-09-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 349).

 

 

Εικ.17. Καντάδα τσολιάδων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 273/22-11-1930, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 389).

 

Γ. Έτος 1931:

 

Εικ.18. Συμμετοχή αγήματος στον εορτασμό των Θεοφανίων στη Στυλίδα και επιβολή της τάξης. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 280/10-01-1931, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 8).

 

 

Εικ.19. Εγκαίνια Λέσχης αξιωματικών. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 284/07-02-1931, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 24).

 

Εικ.20. Ορκωμοσία νεοσυλλέκτων κλάσης 1930β. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 284/07-02-1931, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 43).

 

Εικ.21. Επιθεώρηση συντάγματος. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 298/16-05-1931, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 79).

 

 

Εικ.22. Τιμωρία νομοκτηνιάτρου Λαμίας για μη επίσκεψή του σε άρρωστο ζώο του συντάγματος. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 307/18-07-1931, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 116).

 

Εικ.23. Κατάταξη νεοσυλλέκτων κλάσης 1930γ. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 315/12-09-1931, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 147).

 

Γ. Έτος 1932:

 

Εικ.24. Επιθεώρηση συντάγματος. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 335/30-01-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 227).

 

Εικ.25. Απόδοση τιμών από απόσπασμα του συντάγματος σε μνημόσυνο πεσόντων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 343/26-03-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 259).

 

Εικ.26. Οι νεοσύλλεκτοι τσολιάδες. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 343/26-03-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 259).

 

α

β

Εικ.27αβ. Ορκωμοσία νεοσυλλέκτων. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 344/02-04-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 263).

 

α

β

Εικ.28αβ. Εορτή του συντάγματος για τη μάχη του Τουμλού Μπουνάρ στη Μικρά Ασία. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 346/16-04-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 271).

 

 

Εικ.29. Συμμετοχή στο μνημόσυνο των πεσόντων στην Ταράτσα. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 350/14-05-1932, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 286).

 

Εικ.30. Απαγωγή νέας από τσολιά. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 363/13-08-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 325).

 

α

β

Εικ.31αβ. Πρόσκληση κατάταξης κληρωτών. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 365/27-08-1932, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 332).

 

Εικ.32. Δραπέτευση τσολιά. (πηγή: «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 366/03-09-1932, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 337).

 

 

 

ΠΗΓΗ

Ψηφιακό αρχείο της βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων,

Εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ».

 

 

 

 

 

Ενθύμιση αγοράς του χωριού Μπεκή (σήμερα Σταυρός) Φθιώτιδας και αγοραπωλησία οικοπέδου το 1857

                                                                                                                    Στη μνήμη του Γιάννη Μακρή

 Α. Ενθύμιση αγοράς του χωριού Μπεκή

Από τον αείμνηστο Γιάννη Μακρή λάβαμε παλαιότερα, μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, δύο σελίδες καταστίχου του Ευθυμίου Δ. Καραναστασόπουλου (Εικ.1αβ). Στην δεύτερη σελίδα καταγράφεται ενθύμηση αγοράς του χωριού Μπεκή.

α

β

Εικ.1αβ. Οι δύο σελίδες του καταστίχου (πηγή: ΓΑΚ Φθιώτιδας).

 

Ειδικότερα, στις δύο σελίδες του καταστίχου αναφέρονται τα εξής:

Σελίδα 1

Κατάστιχον κ(αι) ε(ν)θιμιος

Σελίδα 2

Την 13 Νοεμβρίου 1865 ημέραν Σαβάτου

Κατάστιχον του Ευθυμίου Δ.

Καραναστάσοπολον

Κάνο Τήν ενθίμισιν διά τα

χοράφια Τού χορίου Μπεκή

τόν τήμαχίων καί μιρασεϊές

Και έγινε ϊ αγορά του χορίον

Μπεκή εις του χίλιαοκτακόσι(α)

πένι(ν)τα επτα  Καρα(ΥΠΟΓΡΑΦΗ) 1857

 

 

Εικ.2. Οικογένεια Καραναστάση (επιχρωματισμένη φωτογραφία). (πηγή: Ομάδα στο facebook «Σταυρός Λαμίας»).

 

Ως προς το επώνυμο πρέπει να σημειωθεί ότι το ορθό είναι Καραναστάσης αντί Καραναστασόπουλος. Είναι γνωστό ότι την εποχή αυτή υπήρξε τάση από πολλούς γραφείς να προσθέτουν στο τέλος πολλών επωνύμων την κατάληξη -όπουλος χάριν ευφωνίας, όπως θεωρούσαν. Ο Καραναστάσης Ευθύμιος του Δήμου (1829-;) είναι εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο του Δήμου Λαμιέων του έτους 1879 με α/α 1830, δηλώνει επάγγελμα γεωργός και ενεστώσα διαμονή του τη Μπεκή.

 

Β. Αγορά γης στη Μπεκή από τον Δημήτριο Κωνσταντίνου ή Γκέκα

Το έτος 1857 υπήρξε στην ιστορία της Μπεκής έτος αγοραπωλησιών γης. Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο πραγματοποιήθηκε αγορά γης από αγοραστές ντόπιους ή καταγομένους από την ευρύτερη περιοχή. Πωλητές ήταν οι κληρονόμοι του τσιφλικά Δημητρίου Κεμπρέκου. Μεταξύ των αγοραστών ήταν και ο πρόγονός μου, από την πλευρά της μητέρας μου, αγροφύλακας Δημήτριος Κωνσταντίνου ή Γκέκας (1802 ή 1805-;). Σύμφωνα με την οικογενειακή παράδοση αρχικά κατοικούσε στον κτηνοτροφικό οικισμό Γρεβενό που βρισκόταν κοντά στην ομώνυμη κορυφή της Οίτης Γρεβενό (υψ. 2.114 μ.). Ο οικισμός το 1897 προσαρτήθηκε στον Δήμο Ηρακλειωτών και το 1908 καταργήθηκε.

Ο Δημήτριος Κωνσταντίνου ή Γκέκας είναι εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο του Δήμου Ηρακλειωτών του έτους 1865 στο κεφάλαιο «17.Μετανάσται και Σκηνίται Δημόται» με α/α 792 ως Δημήτριος Γκέκας του Γκέκα και δηλώνει επάγγελμα ποιμήν. Στον ίδιο εκλογικό κατάλογο είναι εγγεγραμμένοι οι γιοί του Ευστάθιος (1843-;) με α/α 797 και Αθανάσιος (1834-;) (προπάππος από τη μητέρα μου) με α/α 778. Και οι δύο δηλώνουν επάγγελμα ράπτης.

Το 1870 είναι εργάτης ενώ στον εκλογικό κατάλογο του Δήμου Λαμιέων του έτους 1879 είναι εγγεγραμμένος με α/α 1815, δηλώνει επάγγελμα εργοδούλος και ενεστώσα διαμονή τη Μπεκή. Στον ίδιο εκλογικό κατάλογο είναι εγγεγραμμένοι οι γιοί του Αθανάσιος (1834-;) (προπάππος από τη μητέρα μου) με α/α 1818 επάγγελμα ράπτης και ενεστώσα διαμονή τη Μπεκή, Ανδρίτσος (1845-;) με α/α 1816 και Σπύρος (1852-;) με α/α 1817 επάγγελμα εύζωνοι και ενεστώσα διαμονή την Υπάτη, όπου είχε την έδρα του το 3^ο Τάγμα Ευζώνων.

Ο Δημήτριος Κωνσταντίνου ή Γκέκας αγόρασε το μερίδιο γης στη Μπεκή από την Κάτσιω Κύρκου Κεμπρέκου, σύζυγο Μήτρου Τσακανίκα, μία από τους κληρονόμους του τσιφλικά Δημητρίου Κεμπρέκου που απεβίωσε το Νοέμβριο του 1855. Αυτό το μερίδιο γης (οικόπεδο) συνόρευε νότια με το πατρικό οικόπεδο του αειμνήστου Γιάννη Μακρή.

 

α

β

Εικ.3αβ. Το συμβόλαιο 1288/1857 (πηγή: ΓΑΚ Νομού Φθιώτιδας).

 

Έχοντας ως οδηγό τον αριθμό του συμβολαίου 1288/1857 που συνέταξε ο συμβολαιογράφος Θεόδωρος Δυοβουνιώτης (Εικ.3αβ) και το οποίο αναφέρει ο Γιάννης Μακρής στη σελίδα 22 του βιβλίου του «Σταυρός (Μπεκή) Φθιώτιδας, η ιστορία του» άρχισε έρευνα για τον εντοπισμό του. Το 2006 ο τότε διευθυντής των ΓΑΚ Νομού Φθιώτιδας καθηγητής κ.Δημήτριος Νάτσιος εντόπισε το παραπάνω συμβόλαιο, ερευνώντας στο σωζόμενο αρχείο του συμβολαιογράφου Θεοδώρου Δυοβουνιώτη. Ευγενώς μας παρέδωσε φωτοαντίγραφο του συμβολαίου, τον ευχαριστούμε θερμά! Η ανάγνωση του συμβολαίου αποδείχθηκε πολύ δύσκολη. Ο γραφικός χαρακτήρας του συμβολαιογράφου Θεοδώρου Δυοβουνιώτη είναι εξαιρετικά δυσανάγνωστος. Παρ’ όλα αυτά κατέστη δυνατόν να αναγνωσθεί αποσπασματικά και να αντληθούν ορισμένες πληροφορίες.

Το συμβόλαιο συντάχθηκε στις 19 Ιουλίου 1857 στο συμβολαιογραφείο του Θεοδώρου Δυοβουνιώτη που βρισκόταν στην οικία της Κάτσω Τσακανίκα στην πλατεία Όθωνος (σημερινή πλατεία Ελευθερίας), παρουσία των μαρτύρων Ηλία Κλάρα και Αθανασίου (…). Ο αγροφύλακας Δημήτριος Κωνσταντίνου ή Γκέκας δανείσθηκε 63 δραχμές και 30 λεπτά από την κτηματία Κάτσω Κύρκου Κεμπρέκου, σύζυγο Μήτρου Τσακανίκα, υποσχόμενος να επιστρέψει το ποσό με τους νόμιμους τόκους του. Σκοπός του δανεισμού του ποσού ήταν η αγορά γης στη Μπεκή. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι για την αγοραπωλησία γης στη Μπεκή την εποχή αυτή συνήθως ο αγοραστής δανειζόταν το ποσό της αξίας ή μέρος αυτής κατά κανόνα με υπέρογκους τόκους.

Δυστυχώς δεν κατέστη δυνατό να αναγνωσθεί όλο το κείμενο, ούτως ώστε να γίνουν γνωστοί και οι υπόλοιποι όροι του συμβολαίου...

  

ΠΗΓΗ

ΓΑΚ Νομού Φθιώτιδας.

 

 

  

Φωτογραφίες του 42ου Συντάγματος Ευζώνων Λαμίας την περίοδο του μεσοπολέμου

Με το Νομοθετικό διάταγμα «Περί Οργανισμού του Στρατού» (ΦΕΚ 427/31-12-1925) το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων Λαμίας μετονομάσθηκε από τις αρχές του 1926 σε 42^ο Σύνταγμα Ευζώνων. Παρέμεινε στη Λαμία μέχρι την Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 1940. Tο βράδυ της ημέρας αυτής αναχώρησε από το σιδηροδρομικό Σταθμό Λιανοκλαδίου για την Καλαμπάκα, ενδιάμεσο σταθμό πριν τον τελικό προορισμό του που ήταν τα Ιωάννινα.

Από την περίοδο του μεσοπολέμου είναι οι φωτογραφίες του συντάγματος που δημοσιεύονται στη συνέχεια:

Α. Το έτος 1930, με την ευκαιρία του εορτασμού των 100 χρόνων από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, εκδόθηκε από το Υπουργείο Στρατιωτικών το μνημειώδες δίτομο έργο «Αγώνες και Νεκροί 1830-1930». Στον δεύτερο τόμο δημοσιεύθηκαν οι επόμενες δύο φωτογραφίες του 42^ου Συντάγματος Ευζώνων Λαμίας:

 

Εικ.1. Το 42^ο Σύνταγμα Ευζώνων στην πλατεία Διάκου. Οι εύζωνοι περιστοιχίζουν τον ανδριάντα του Αθανασίου Διάκου και παρουσιάζουν όπλα. Επικεφαλής τους διακρίνονται τρείς αξιωματικοί και ο διοικητής του συντάγματος Ιωάννης Γαρδίκης. (πηγή: Υπουργείον Στρατιωτικών-Ειδική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος, Αγώνες και Νεκροί 1830-1930, τόμος Β΄ 1919-1930. Εν Αθήναις 1930, σελίδα 185.).

 

Εικ.2. Οι εύζωνοι περιστοιχίζουν το ηρώο του συντάγματος και παρουσιάζουν όπλα. Το 42^ο Σύνταγμα στον υπότιτλο αναφέρεται ως σύνταγμα πεζικού αντί του ορθού ευζώνων. Αριστερά στη φωτογραφία διακρίνεται ο διοικητής του συντάγματος Ιωάννης Γαρδίκης και δεξιά διακρίνονται δύο αξιωματικοί. (πηγή: Υπουργείον Στρατιωτικών-Ειδική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος, Αγώνες και Νεκροί 1830-1930, τόμος Β΄ 1919-1930. Εν Αθήναις 1930, σελίδα 201.).

Β. Στις εφημερίδες του μεσοπολέμου με ειδήσεις από τη Φθιώτιδα, δημοσιεύθηκαν φωτογραφίες από την εορτή του 42^ου Συντάγματος Ευζώνων που τελούνταν κάθε χρόνο σε ανάμνηση της μάχης του Τουμλού Μπουνάρ (τουρκ. Aslıhanlar ve Dumlupınar Muharebeleri) που διεξήχθη στις 28 Μαρτίου 1921 (παλαιό ημερολόγιο) στη Μικρά Ασία. Η εορτή τελούνταν κάθε χρόνο έως το 1940.

Στη συνέχεια δημοσιεύονται φωτογραφίες που εντοπίσθηκαν από την έρευνα σε φύλλα της εφημερίδας «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ» του Ευαγγέλου Λαχανοκάρδη των ετών 1929 και 1931. Δυστυχώς δεν σώζονται σε ψηφιακή μορφή τα φύλλα των υπολοίπων ετών του μεσοπολέμου της ίδιας αλλά και άλλων εφημερίδων με θέματα φθιωτικού ενδιαφέροντος. Πιθανώς στις σελίδες τους να έχουν δημοσιευθεί και άλλες φωτογραφίες του 42^ου Συντάγματος Ευζώνων και των διοικητών του.

  

Εικ.3. Η φωτογραφία προέρχεται από την εορτή του συντάγματος του έτους 1929. (πηγή: εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 187/30-03-1929, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 49).

Γράφει «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ» για την εορτή του συντάγματος το 1929:

«ΤΟ 42ΟΝ ΕΥΖΩΝΩΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ

Τελουμένης την 28ην τρέχοντος και ώραν 10.30 π.μ. της εορτής του Συν)τος προσκαλούνται οι συγγενείς των πεσόντων και οι έφεδροι της περιφερείας του Συν)τος όπως παραστώσιν εις τοιαύτην.

Εν ΛΑΜΙΑ τη 20 Μαρτίου 1929

Το 42ον Σύν)μα Ευζώνων

Ι.ΓΑΡΔΙΚΗΣ

Αν)ρχης» (πηγή: εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 186/23-03-1929, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 47).

«ΔΟΞΑ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ

Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ 5)42 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΕΥΖΩΝΩΝ

ΛΑΜΙΑ 28 Μαρτίου (του ανταποκριτού μας τηλ)κώς). Πατριωτικωτάτη όσον και λίαν συγκινητική εορτή ετελέσθη σήμερον εις το εν τη πόλει μας 42 Σύν)μα των Ευζώνων επί τη επετείω της ενδόξου μάχης του Τουλού Μπονάρ. Χάριν της εορτής ταύτης αφίκετο επίτηδες εκ Λαρίσσης ο Μέραρχος κ.Κωνσταντίνου.

Το ηρώον των πεσόντων είχε καταλλήλως στολισθή διά δαφνών, σημαιών και εικόνων των πεσόντων.

Προσήλθον ο κ.Νομάρχης, ο Δήμαρχος πολλοί γονείς των πεσόντων, τα σχολεία μετά των καθηγητών των και κόσμος πολύς.

Του κλήρου προΐστατο ο αρχιμανδρίτης και διευθυντής της Ιερατικής Σχολής κ.Σίσκος. Η επιμνημόσυνη δέησις εψάλη μετά κατανύξεως οι δε μαθηταί της Ιερατικής σχολής έψαλλον το “Μετά των Αγίων αναύπασον τάς ψυχάς των δούλων σου”.

Ο Διοικητής του Συν)τος κ.Ι.Γαρδίκης μετά στρατιωτικής απλότητος ανέπτυξε την ιστορίαν του Συν)τος εις την μάχην του Τουλού Μπουνάρ κατασυγκινήσας πάντας. Οι αξιωματικοί κ.κ.Φούντας και Βλαχάκης ανέγνωσαν το “Προσκλητήριον των απόντων” οίτινες απέθανον ενδόξως υπέρ Πίστεως και Πατρίδος της δυνάμεως του 42 Συν)τος, πεσόντες κατά τούς πολέμους από 1912-13 έως το 1922.

Κατόπιν ο Μέραρχος κ.Κωνσταντίνου καταθέτων στέφανον ετόνισεν ότι τα ατυχήματα τα οποία υπέστημεν εις την Μικράν Ασίαν, δεν πρέπει να ανακόψουν τον δρόμον μας τον εθνικόν. Τουναντίον πρέπει να μάς διδάσκουν να αφήσωμεν τάς εσωτερικάς διαμάχας και να μάς εμπνέουν διά να συνεχίσωμεν τάς προσπαθείας μας προς πραγματοποίησιν των εθνικών μας δικαιωμάτων.

Έτεροι στέφανοι κατετέθησαν εκ μέρους του Σώματος Στρατού Λαρίσσης, εκ μέρους του Πυροβολικού, και τέλος ο κ.Δήμαρχος καταθέτων στέφανον εκ μέρους του Δήμου Λαμίας εχαιρέτισε τούς νεκρούς με ωραία εμπνευσμένα λόγια.

Μετά ταύτα προσεφέρθησαν αναψυκτικά και έληξεν η ωραία και πατριωτική αυτή τελετή υπέρ της μνήμης των ηρωϊκών τσολιάδων οι οποίοι έπεσαν ηρωϊκώς μαχόμενοι.». (πηγή: εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 187/30-3-1929, σελίδες 1 & 4, ψηφιακοί σελιδοδείκτες 49 & 52.).

 

Εικ.4. Εύζωνοι του 42^ου Συντάγματος παρουσιάζουν όπλα στο μνημείο του Οδυσσέα Ανδρούτσου στη Γραβιά. Δεξιά διακρίνεται αξιωματικός, ο οποίος αποδίδει στρατιωτικό χαιρετισμό. Η φωτογραφία προέρχεται από το λαμπρό εορτασμό της επετείου της μάχης της Γραβιάς με την ευκαιρία των εορτών της εκατονταετηρίδας για την Επανάσταση του 1821. Στην εορτή παρέστησαν μεταξύ των άλλων ο διοικητής του συντάγματος αντισυνταγματάρχης Ιωάννης Γαρδίκης και οι αξιωματικοί Ραπτοδήμος και Κοντόπουλος (πηγή: εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 246/17-05-1930, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 279).

 

Εικ.5. Η φωτογραφία προέρχεται από την εορτή του συντάγματος του έτους 1931. (πηγή: εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 296/02-05-1931, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 69).

Μεγαλειώδης ήταν η εορτή του συντάγματος το 1931 με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δέκα χρόνων από τη διεξαγωγή της μάχης του Τουμλού Μπουνάρ (βλέπε: Ο πανηγυρικός εορτασμός της δεκάτης επετείου της μάχης του Τουμλού Μπουνάρ στη Λαμία).

Εικ.6. Ο συνταγματάρχης Ιωάννης Γαρδίκης έφιππος στην είσοδο του διοικητηρίου του 42^ου Συντάγματος Ευζώνων. (πηγή: Κωνσταντίνου Μπαλωμένου, Σύντομη ιστορία του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων της Λαμίας, έκδοση ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε., Λαμία 2012, σελίδα 32.).

 

Ο συνταγματάρχης Ιωάννης Γαρδίκης

Ο Ιωάννης Γαρδίκης (1883-1965) γεννήθηκε στο Γαρδίκι Ομιλαίων και ήταν γιός του παπα-Οδυσσέα. Τελείωσε το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο) στη Σπερχειάδα. Μετά τη στρατιωτική του θητεία κατατάχθηκε στο στρατό ως υπαξιωματικός. Φοίτησε στη Σχολή Υπαξιωματικών της Κέρκυρας από την οποία αποφοίτησε με το βαθμό του ανθυπολοχαγού. Σύμφωνα με τη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία «…μετείχε των εκστρατειών 1912-13 και 1917-23.». Αποστρατεύθηκε με το βαθμό του υποστρατήγου. Η γυναίκα του ονομαζόταν Αρτεμισία. Δεν είχαν αποκτήσει παιδιά. Το νεοκλασικό διώροφο σπίτι του βρισκόταν στην πλατεία Διάκου.

Σύμφωνα με τις τοπικές εφημερίδες της εποχής υπήρξε Φρούραρχος Λαμίας και διοικητής του 42^ου Συντάγματος Ευζώνων τα έτη 1927-1931. Επανήλθε το 1932 αντικαθιστώντας τον Γεώργιο Ξύδη. Παρέμεινε έως το 1935, οπότε ως διοικητής του συντάγματος αναφέρεται ο συνταγματάρχης Ιωάννης Ζήσης.

 

 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Υπουργείον Στρατιωτικών-Ειδική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος, Αγώνες και Νεκροί 1830-1930, τόμος Β΄ 1919-1930. Εν Αθήναις 1930, σελίδες 185 & 201.

2. Κωνσταντίνου Μπαλωμένου, Σύντομη ιστορία του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων της Λαμίας, Εκδόσεις ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, Λαμία 2012, σελίδα 31 (υποσημείωση 58).

3. Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία, τόμος 2, σελίδα 508.

4. Εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλα 186/23-03-1929, 187/30-03-1929 & 296/02-05-1931.

 

 

 

 

 

 

 

 

Σουλτανικό διάταγμα για την Παναγία Ξενιά

 

Εικ.1. Το σουλτανικό διάταγμα για το μοναστήρι της Παναγίας Ξενιάς. (πηγή: Osmanlı Ferman ve Beratları-Ottoman Fermans and Berats, İstanbul 2021, σελίδα 372.)

 

Από την έρευνα στο διαδίκτυο εντοπίσθηκε σουλτανικό διάταγμα (φιρμάνι) του 1815, το οποίο αφορά το μοναστήρι της Παναγίας Ξενιάς. Δημοσιεύεται ως το υπ’ αριθμόν 147 φιρμάνι στις σελίδες 372 & 373 της δίγλωσσης (τουρκικά-αγγλικά) έκδοσης «Osmanlı Ferman ve Beratları-Ottoman Fermans and Berats, İstanbul 2021».

Σύμφωνα με την επεξήγηση των μεταφραστών του στο σχετικό λήμμα της σελίδας 373 του βιβλίου, το διάταγμα εκδόθηκε για την προστασία του μοναστηριού και την πρόληψη των διώξεων και αδικιών εναντίον των μοναχών από στρατιώτες, ταξιδιώτες, πειρατές, κ.ά..

Οι διαστάσεις του είναι 54,5Χ76,5 cm και φέρει την υπογραφή του σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ (1785-1839).

Εκδόθηκε στις 11-20 Muharrem 1230 (ισλαμικό ημερολόγιο). Η ημερομηνία αντιστοιχεί στις 24 Aralık/December-2 Ocak/January 1815.

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Osmanlı Ferman ve Beratları-Ottoman Fermans and Berats, (Genişletilmiş 4. Baskı), İstanbul 2021.

Σειρά έκδοσης για τα σουλτανικά διατάγματα (φιρμάνια-βεράτια).