Σε έρευνά μας παλαιότερα εντοπίσθηκε στην περιοδική
έκδοση ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ 15 (2008), σελίδα 110 και προστέθηκε στην ανάρτηση Το 5/42 ΣύνταγμαΕυζώνων Λαμίας και ο Νικόλαος Πλαστήρας η Εικ.3 με τον υπότιτλο:
«Απονομή
Πολεμικού Σταυρού Γ΄ τάξεως σε Λοχία του Συντάγματος».
Στην Ομάδα «ΣΤΥΛΙΔΟΣ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ»
την 10η Φεβρουαρίου 2014 δημοσιεύθηκαν τα δύο έγγραφα-ντοκουμέντα σε
έγχρωμη μορφή. Σύμφωνα με τον κ.Κώστα Αλπόγλου «τις φωτογραφίες έδωσε ο Μάκης Τσανσίζης».
Αναλυτικότερα:
●Πρώτο έγγραφο
Πηγή εγγράφου: «ΣΤΥΛΙΔΟΣ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ».
Υπογράφεται από το Διοικητή του 5/42 Συντάγματος
Ευζώνων Συνταγματάρχη Νικόλαο Πλαστήρα. Αναφέρει τα εξής:
«5/42 Σύνταγμα Ευζώνων ΙΙΙ Πολυβολαρχία
Απόσπασμα
Ημερησίας Διαταγής Συντάγματος 12ης
Ιουλίου 1920
«Προσωπικόν»
Ποιούμαι εύφημον μνείαν του κάτωθι
οπλίτου
διότι,
καθόλην την διάρκειαν των επιχειρήσεων
επεδείξατο
διαγωγήν εξαίρετον, γενναιότητα και τόλμην
διακριθείς
των λοιπών συναδέλφων του.-
Λοχίας Μωράτης Σπύρος
Διά τούτον
επρότεινα όπως απονεμηθή αυτώ
ο πολεμικός
Σταυρός Γ΄ τάξεως.
Δια την
ακρίβειαν
Ο υπασ/της
του Συν/τος
|
Ο
Διοικητής
του Συντάγματος
|
●Δεύτερο έγγραφο
Με το δεύτερο έγγραφο απονέμεται στο Λοχία Σπυρίδωνα
Μωράτη της ΙΙΙης Πολυβολαρχίας του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων ο Πολεμικός Σταυρός Γ΄ Τάξεως από το Μέραρχο της ΧΙΙΙης Μεραρχίας Στερεάς Ελλάδας Κωνσταντίνο Μανέτα. Το κείμενο του εγγράφου έχει ως εξής:
«ΧΙΙΙ Μεραρχία 5/42
Σύνταγμα Ευζώνων
Απόσπασμα
Ημερησίας
Διαταγής Συντάγματος 12η Αυγούστου 1920
Κατωτέρω
κοινοποιώ ως έχει την από 29ην Ιουλίου ε.ε.
Ημερησίαν
Διαταγήν ΧΙΙΙ Μεραρχίας έχουσαν ούτω.
Λαβών υπ’
όψει τας διατάξεις του από 31ης Οκτωβρίου 1917
ΒΔ «περί
απονομής ηθικών αμοιβών διά πράξεις διακεκριμέ-
νας επί του
πεδίου της μάχης» ως τούτο ετροποποιήθη υπό
σχετικών
μεταγενεστέρων ΒΔ ως και τας υποβληθείσας μοι
σχετικάς
προτάσεις υπό του Διοικητού του 5/42 Συν/τος Ευζώ-
νων
Συνταγματάρχου Πλαστήρα Νικολάου.
Ποιούμαι
εύφημον μνείαν των κάτωθι οπλιτών εις ούς
απονέμω τας
εξής ηθικάς αμοιβάς. Τον
Πολεμικόν
Σταυρόν Γ΄ τάξεως εις τον
Λοχίαν
Μωράτην Σπυρίδωνα.
Διότι
κατά τας λαβούσας χώραν επιχειρήσεις
κατά Ιούνιον
ε.ε. εν Μ.Ασία επεδείξατο τόλμην και
ψυχραιμίαν
και αυτοθυσίαν παρέχων διά του εαυτού του
αξιόζηλον
παράδειγμα διά τους συναδέλφους του.
Δια την
ακρίβειαν
ο
υπασπ/τής
του Συν/τος
|
Κ.Μανέτας
Ν.Πλαστήρας
Συντρχης»
|
Τα πολεμικά γεγονότα, στα οποία συμμετείχε με ηρωϊσμό
ο Λοχίας Σπυρίδων Μωράτης, έλαβαν χώρα κατά τη συμμετοχή του 5/42 Συντάγματος
Ευζώνων στις Επιχειρήσεις Φιλαδελφείας-Προύσης-Ουσάκ (Ιούνιος-Νοέμβριος 1920).
Συγκεκριμμένα:
«β. 1η Ιανουαρίου-22α Ιουνίου 1920: Την 8ην
Ιανουαρίου 1920, Λόχος του Συντάγματος ενεργεί μετά του Ι/30 Τάγματος επίθεσιν
εναντίον Τουρκικών δυνάμεων τας οποίας και συντρίβει. Μέχρι του Ιουνίου η
δραστηριότης επιχειρήσεων εις τον τομέα του Συντάγματος είναι περιωρισμένη. Την
9ην Ιουνίου 1920 ο Ελληνικός Στρατός ήρχισε νέαν προέλασιν. Το 5/42 ΣΕ ως
μικτόν Απόσπασμα ενεργεί σφοδροτάτην επίθεσιν κατά των Τουρκικών αντιστάσεων
και αφού ανατρέπει πολλάς εξ αυτών διά της λόγχης καταλαμβάνει την πόλιν του
Αξαρίου, συλλαμβάνει πολλούς αιχμαλώτους και κυριεύει δύο πυροβόλα, πολυβόλα
και παντοειδές υλικόν. Κατά τας 11-12 Ιουνίου προελαύνει ταχέως προς Γκελεμπέ.
Την 16ην Ιουνίου προελαύνει αμαχητί μέχρις Ομέρκιοϊ όπου επιτυγχάνει τον
σύνδεσμον με Τμήματα της Μικτής Ταξιαρχίας της Μεραρχίας Ξάνθης η οποία είχεν
αποβιβασθεί την αυτήν ημέραν εις Πάνορμον.
γ. 23 Ιουνίου-23 Αυγούστου 1920: Το
Σύνταγμα ευρίσκεται εις την περιοχήν Σουζουρλού-Κεπσούτ κατέχον τα κέντρα
αντιστάσεως Κρεμαστής και Κεπσούτ.
δ. 24 Αυγούστου-5 Νοεμβρίου 1920: Την
24ην Αυγούστου το Σύνταγμα μετακινείται εις Ελβαντάρ Φιλαδελφείας». Πηγή: Συνοπτική Ιστορία του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων Λαμίας.
Ίσως λοιπόν ο Σπύρος Μωράτης να πολέμησε ηρωϊκά κατά
την κατάληψη των Θυατείρων
(Αξαρίου,
τουρκ. Akhisar) στις 9 Ιουνίου 1920.
Ο βραβευθείς Λοχίας Σπυρίδων Μωράτης καταγόταν από τη
Στυλίδα. Σύμφωνα με τον κ. Κώστα Αλπόγλου «Από
πληροφορίες που πήρα από παλαιότερους κατοίκους, ο Σπύρος Μωράτης με την σύζυγό
του και τις κόρες τους Αλίκη και Ελένη, κατοικούσαν στο σημερινό σπίτι του
Βασίλη Αναστασίου. Ήταν μεγάλος ιχθυέμπορος και είχε το γρι-γρι «Νικηφόρος
Ουρανός» με καπετάνιο τον Μπούρτσικα και μηχανικό τον Καλκάνη. Το γραφείο του
ήταν στην πλατεία, στη θέση της σημερινής πιτσαρίας….. Με το σχέδιο Marshall
πήρε μεγάλο δάνειο προκειμένου να κατασκευάσει εργοστάσιο αλιπάστων. Δεν κατασκευάστηκε
ποτέ το εργοστάσιο (ίσως τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν αλλού), δεν αποπλήρωσε το
δάνειο και πτώχευσε. Πέθανε γύρω στο 1955 και η σύζυγος του πούλησε το καΐκι.»..
ΠΗΓΗ
Ομάδα δικτύου κοινωνικής δικτύωσης «ΣΤΥΛΙΔΟΣ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ»