Στη στήλη «ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ» της αθηναϊκής εφημερίδας «ΑΘΗΝΑ» (φύλλο 253/29-6-1835)
δημοσιεύεται η είδηση για ληστρική επιδρομή εναντίον της Στυλίδας. Ειδικότερα
τα γεγονότα συνέβησαν ως εξής:
Το Σάββατο 22 Ιουνίου 1835, λίγο πρίν τη δύση του
ηλίου, η ζωή στη Στυλίδα ακολουθούσε το φυσιολογικό της ρυθμό. Οι περισσότεροι
κάτοικοι εργαζόταν ακόμη στα χωράφια, ήταν εποχή του θερισμού. Όσοι βρισκόταν
στην κωμόπολη, απολάμβαναν τον απογευματινό τους περίπατο στην παραλία. Άλλοι
ξυριζόταν γιατί ξημέρωνε Κυριακή και άλλοι βρισκόταν στα καφενεία.
Τους χαλαρούς αυτούς ρυθμούς τάραξε η αιφνιδιαστική
εισβολή στην πόλη εβδομήντα ενόπλων ληστών. Έντρομοι οι Στυλιδιώτες
εγκατέλειψαν τα καφενεία και διασκορπίσθηκαν στους δρόμους. Οι ληστές με την
κραυγή «βαρείτε παιδιά» πυροβολούσαν εναντίον των αιφνιδιασθέντων κατοίκων.
Επί τόπου σκοτώθηκε ένας κάτοικος. Άλλοι εννέα πληγώθηκαν, εκ των οποίων οι δύο
βαριά. Λόγω απουσίας αντίστασης, οι ληστές με την ησυχία τους λεηλάτησαν τα σπίτια
και φόρτωσαν τέσσερα άλογα με λάφυρα. Μετά από μισή ώρα έφυγαν από την πόλη
κατευθυνόμενοι πρός τα σύνορα, τα οποία τότε απείχαν μερικά χιλιόμετρα από τη
Στυλίδα. Ανήκαν στη συμμορία του Σπύρου Μαλισσόβα που είχε αιχμαλωτίσει τον κτηματία
Σκουμπουρδή.
Η είδηση δημοσιεύεται στην εφημερίδα ως εξής:
«ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ.
Εις τάς 22 Ενεστώτος ημέρα σαββάτω εις την Στηλίδα την δύσιν
Ηλίου, ενώ ακόμη ο κόσμος δεν είχε επιστρέψει από τα χωράφια των καθότι ήδη
είναι καιρός θέρους. και ενώ οι λοιποί ολιγοι Στηλιδιώται οι ευρισκόμενοι μέσα
εις την Κωμόπολίν των, επεριφέροντο οι μέν εις το παράλιον, οι δε εξυρίζοντο,
καθότι εξημέρωνεν Κυριακή, και άλλοι ήτον εις τα Καφφενεία, αίφνης μέγα σώμα
ληστών εμβαίνει εις την Κωμόπολιν ταύτην της Στηλίδος, και ως δι’ εφόδου
κυριεύουν τα καφφενεία∙ όθεν σκορπίζουν έντρομοι οι πολίται έξω εις τάς οδούς∙
τότε ακούεται πλέον γενική κραυγή ληστών «βαρείτε παιδιά» και αμέσως
τουφεκισμοί και βόλια ρίπτονται από τους κακούργους εις τον σωρόν των ησύχων
και αόπλων κατοίκων∙ φονεύεται είς εις τον τόπον, και λαβώνονται άλλοι εννέα
Στηληδιώται εκ των οποίων δυω δύσκολα θα λυτρώσουν από τον θάνατον∙ θρήνοι
γενικοί βομβούν πανταχόθεν. Ποίος θρηνεί τον φονευθέντα συζυγόν της, ποία
κλαίει τον κινδυνεύοντα αδελφόν της και άλλη την περιμενομένην άγνωστον τύχην
της∙ εις ταύτα οι κακούργοι ευφραίνινται, ως οι λύκοι κυλιώμενοι εις τα αίματα
και ευφραίνονται διττώς, και διότι επέτυχαν τον σκοπόν των ως πρός την αρπαγήν,
και διότι βλέπουν τάς Αρχάς ταπεινουμένας και την Κυβέρνησιν ανίκανον να τους αντικρούση∙
οποίας περιφρόνησις δι’ αυτήν να εμβαίνουν οι λησταί εις τάς κωμοπόλεις και
πότε, ότε ακόμη δεν εκαλονύκτωσεν! Εντοσούτω με όλην την ησυχίαν των γυμνώνουν
τα οσπήτια, θύουν και απειλούν, φορτώνουν 4 άλογα και μετά ημισείας ώρας
διατριβήν εβγαίνουν με τα λάφυρα των θριαμβευτικώς και ησύχως και φεύγουν,
αφήσαντες οπίσω των την δυστυχίαν, τον τρόμον και ύλην βαθείαν σκέψεως περί της
μελούσης τύχης των εις τους κατοίκους της επαρχίας! ήτον λέγουν, περί τους
εβδομήκοντα και αρχηγός ο Σπύρος Μαλισόβας, ο ίδιος ός τις εσκλάβωσε τον
Σκουμπουρδήν[2]..»
Με την επιδρομή τους αυτή οι ληστές προξένησαν ζημιές
ύψους 25.000 δραχμών σύμφωνα με αναφορά των κατοίκων πρός το βασιλιά Όθωνα.
Στο ίδιο κείμενο αναφέρεται ότι «Οι κάτοικοι της πόλεως ταύτης Μ.Β. απ’ αρχής του Ιερού
υπέρ πατρίδος Αγώνος (….) υπερασπίσαμεν την πατρίδα κατά θάλασσαν με ιδικά μας
πλοία και κατά ξηράν με την θυσίαν πλέον των τριακοσίων συμπολιτών μας, αι
οικογένειαι των οποίων έκτοτε λοιμοκτονούν…….»
Από την παραπάνω αναφορά των κατοίκων προκύπτει ότι οι
Στυλιδιώτες συμμετείχαν στην Επανάσταση του 1821 διαθέτοντας δικά τους καράβια.
Επίσης έλαβαν μέρος στις κατά ξηράν επιχειρήσεις, όπου έπεσαν αγωνιζόμενοι «πλέον των τριακοσίων». [3].
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Καλοδήμος Θ., Η ληστεία στην Επαρχία της Φθιώτιδας, σελίδες 468-526. Άρθρο στα Πρακτικά 3ου
Συνεδρίου Φθιωτικής Ιστορίας (Ιστορία-Αρχαιολογία-Λαογραφία), 4,5 & 6
Νοεμβρίου 2005, Λαμία 2007.
[2] Γράφει σχετικά η ίδια εφημερίδα: «-Λησταί πάλιν
εμβήκαν έξωθεν των Συνόρων μας εις την επαρχίαν της Φθιότιδος, και Λοκρίδος.
Τον κύριον Σκομπουρδή εζημίωσαν σημαντικώς, λέγουν ότι τον επήραν υπέρ τάς
15.000 χιλιάδες και περιπλέον δραχμάς. Η κυβέρνησις έλαβε τα κατ’ αυτών μέτρα∙
αλλά τα αυτά πρέπει να ληφθούν και από τον εις τα σύνορα Αρχηγόν των Τουρκικών
σωμάτων, διότι εκ της παραβλέψεως, διά να μην είπομε συγχωρήσεως τούτου
ακολουθούν τα τοιαύτα δυστυχήματα εις τον τόπον μας.». [Εφημερίδα «ΑΘΗΝΑ»
φύλλο 252/17-4-1835, σελίδα 4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 487].
[3] Για τη συμμετοχή των Στυλιδιωτών στην Επανάσταση του
1821 βλέπε: Στυλιδιώτες αγωνιστές του 1821.
ΠΗΓΕΣ
Εφημερίδα «ΑΘΗΝΑ»,
φύλλο 253/29-6-1835, σελίδα 4 (ψηφιακός σελιδοδείκτης 530).
