Εισαγωγικά
Μετά τη δημιουργία του Ελληνικού κράτους ιδρύθηκαν οθωμανικά
προξενεία σε πολλές πόλεις του. Η ίδρυσή τους απέβλεπε στην τακτοποίηση και
διεκπεραίωση διμερών θεμάτων μεταξύ του Ελληνικού Βασιλείου και της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας. Ειδικότερα, διεκπεραίωναν εμπορικές υποθέσεις, ήταν υπεύθυνα για
τη σφράγιση των διαβατηρίων των Ελλήνων υπηκόων που επρόκειτο να μεταβούν στην
Οθωμανική αυτοκρατορία, κ.ά.. Ο θεσμός των οθωμανικών προξενείων και η λειτουργία
τους αναφέρονται στις σελίδες 198-212 (προξενικοί νόμοι, προξενικά τέλη) και
250-251 (Κανονισμός περί των αδειών των διπλωματικών και προξενικών υπαλλήλων της
Υψηλής Πύλης) της έκδοσης «Δημητρίου Νικολαΐδου, Παράρτημα των Οθωμανικών Κωδήκων, Εν Κωνσταντινουπόλει 1873». Ένα
χρόνο πριν, προξενικός οδηγός για τα Ελληνικά προξενεία εκδόθηκε από τους Ανδρ.
Ψύλλα, Αγαμ. Κομπότη και Αχιλ. Κορωναίο υπό τον τίτλο «Νέος προξενικός οδηγός ήτοι Συλλογή δημοσίων εγγράφων χρησίμων τή υπηρεσία των υπαλλήλων του εξωτερικού κλάδου της Ελλάδος, Εν Αθήναις 1872».
Από τα πρώτα οθωμανικά προξενεία που ιδρύθηκαν στην
Ελλάδα ήταν αυτό της Σύρου το 1845 με πρόξενο τον Στ. Κ. Γαλάτη (πηγή:
εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 609/21-03-1845,
σελίδα 3).
Το οθωμανικό προξενείο Λαμίας
Μεταξύ των ελληνικών πόλεων που ιδρύθηκαν οθωμανικά
προξενεία ήταν και η ακριτική Λαμία. Για το οθωμανικό προξενείο Λαμίας γράφει ο
καθηγητής Δημήτριος Νάτσιος: «Σύμφωνα με αρχειακές γραπτές μαρτυρίες στα
1846 ιδρύθηκε στη Λαμία τουρκικό Υποπροξενείο με πρώτον υποπρόξενο τον Έλληνα Κωστάκη
Ιωαννίδη, ο οποίος προσέφερε τις υπηρεσίες του στην τουρκική διπλωματία1 [1
Δημητρίου Θ. Νάτσιου: «Η Φθιώτιδα της περιόδου 1833-1881» περ. «Φθιωτικά Χρονικά»,
25(2004), σελ.7-10, Λαμία.)]. Η τουρκική εκείνη διπλωματική υπηρεσία γρήγορα
αναβαθμίσθηκε σε Προξενείο και λειτούργησε στη Λαμία επί τριάντα πέντε χρόνια,,
ήτοι ως το 18812 [2 Του ιδίου: «Το εν Λαμία Τουρκικό Προξενείο,
1846-1881» εφ. «Εθνικός Αγών» 9 Σεπτεμβρίου 1971 Λαμία.]. Μετά την αναβάθμιση της
υπηρεσίας, μάλλον το 1854, ήρθε νέος διπλωμάτης στη Λαμία, Έλληνας κι εκείνος,
αλλά βρισκόταν στην υπηρεσία της τουρκικής διπλωματίας και ονομαζόταν Κων/νος
Αξελός. Τρίτος Τούρκος πρόξενος στη Λαμία ήταν ο Κων/νος Προύσσος3 [3
Του ιδίου: «Κων/νος Προύσσος, (1817-1862) ένας Τούρκος πρόξενος στη Λαμία»
περ. Στερεά Ελλάς, 11(1979), τεύχος 115, σελ.14, Αθήνα.], ο οποίος, ενώ βρισκόταν
στην υπηρεσία, απεβίωσε και ετάφη στη Λαμία, νέος στην ηλικία. Τέταρτος και
τελευταίος Τούρκος πρόξενος στη Λαμία, ήταν ο Αρμένιος Αγκώπ Εράμ,
διάδοχος του Κων. Προύσσου, ο οποίος Εράμ ήρθε στη Λαμία το 1863. Ο Τούρκος εκείνος
διπλωμάτης έμεινε πολλά χρόνια στη Λαμία, εδώ βρισκόταν και η οικογένειά του,
τόσο δε αυτός όσο και εκείνη, οσάκις είχαμε προστριβές με την Τουρκία,
μετέβαιναν στο Βόλο, ο οποίος, τότε, βρισκόταν στην Οθωμανική Επικράτεια…» [πηγή:
Δημήτριος Θ. Νάτσιος, Αντωνέτα Αγκώπ Εράμ (1855-1873) (θυγατέρα του εν Λαμία
Τούρκου Προξένου), περιοδική έκδοση ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 32(2011), Λαμία 2011,
σελίδες 81-82].
Το κυριότερο θέμα που απασχολούσε συχνά τον Οθωμανό
πρόξενο στη Λαμία ήταν η διευθέτηση προβλημάτων που είχαν σχέση με τη ληστεία. Η
πρώτη γραπτή αναφορά περί Οθωμανού προξένου στη Λαμία απαντά το 1846 στην αθηναϊκή
εφημερίδα ΑΙΩΝ. Το οθωμανικό προξενείο καταργήθηκε το 1881, έτος προσάρτησης της
Θεσσαλίας στο Ελληνικό Βασίλειο. Η λαμιώτικη εφημερίδα ΕΥΝΟΜΙΑ στις 12
Δεκεμβρίου 1881 δημοσίευσε την είδηση της κατάργησής του και την αναχώρηση του
τελευταίου Οθωμανού προξένου από τη Λαμία για την Κωνσταντινούπολη.
Σε επικύρωση πιστοποιητικού του 1865 διασώθηκε η σφραγίδα
του οθωμανικού προξενείου Λαμίας (Εικ.1).
Εικ.1. Η σφραγίδα του οθωμανικού προξενείου Λαμίας το 1865. Ο επίσημος τίτλος στα
ελληνικά είναι «ΠΡΟΞΕΝΕΙΟΝ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΟΡΤΑΣ●ΕΝ ΛΑΜΙΑ●». Στο κέντρο,
κάτω από την ημισέληνο, γράφει σε οθωμανική γραφή τον ίδιο τίτλο, όπως συνέβαινε
με τις σφραγίδες αυτού του είδους (πηγή: αρχείο Σωτήρη Γ. Αλεξόπουλου).
Δεν είναι γνωστή η οδός της πόλης, όπου στεγάστηκε το οθωμανικό
προξενείο κατά τα πρώτα έτη της λειτουργίας του. Το 1869 στεγαζόταν «εις την
νεόδμητον οικίαν του Τράκα», η οποία μάλλον βρισκόταν στην οδό Ερμού (πηγή:
εφημερίδα ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 736/30-01-1871, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 671).
Το 1875 στεγαζόταν στην οδό Ερμού, σύμφωνα με τον οδηγό του Μιλτιάδη Μπούκα
[βλέπε: Οδηγός της Λαμίας του 1875 και το βιομηχανικό συγκρότημα "Κ.Π.Αγαθοκλής" (Στυλίδα-Λαμία)]. Η οδός Ερμού είναι η σημερινή οδός Αποστόλη Κουνούπη, παλαιότερα
Τρούμαν, που συνδέει την πλατεία Λαού με την πλατεία Ελευθερίας (Εικ.2).
Έλαβε το όνομα αυτό κατά την ονοματοδοσία των οδών της Λαμίας το 1858 με την υπ’
αριθμ. 80 νομαρχιακή διαταγή, η οποία επικυρώθηκε σε συνεδρίαση του δημοτικού
συμβουλίου Λαμίας, επί δημαρχίας Δήμου Παπαβασιλείου. Τότε αντικαταστάθηκαν τα
οθωμανικά ονόματα με ελληνικά. Όπως έγραψε ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ «αι
οδοί της πόλεως Λαμίας φέρουσιν έτι τα οθωμανικά ονόματα, όπερ είναι άτοπον και
δεν αρμόζει εις Έλληνας να καλώσι τουρκιστί τάς οδούς πόλεως διατελούσης υπό το
Ελληνικόν Σκήπτρον.». Μεταξύ των άλλων οδών «…Β΄) Η από της οικίας Δ.Ζωντανού
και Βερέτα αρχομένη οδός και διερχομένη εκ των οικιών του Δήμου Λιούλια, Στεφ.
Σκληβανιώτου, διά της πλατείας Όθωνος μέχρι της οικίας του Ρίζου Κομνιάδου,
ονομάζεται οδός Ε ρ μ ο ύ .» (πηγή:
εφημερίδα ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 97/15-02-1858, σελίδες 2 & 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 86).
Εικ.2. Η οδός Αποστόλη
Κουνούπη (τότε οδός Ερμού) όπου στεγαζόταν το οθωμανικό προξενείο Λαμίας. (πηγή:
Google maps).
Από την έρευνα στις γραπτές πηγές προέκυψε ότι οι Οθωμανοί
πρόξενοι στη Λαμία ήταν Οθωμανοί πολίτες ελληνικής και αρμενικής καταγωγής. Στο
Μέρος Α΄ της έρευνας παρατίθενται όσα στοιχεία εντοπίσθηκαν στις πηγές που
διασώθηκαν σε ψηφιακή μορφή στο διαδίκτυο και αφορούν τους ελληνικής καταγωγής
προξένους. Στο Μέρος Β΄ παρατίθενται στοιχεία για τους αρμενικής καταγωγής
προξένους.
Α. Οι οθωμανοι πρΟξενοι
ελληνικΗς καταγωγΗς
1. Περίοδος
1846-1853.
Toν Μάϊο του 1846 σε είδηση που δημοσιεύεται στην
αθηναϊκή εφημερίδα ΑΙΩΝ και αφορά ληστρικές επιδρομές στη Φθιώτιδα, απαντά αναφορά
στον Οθωμανό πρόξενο της Λαμίας:
«… από δε της 4ης Μαΐου ο εν Λαμία
Οθωμανικός Πρόξενος έγραψε περί των υπενεργουμένων ληστρικών επιδρομών,
γνωριζομένων έτι και εις αυτόν τον Πασάν της Λαρίσσης από του Απριλίου ως εκ
των εκθέσεων του ιδίου» (πηγή: εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 705/15-05-1846,
σελίδα 1).
Η εφημερίδα δεν αναφέρει το ονοματεπώνυμο του Οθωμανού
προξένου. Η υπόθεση ότι είναι ο Οθωμανός ελληνικής καταγωγής Κωστάκης Ιωαννίδης
είναι αρκετά επισφαλής. Από την έρευνα προέκυψε ότι ο συγκεκριμένος το χρονικό
διάστημα 1844-1850 υπήρξε υποπρόξενος της Υψηλής Πύλης στη Βόνιτσα. Η σταδιοδρομία
του συνεχίστηκε ως πρόξενος στην Πελοπόννησο, με τόπο κατοικίας του την Πάτρα
(1850-1853). Επανήλθε στη Βόνιτσα ως πρόξενος το 1853 και το 1866 μετατέθηκε ως
πρόξενος στον Καρβασαρά (από το 1907 Αμφιλοχία). Υπήρξε μέλος της αποστολής του
Φουάντ πασά στην
Ήπειρο και Θεσσαλία το 1854. Τιμήθηκε με το παράσημο του τάγματος Μετζιτιέ 5ης τάξεως. [πηγή: Annuaire
diplomatique de l’ Empire Ottoman, Constantinople, 1872, σελίδα 65, λήμμα JOANNIDÈS (Constantin).]
Η ίδια εφημερίδα δημοσιεύει το 1847 την είδηση της
μη επιθεώρησης των διαβατηρίων Ελλήνων πολιτών που θέλουν να εισέλθουν στις οθωμανικές
επαρχίες από τον Οθωμανό πρόξενο της Λαμίας:
«Έχομεν εκ Λαμίας προσφάτους πληροφορίας, ότι οι
κάτοικοι ευρίσκονται εις μεγάλην ανησυχίαν ένεκα της μεταξύ της Ελληνικής
Κυβερνήσεως και της Τουρκικής διαφοράς ως εκ των Μουσουρικών. Γνωστόν είναι,
πόσον αι μεθόριαι επαρχίαι της Ελλάδος έχουσι άμεσον εμπορικήν και βιομηχανικήν
σχέσιν μετά των ομόρων Οθωμανικών επαρχιών. Αλλ’ ήδη διά Τουρκίαν διαβατήρια
δεν επιθεωρούνται από τον Οθωμανόν Πρόξενον· εκ τούτου δε εσταμάτησαν οι
άνθρωποι, και δεν ηξεύρουσι, τι πρέπει να κάμνωσι. Τούτο είναι αρχαί οδύνων διά
το Ελληνικόν Κράτος, χάρις εις τάς υπέρ του Ελληνικού Έθνους φροντίδας του
Κ.Κωλέττου.» (πηγή: εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 764/05-03-1847,
σελίδες 3-4).
Η δυσμενής αυτή εξέλιξη οφειλόταν στην αντίδραση της οθωμανικής
κυβέρνησης εξαιτίας των «Μουσουρικών»
και την αναχώρηση του Οθωμανού πρέσβη Κωνσταντίνου Μουσούρου (τουρκ. Kostaki Musurus Paşa) από την Αθήνα. Η διακοπή των διπλωματικών σχέσεων οδηγούσε στο «…να
ανακαλεσθώσι οι κατά την Ελλάδα Οθωμανικοί Πρόξενοι….» (πηγή: εφημερίδα ΑΙΩΝ,
φύλλο 781/21-05-1847,
σελίδα 2). Η αντίδραση αυτή προήλθε εξαιτίας της ανάκλησης των Ελλήνων προξένων
από την ελληνική κυβέρνηση.
Τον Αύγουστο του 1847 ο Οθωμανός υπουργός εξωτερικών
Ααλή εφφέντης, αργότερα βεζύρης Μεχμέτ Εμίν Ααλή Πασάς, διέταξε την αναχώρηση του πράκτορα Οσμάν εφέντη από την
Αθήνα και στις 9 Σεπτεμβρίου την αναχώρηση των υπολοίπων Οθωμανών προξένων, μεταξύ
αυτών και της Λαμίας, από το Ελληνικό Βασίλειο. Γράφει ο ΑΙΩΝ: «Διά του τελευταίου
Γαλλικού ατμοκινήτου της 17 Αυγούστου έλαβε και ο ενταύθα Οθωμανικός Πράκτωρ
Οσμάν Εφφένδης διαταγάς παρά του Ααλή Εφφένδου, υπουργού επί των Εξωτερικών εν
Κωνσταντινουπόλει, δι’ ών διατάττεται να αναχωρήση. Τοιαύται διαταγαί απεστάλησαν,
ως βεβαιούμεθα, και προς όλους τους εν τη Ελληνική επικρατεία Προξένους και Πράκτορας
της Οθωμανικής Πόρτας, διαταττομένους να αναχωρήσωσιν εντός της 9 Σεπτεμβρίου,
καθώς και όλοι οι Οθωμανικοί υπήκοοι, ως στερούμενοι άλλως την εθνικότητα και
υπηκοότητά των...» (πηγή: εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 804/20-08-1847,
σελίδα 2).
Το θέμα διευθετήθηκε τον Δεκέμβριο του 1847. Στις αρχές
του 1848 αναμενόταν η επιστροφή στην Αθήνα του Οθωμανού πρέσβη Κωνσταντίνου
Μουσούρου και των Οθωμανών προξένων στις ελληνικές πόλεις: «…Μετά του Κυρίου
Μουσούρου επιστρέφουσιν εις τάς θέσεις των και οι εξ Ελλάδος αναχωρήσαντες
Οθωμανοί Πρόξενοι, λαβόντες παρά της Σουλτανικής Κυβερνήσεως αξιόλογον αποζημίωσιν.
Οι δε ανωτέρω υπάλληλοι της εν Αθήναις Οθωμανικής Πρεσβείας ετιμήθησαν κατά Βασιλικήν
βούλησιν με το παράσημον του Νισάν Ιφτιχάρ.»
(πηγή: εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 836/01-01-1848,
σελίδα 2). Λόγω όμως ατυχήματος (πτώση από το άλογό του) ο Οθωμανός πρέσβης Κωνσταντίνος
Μουσούρος καθυστέρησε να επανέλθει έως την ανάρρωσή του. Στις 28 Ιανουαρίου έφτασε
στο καθαρτήριο της Αίγινας. Στις 9 Φεβρουαρίου ανέβηκε στην Αθήνα, την επόμενη
ημέρα επισκέφθηκε τον υπουργό εξωτερικών Γεώργιο Γλαράκη και στις 7.30 το απόγευμα της 12ης Φεβρουαρίου ο Όθωνας
και η Αμαλία τον υποδέχτηκαν στην αίθουσα της βασίλισσας.
Ακολούθησε το αντιοθωνικό κίνημα του 1848, στο οποίο πρωταγωνίστησε
η Φθιώτιδα. Στις εφημερίδες της εποχής απουσιάζει κάποια αναφορά στον Οθωμανό πρόξενο
της Λαμίας. Ο Οθωμανός διοικητής του στρατού των μεθορίων με καταγωγή από τη
Λάρισα, δερβέναγας Χατζή Χουσεΐν πασάς, επικοινωνεί απευθείας με τον Οθωμανό πρέσβη
στην Αθήνα Κωνσταντίνο Μουσούρο για τη διευθέτηση θεμάτων ληστείας.
Το 1850 από την ειδησεογραφία της εφημερίδας
ΑΙΩΝ προκύπτει ότι ο Οθωμανός πρόξενος της Λαμίας, θεωρούσε τα διαβατήρια των Ελλήνων
εμπόρων που μετέβαιναν στη Θεσσαλία. Μεταξύ άλλων γράφει ο ΑΙΩΝ:
«…εκ των Ανατολικών Μεθορίων μάς γράφουσι
πλατύτερον από 25 Μαρτίου τα διατρέχοντα, ήτοι την Τουρκικήν πολιτικήν, ως εφεξής…Οι
εν Θεσσαλία Τούρκοι κατέχονται από πανικόν φόβον…εφ ώ και εις ουδένα των
Ελλήνων συγχωρούν ήδη να μεταβή και διατρίψη χάριν εμπορίου εις την Θεσσαλίαν.
Πρό πέντε ημερών απέπεμψαν…τον εν Λαρίσση μεταβάντα χάριν εμπορίου Ιωάννην
Σπαήν…Πρό δύω επίσης ημερών επέστρεψαν έτερον εκ Δομοκού και…εις όλους τους εν
Θεσσαλία μεταβάντας Έλληνας έδωκαν σύντομον προθεσμίαν, όπως αναναχωρήσωσιν επί
απειλή αποπομπής. Και σημειώσατε, ότι όλοι οι αποπεμφθέντες ήσαν εφωδιασμένοι με
τακτικά Ελληνικά διαβατήρια, θεωρημένα και από τον ενταύθα Πρόξενον της Τουρκίας.
Τί! φοβείται από 5 ή δέκα εμπόρους η Τουρκία; Τουλάχιστον δεν έπρεπε να
προκηρύξη την μη παραδοχήν των Ελλήνων, δια να μην εκτίθενται εις τόσας δαπάνας;
Διά τί, όταν τοιαύται υπάρχωσι διαταγαί, δεν κοινοποιούνται εις την Κυβέρνησίν μας;
Διά τί τέλος ο διά τάς αμαρτίας μας εγκατασταθείς εδώ Τουρκικός Πρόξενος θεωρεί
άνευ τινος παρατηρήσεως τα διαβατήρια δι’ αργυρολογίαν; Όχι! δεν φοβείται η
Τουρκία τούς 10 εμπόρους, αλλά πράττει όλα ταύτα, διά να ευχαριστήση την Αγγλικήν
πολιτικήν, εις της οποίας τα νεύματα υπείκει. Θέλει και αύτη να κάμη το μέρος της,
κωλύουσα το της ξηράς Ελληνικόν εμπόριον…» (πηγή: εφημερίδα ΑΙΩΝ, φύλλο 1052/27-03-1850,
σελίδα 3).
2.Ο πρόξενος Κωνσταντίνος Γ. Προύσσος (1853-1862).
Ο Κωνσταντίνος Γ. Προύσσος αναγνωρίσθηκε ως Οθωμανός πρόξενος
στη Λαμία με Βασιλικό διάταγμα της 26ης Ιουνίου 1853. Δημοσιεύθηκε
στη στήλη «Αγγελίαι αφορώσαι την δημόσιον υπηρεσίαν» του ΦΕΚ 18/Α/08-07-1853 ως εξής: «Διά του από 26 Ιουνίου ε.ε. Βασιλικού Διατάγματος οι Κύριοι Δ. Ροβέρτος
(L.Robert) και Κωνσταντίνος Γ. Προύσσος ανεγνωρίσθησαν, ο μεν
πρώτος, ως Γενικός Πρόξενος της Υψηλής Πύλης εις τας Κυκλάδας, εδρεύων εν Σύρω,
ο δε έτερος, ως Πρόξενος της αυτής δυνάμεως εν Λαμία.».
Η λαμιώτικη εφημερίδα ΦΑΡΟΣ
ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ αναφέρει στον επικήδειό του το 1862 «…δωδεκαετές διάστημα, καθ’ ό ο μακαρίτης
Κ.Προύσος διετέλει εν Λαμία ως πρόξενος της Υ.Π…» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ,
φύλλο 338/10-11-1862, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 307). Η αναφορά της εφημερίδας υποδηλώνει ότι ο Κωνσταντίνος
Γ. Προύσσος πιθανώς ασκούσε άτυπα τα καθήκοντα του προξένου από το 1850 και το
1853 αναγνωρίσθηκε επίσημα και με Βασιλικό διάταγμα.
α)Βιογραφικά
στοιχεία
Ο Κωνσταντίνος Γ. Προύσσος σε
νεαρή ηλικία σπούδαζε στη Χίο όπου και αιχμαλωτίσθηκε κατά την καταστροφή του νησιού από τον αντιναύαρχο Καρά Αλή το 1822. Μετά την απελευθέρωσή του
ήλθε στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, επί Ιωάννου Καποδίστρια, με τη μεσολάβηση
του θείου του ιεροκήρυκα και πρωτοσύγκελου Ιωάσαφ Προύσσου. Ο Ιωάσαφ Προύσσος,
ιερομόναχος εκ Βυζαντίου, το 1831 δίδασκε στη σχολή του Αγίου Πέτρου Κυνουρίας,
η οποία ιδρύθηκε κατά το β΄ ήμισυ του 18ου αιώνα και στεγαζόταν στο σπίτι
του Καραχαλήλ (πηγή: http://dlab.phs.uoa.gr/index.php/hellinomnhmon/details/1/398).
Ο Κωνσταντίνος Προύσσος υπηρέτησε
σε διάφορες κυβερνητικές θέσεις στο Ελληνικό Βασίλειο έως το 1841. Στη συνέχεια
απομακρύνθηκε, άγνωστο γιατί, και προσέφερε τις διπλωματικές υπηρεσίες του στην
Οθωμανική αυτοκρατορία, η οποία τον διόρισε πρόξενό της στη Λαμία. Ήταν άγαμος.
Είχε μία αδελφή και έναν αδελφό, τον Ιωάννη ή Γιάνγκο.
Απεβίωσε εν υπηρεσία στις 8 Νοεμβρίου 1862 σε ηλικία
45 ετών. Στον Κώδικα αποβιώσεων του έτους 1862 του Ληξιαρχείου Λαμίας βρίσκεται
καταχωρημένη η ληξιαρχική πράξη θανάτου του:
«Ληξιαρχική
πράξις αποβιώσεως
Αριθ. Πράξεως 87
Εν Λαμία σήμερον την ογδόην Σεπτεμβρίου
του 1862, δευτέρου έτους, ημέραν Πέμπτην και ώραν 6 Μ.Μ. ενώπιον εμού του Δήμου
Παπαβασιλείου του ληξιάρχου Λαμίας του ομωνύμου Δήμου της επαρχίας Φθιώτιδος
εμφανισθείς ο Β.Βασιλείου, ετών 58, αρχει-ειρηνοφύλαξ κάτοικος ενταύθα, εδήλωσεν
ότι σήμερον ώραν 4 Μ.Μ. απεβίωσεν εν τη πόλει ταύτη ο Κωνσταντίνος Προύσσος
ετών 45, άγαμος και πρόξενος της Υψηλής Πύλης, διαμένων ενταύθα.
Αφού δε εβεβαιώθημεν περί της αποβιώσεώς
του συνετάξαμεν την παρούσαν πράξιν εν τω δημαρχιακώ καταστήματι επί παρουσία
και των μαρτύρων Θ.Αναστασοπούλου ετών 34 και Νάννου Ν. Σαρσώνη, ετών 27, δημοτικών
υπαλλήλων και κατοίκων ενταύθα αμφοτέρων, ήτις αναγνωσθείσα υπεγράφη παρ’ όλων.
Ο δηλώσας
Β.Βασιλείου
|
Οι μάρτυρες
Νάννος Ν. Σαρσώνης
Θ.Αναστασόπουλος
Ο ληξιάρχης»
|
[πηγή:
Δημητρίου Θ. Νάτσιου: «Κωνσταντίνος Προύσσος (1817-1862) ένας Τούρκος πρόξενος
στη Λαμία», Περιοδική έκδοση Στερεά Ελλάς 11 (1979), τεύχος 115, σελίδα 14]. (σημείωση: εκ παραδρομής αναφέρεται Σεπτεμβρίου αντί του ορθού
Νοεμβρίου).
Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ στο πρωτοσέλιδο του φύλλου της 10ης
Νοεμβρίου 1862 δημοσιεύει νεκρολογία για το θάνατό του:
«-Σκληρός και αιφνίδιος
θάνατος αφήρπασεν από τας αγκάλας φιλτάτων αδελφών, ειλικρινών φίλων και επίσης
της ενταύθα κοινωνίας τον Κωστάκην Προύσον Πρόξενον της Υ.Π. εν Λαμία.
Η απαισία αύτη
αγγελία διαδοθείσα εις την πόλιν Λαμίαν την 6ην ώραν της 8ης
9μβίου τ.ε. λυπηροτάτην και θλιβερωτάτην ενεποίησεν εντύπωσιν εις απάσας τας τάξεις
της ενταύθα κοινωνίας˙ διότι, οι προσωπικαί και κοινωνικαί αρεταί του αοιδίμου
εκείνου ανδρός, ήσαν τοιαύται, ώστε είχον επισύρει δι’ αυτών το σέβας και την
αγάπην πάντων, όσοι τυχόν, είτε ένεκα υπηρεσίας τον επλησίασαν, είτε ένεκα
φιλίας τον συνανεστράφησαν.
Χρηστός
πολίτης και θεοσεβής γόνος χριστιανικωτάτων γονέων, ειλικρινής και άδολος
φίλος, τίμιος, συνετός και ακριβέστατος εις την εκπλήρωσιν του καθήκοντος υπάλληλος,
ιδού τα φυσικά και επίκτητα προτερήματα, και αι κοσμούσαι τον μακάριον Κωστάκην
Προύσον αρεταί.
Νέος έτι ών, και σπουδάζων εις Χίον ηχμαλωτίσθη ο
Κωστάκης Προύσος εν καιρώ της καταστροφής της Χίου, και πολλά έτη διετέλεσεν εν
τη Ανατολή αιχμάλωτος. Μετά δε την απελευθέρωσίν του ελθών εις την Ελλάδα επί
Κυβερνήτου παρά τω αοιδίμω θείω αυτού Ιωάσαφ πρωτοσυγγέλω και Ιεροκήρυκι Προύσω
υπηρέτησεν εντίμως εις διαφόρους θέσεις την Κυβέρνησιν μέχρι του 1841. Ακολούθως
όμως πνεύμα αποκλειστικότητος, και μοχθηρίας των τότε υπηρετούντων το πεπτωκός
ήδη σύστημα απεμάκρυνεν τον άριστον εκείνον πατριώτην εκ της υπηρεσίας και εις
τους δρόμους τον εξέθεσαν. Πολλά έτη καίτοι αναξιοπαθών και τα μέγιστα αδικούμενος
από το έθνος, ή την Κυβέρνησίν του, υπέρ ών και οικογενειακάς και συγγενικάς,
προς δε και προσωπικάς μεγάλας συνεισέφερε θυσίας και εκδουλεύσεις˙ μόλα ταύτα αγογγύστως
τα πάντα υπέφερε. Αλλά τέλος, αφού επείσθη ότι η αχαριστία δεν είχεν όρια, και
ότι ουδεμία υπήρχεν ελπίς να επανέλθη εις την Ελληνικήν υπηρεσίαν, τότε εκ της
απολύτου ανάγκης ωθούμενος κατέφυγεν εις την Οθωμανικήν υπηρεσίαν, ήτις εκτιμώσα
τας αρετάς και τα προτερήματα του ανδρός τον εδέχθη και εν βραχυτάτω χρόνω τον
προήγαγε.
Υπάλληλος ξένου
κράτους ο αγαθός Κωστάκης Προύσος ός τις ηδυνήθη και την εύνοιαν των προϊσταμένων
του αρχών και της Κυβερνήσεώς του αφθόνως να απολαμβάνη, ως τούτο αποδείκνυται
από τα διάφορα κατά καιρούς ευχαριστήρια, ως και τα παράσημα ων ηξιώθη και το
σέβας και την αγάπην ουχί ατομικών του φίλων μόνον, αλλά και των αντιστοίχων Ελληνικών
αρχών και της ενταύθα κοινωνίας εις εαυτόν να εφελκύση˙ ο τοιούτος υπάλληλος
είναι σπάνιος.
Πολλαί κατά
καιρούς εγεννήθησαν δυσχέρειαι μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας κατά το δωδεκαετές διάστημα,
καθ’ ό ο μακαρίτης Κ.Προύσος διετέλει εν Λαμία ως πρόξενος της Υ.Π. και πολλάκις
εδόθησαν αφορμαί ψυχρότητος μεταξύ των Ελληνικών και Οθωμανικών αρχών, είτε εκ
κακής συνενοήσεως είτε εκ των συνήθων συκοφαντιών, και όμως ο μακάριος εκείνος
ανήρ, ευσυνείδητος ών υπάλληλος, ηδυνήθη δια του συμβιβαστικού χαρακτήρος του
και της εξιδιασμένης φρονήσεώς του να φέρη εις αρμονίαν τα διεστώτα μέρη. Ουδέποτε
εξηπάτησε την Κυβέρνησίν του και τας προϊσταμένας του αρχάς˙ αλλά και ουδέποτε
διεβίβασε ψευδείς και ανυποστάτους φήμας, ουδέ εσυκοφάντησε την Ελληνικήν Κυβέρνησιν
και τας Ελληνικάς Αρχάς˙ αλλά πάντοτε εν ειλικρινείας εξιστόρει τα διατρέχοντα πραγματικώς.
Όθεν εάν ήναι
αληθές, ως λέγεται, ότι Υ.Π εκτιμώσα την σπουδαιότητα της υπηρεσίας των
υπαλλήλων της ανταμοίβη γενναίως και ζώντας τους τοιούτους υπαλλήλους, ως και τους
συγγενείς αυτών, αποθνησκόντων, πιστεύομεν, ως τούτο εύχεται άπασα η ενταύθα κοινωνία,
ότι ο εξοχώτατος Πρέσβυς της Υ.Π. εν Αθήναις Κύριος Φωτιάδης εκτιμών επαξίως τας
αρετάς του αποβιώσαντος υπαλλήλου του και τας σπουδαίας υπηρεσίας άς ούτος τη Υ.Π.
προσήνεγκεν θέλει ευαρεστηθή να συστήση εις την Υ.Π. τον αυτάδελφον του μακαρίτου
Κωστάκη Προύσου, ήτοι τον αξιότιμον Ιωάννην Προύσον, ίνα διορίση αυτόν πρόξενον
η Υ.Π. εν Λαμία· διότι κατ’ αυτόν τον τρόπον και η μνήμη του μακαρίτου εκείνου
ανδρός τιμάται αμειβομένου αυτού εις το πρόσωπον του αυταδέλφου του, και η
έλλειψίς του εκ της υπηρεσίας εν μέρει αναπληρούται, καθόσον ο Ιωάννης Προύσος
μετέχει των αρετών και προτερημάτων του μακαρίτου αδελφού του.
Η εκφορά του
νεκρού του μακαρίτου Κ.Προύσου εγένετο την 3ην ώραν Μ.Μ. της 8ης
τ.μ. μεθ’ όλης της εκκλησιαστικής πομπής και παρατάξεως, προηγουμένης της στρατιωτικής
μουσικής, εσυνοδεύετο δε μέχρι του τάφου υφ’ όλου του εν Λαμία Ιερού κλήρου,
υφ’ όλων των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων, …[δυσανάγνωστος στίχος] Λαμίας. Κατάλληλος δε εξεφωνήθη επιτάφιος λόγος υπό του κυρίου Γ. Νικολαΐδου
δικηγόρου, και πάντες οι παρευρεθέντες αποδόσαντες τον τελευταίον ασπασμόν εις
τον παρ’ όλων αγαπώμενον Κωνσταντίνον Προύσον εξεφώνησαν τρίς αιωνία η μνήμη· αιωνία
η μνήμη· αιωνία η μνήμη σου χρηστέ και αγαθέ Κωστάκη Προύσε· γαίαν έχοις
ελαφράν!.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ,
φύλλο 338/10-11-1862, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 307).
Αμέσως μετά τη νεκρολογία ακολουθεί το εξής τηλεγράφημα
της οθωμανικής πρεσβείας της Αθήνας προς το Νομάρχη Φθιώτιδας:
«Τηλεγραφική
Είδησις εξ Αθηνών
(Της
Πρεσβείας της Υψ. Πύλης)
Προς
Τον Κύριον
Ζώτον Νομάρχην Φθιώτιδος
Εις
Λαμίαν.
Ο Κύριος Πρέσβυς
Σας παρακαλεί να συλλυπηθήτε την ατυχή αδελφήν του δυστυχούς Προύσου. Ο Κύριος
Πρέσβυς ευχαριστεί άπαντας διά τα υπέρ της κηδείας του Προξένου πραχθέντα,
ιδίως δε υμάς.
Αξελός
(Εκπληρών χρέη Γραμμ. Της Πρεσβείας).»
(πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 338/10-11-1862, πρωτοσέλιδο,
ψηφιακός σελιδοδείκτης 307). (Εικ.3).
Εικ.3. Το πρωτοσέλιδο
της τοπικής εφημερίδας ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ με τη νεκρολογία και το τηλεγράφημα για
το θάνατο του Κωνσταντίνου Γ. Προύσσου. (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 338/10-11-1862, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός
σελιδοδείκτης 307).
β)Η
υπηρεσία του στο οθωμανικό προξενείο και η παραμονή του στη Λαμία
Για το χρονικό διάστημα
1853-1862 που υπηρέτησε ως πρόξενος στη Λαμία, η παρουσία του και η συμμετοχή του
στα γεγονότα τεκμηριώνονται κατά χρονολογική συνέχεια μέσα από τις γραπτές
πηγές ως εξής:
1) Έτος 1856:
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ ζητεί την παρέμβασή του για την παύση λειτουργίας των δύο
οθωμανικών υγειονομείων, τα οποία άρχισαν να λειτουργούν το 1854:
«-Προ δύω ετών
εσυστήθησαν παρά την τουρκικήν οροθετικήν γραμμήν δύο υγειονομεία, το μεν απέναντι
της Σούρπης, το δε εν Δομοκώ έχοντα ανά ένα υγειονόμον, ένα αρχιφύλακα και
τρείς ή τέσσαρας φύλακας όλους τούρκους· έκαστος λοιπόν προερχόμενος εξ ελλάδος
δια την Θεσσαλίαν υπεβάλλετο κατ’ αρχάς εις πενθήμερον και τελευταίον εις εικοσιτετράωρον
κάθαρσιν και υποχρεούται να πληρώνη λόγω καθαρτικών δικαιωμάτων 90 γρόσια ήτοι
είκοσι περίπου δραχμάς· και εν όσω μεν εις τινα μέρη της Ελλάδος υπήρχεν η χολέρα,
τα μέτρα ταύτα ίσως ήτον κατάτι δικαιολογημένα, αλλά να εξακολουθώσι και ήδη ότι
άκρα υγεία επικρατεί καθ’ όλην την Ελλάδα, σημαίνει ότι διατηρούνται μόνον ίνα παρεμβάλλονται
εμπόδια εις το εμπόριον των υπηκόων αμφοτέρων των επικρατειών. Η Ελλάς είναι
αληθές ότι απ’ αρχής της αποκαταστάσεώς της έλαβε το μέτρον να υποβάλλη τας εκ
τουρκίας προελεύσεις εις κάθαρσιν, αλλ’ είχεν δικαίας αφορμάς εις τούτο, διότι
η τουρκία τότε δεν ήτον απηλλαγμένη εντελώς από τε την πανώλην και από άλλα
κολλητικά νοσήματα, και άνευ τούτου δεν ηδύνατο να έχη ελευθέραν συγκοινωνίαν
με την ευρώπην. Η τουρκία αν σκοπεύη να οργανισθή Ευρωπαϊκώς, έχει πολλά άλλα
να πράξη προηγουμένως, και ας μην αρχίζη από τα περιττά. Ο ενταύθα Κύριος Πρόξενος
της Τουρκίας ελπίζωμεν, ότι θέλει λάβη πρόνοιαν να παραστήση εις την Κυβέρνησίν
του το άσκοπον της διατηρήσεως των υγειονομείων τούτων και επικαλεσθή την κατάργησίν
των, καθ’ όσον ο τρόπος καθ’ όν ενεργήται η λεγομένη κάθαρσις αυτόσε είνε πλέον
παρά γελοίος.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 2/28-04-1856, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 4).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει
την είδηση για την παροχή πληροφοριών από τον Οθωμανό πρόξενο σχετικά με την
τύχη δύο ληστών στα οθωμανικά Άγραφα:
«-Πληροφορούμεθα από τον εν Λαμία αξιότιμον Πρόξενον
της Υ.Π. Κύριον Προύσσον, λαβόντα επίσημα έγγραφα των οθωμανικών αρχών, ότι εκ των
δραπετευσάντων πρό τινων ημερών εκ του νοσοκομείου των εν Λαμία φυλακών δύω
ληστών, ο μέν εφονεύθη ο δε συνελήφθη ζων από τα εις τα τουρκικά Άγραφα
οθωμανικά αποσπάσματα. Όθεν επαινούντες τους εκπληρώσαντας το καθήκον των οθωμανικούς
αποσπασματάρχας, ευχόμεθα ώστε να λαμβάνωμεν αφορμήν να κηρύττωμε πάντοτε τοιαύτας
αξιεπαίνους πράξεις των.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ,
φύλλο 23/29-09-1856, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 45).
2) Έτος 1858:
-Στο πρωτοσέλιδο του δευτέρου φύλλου του έτους 1858 ο
ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, λόγω της κυβερνητικής απόφασης για την κατάργηση της καραντίνας
στα ελληνικά υγειονομεία, κάνει έκκληση για την εφαρμογή του μέτρου και από την
οθωμανική πλευρά στα αντίστοιχα οθωμανικά υγειονομεία. Επικαλείται τη συνδρομή του
Οθωμανού προξένου στη Λαμία με παραστάσεις του προς τον Οθωμανό πρέσβη στην Αθήνα
Χαλίλ μπέη. Μεταξύ άλλων γράφει η εφημερίδα:
«…Μετά την έκδοσιν του πρώτου φύλλου εις το νέον
έτος 1858 και μετά τάς εγκαρδίους ευχάς, τάς οποίας απευθύναμεν εις την
Κυβέρνησιν…η πρώτη ευχάριστος αγγελία, ήν ελάβομεν…είναι η ευεργετική της Ελληνικής
Κυβερνήσεως πράξις, ήτοι η διάλυσις της καθάρσεως (καραντίνας) εις τα μέχρι
τούδε υπάρχοντα υγειονομεία….Αλλ’ αι δυσκολίαι αύται ήρθησαν κατά το ήμισυ μόνον
διά της ευεργετικής τώ όντι ταύτης της Κυβερνήσεως πράξεως, θέλουσιν όμως αρθή
καθ’ ολοκληρίαν, όταν και η Τουρκία, παραδειγματιζομένη από τάς εμφρόνους της Ελληνικής
Κυβερνήσεως πράξεις, καταλύση και τα εις την μεθόριον Τουρκικήν γραμμήν,
ευρισκόμενα υγειονομεία, όπερ αφεύκτως προσδοκώμεν να ίδωμεν, πεπεισμένοι εις
την παρ’ όλου του Ελλ. δημοσίου τύπου εκθειαζομένην πολιτικήν φρόνησιν και
περίνοιαν του εν Αθήναις Πρέσβεως της Τουρκίας Χαλίλ μπέη, και τάς προς την Α.
εξοχότητα παραστάσεις, άς θέλει κάμει, ως είμεθα βέβαιοι, ο αξιότιμος Πρόξενος της
Υ.Π. εν Λαμία Κύριος Προύσσος, προβλέπων τα ευχάριστα αποτελέσματα, τα οποία
μέλλουσι να επανέλθωσιν, ως εκ του μέτρου τούτου, εις την εμπορικήν και εν γένει
υλικήν πρόοδον των κοινωνιών αμφοτέρων των ομόρων και φιλικών επικρατειών Ελλάδος
και Τουρκίας. Διότι τίς αμφιβάλλει πλέον ότι αι επισημότεραι πόλεις της Θεσσαλίας,
οίον Τρίκκαλα, Καρδίτζα, Λάρισσα, Φέρσαλα, Δομοκός και άλλαι, μέγιστον έχουσι
συμφέρον να εμπορεύωνται απευθείας μετά της Ελλάδος διά της Λαμίας; Τίς
αμφιβάλλει ότι η Λαμία θέλει αποκαταστή ο σταθμός ή η γενική αποθήκη του μεταξύ
Στεραιάς Ελλάδος και Τουρκίας εμπορίου; πώς δεν θέλομεν πιστεύσει ότι θέλουσιν
αποκατασταθή αποθήκαι διαμετακομίσεως εν Στυλίδι, ως υπάρχουσιν εις Σύρον, ένθα
θέλουσιν εναποτίθεσθαι τα εξ Ευρώπης εμπορεύματα, τα οποία θέλουσιν αγοράζεσθαι
εν τη Ελλάδι διά την Τουρκίαν;…» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 91/04-01-1858,
σελίδα 1, ψηφιακός σελιδοδείκτης 78).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ αναφέρει τη συμμετοχή του Οθωμανού
προξένου στις εορταστικές εκδηλώσεις για τα εικοσιπεντάχρονα της βασιλείας του
Όθωνα και τη φωταγώγηση του οθωμανικού προξενείου. Μεταξύ άλλων γράφει η
εφημερίδα:
«…Την 9ην π.μ. ο Νομάρχης μεθ’ όλων των
πολιτικών υπαλλήλων, ο Πρόεδρος και ο Εισαγγελεύς μεθ’ όλων των δικαστικών, ο
Φρούραρχος Λαμίας, και οι Ταγματάρχαι Κύριοι Κωνσταντίνος Ζουμπάς και Τασιούλας
Πλέσας, μεθ’ όλων των αξιωματικών της φρουράς, ο Κύριος Πρόξενος της Υψηλής Πύλης,
και μέγα πλήθος πολιτών μετέβησαν εις τον Ιερόν Ναόν του αγίου Νικολάου, ένθα
εψάλη η λειτουργία, ιερουργούντος του σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Φθιώτιδος και
Λοκρίδος μεθ’ όλου του κλήρου της Λαμίας….Το εσπέρας εγένετο λαμπρά φωταψία. Άπασα
η πλατεία, το δημοτικόν κατάστημα, και η εξέδρα ως και η παρά τη πλατεία Λέσχη
εφωταγωγήθησαν μεγαλοπρεπώς δι’ εξόδων του Δήμου….Το κατάστημα της Νομαρχίας,
του Φρουραρχείου, του Τελωνείου, του προξενείου της Υψ. Πύλης, της εφορίας, του
Ταχυδρομείου, του Δικαστηρίου, και άπαντα τα δημόσια καταστήματα, καθώς και άπασαι
σχεδόν αι οικίαι των πολιτών ήσαν λαμπρώς φωταγωγημέναι…» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ,
φύλλο 94/25-01-1858, σελίδες 1,2 ψηφιακός σελιδοδείκτης 81).
-Στο ΦΕΚ 19/Α/14-06-1858 δημοσιεύθηκε «ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟΣ Των συνεπεία του από 12 Φεβρουαρίου τ.ε. Βασ. Διατάγματος και της προς
εκτέλεσιν αυτού υπ’ αριθμ. 11 της 13 του αυτού μηνός εγκυκλίου του υπουργείου
συνδραμόντων υπέρ των εκ του σεισμού της 9 Φεβρουαρίου ζημιωθέντων και παθόντων
Κορινθίων». Μεταξύ των κατοίκων της Λαμίας που προσέφεραν χρηματικό ποσό
για την ενίσχυση των σεισμοπαθών της Κορίνθου (για το σεισμό βλέπε: περιοδική
έκδοση ΠΑΝΔΩΡΑ 9/15-09-1858, φυλλάδιο 202,
σελίδες 225-229) ήταν και ο Κωνσταντίνος Γ. Προύσσος, ο οποίος προσέφερε 25
δρχ. (Εικ.4).
Εικ.4. Η σελίδα του ΦΕΚ 19/Α/14-06-1858
με τα ονοματεπώνυμα των κατοίκων της Λαμίας, οι οποίοι συνέδραμαν με χρηματικό
ποσό στον έρανο υπέρ των σεισμοπαθών της Κορίνθου. Μεταξύ των άλλων διακρίνεται
και το ονοματεπώνυμο του προξένου «Κωνστ.Προύσσος».
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ αναφέρει τη συμμετοχή του Οθωμανού
προξένου στη δοξολογία για τα ονομαστήρια του Όθωνα:
«Η επέτειος εορτή του ονόματος της Α.Μ. του τρισεβάστου
Βασιλέως ετελέσθη και εν Λαμία κατά τα εθισμένα. Η δοξολογία εψάλλη εις τον ιερόν
ναόν του αγίου Νικολάου ένθα παρήσαν άπασαι αι πολιτικαί, στρατιωτικαί, Δικαστικαί,
και δημοτικαί αρχαί, και ο Πρόξενος της Υ.Π. Κύριος Κ.Προύσσος και πολλοί των
πολιτών Λαμίας, οίτινες εκτείνοντες τάς χείρας προς τον Θεόν διά ζωηροτάτων ζητοκραυγών
επεκαλέσθησαν θερμώς την υπέρ του Βασιλέως και της Βασιλίσσης μακροβιότητα, και
την δύναμιν του να προάξωσι το Ελληνικόν έθνος εις τον αληθή αυτού προορισμόν!!»
(πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 127/24-09-1858, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 99).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ παροτρύνει τον Οθωμανό πρόξενο της
Λαμίας να απαντήσει στις κατηγορίες του Οθωμανού αρχηγού Σαδίκ πασά εναντίον
του νομάρχη Φθιώτιδας για υπόθαλψη λιποτακτών του οθωμανικού στρατού. Μεταξύ
άλλων γράφει η εφημερίδα:
«-Πληροφορούμεθα ότι ο Οθωμανός αρχηγός Σαδίκ
πασσάς, προσήψεν κατηγορίαν και κατά του Νομάρχου Φθιώτιδος, ως περιποιουμένου δήθεν
λειποτάκτας, και διατηρούντος τοιούτους εν τη υπηρεσία του….Αλλ’ εν Λαμία
υπάρχει πρόξενος της Υ.Πύλης· άρα γε ούτος δεν ηδύνατο να φωτίση ειλικρινώς τον
Κ.Σαδίκ πασσά, αν αληθώς ελάμβανον χώραν όσα ονειροπωλών ο οθωμανός ούτος,
αποδίδει εις τους έλληνας αξιωματικούς;» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 134/15-11-1858,
σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 109).
3) Έτος 1859:
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ αναφέρει ότι ο Οθωμανός πρόξενος ειδοποίησε
το νομάρχη και τον εισαγγελέα για φονική ληστεία στο οθωμανικό χωριό Δραχανί
(από το 1928 Πολυδένδρι
Φθιώτιδας), κοντά στην οροθετική γραμμή. Μετά τη σύλληψη των ληστών η εφημερίδα,
εκτός του εισαγγελέα και του ενωμοτάρχη, επαινεί και τον πρόξενο για τη
συνεργασία του. Γράφει μεταξύ άλλων:
«-Την 12 Φεβρουαρίου τ.ε. έλαβε χώραν ληστεία τις μετά
φόνου είς τι χωρίον οθωμανικόν παρά την οροθετικήν γραμμήν, Δραχανή, καλούμενον.
Ο ενταύθα πρόξενος της Τουρκίας Κύριος Κ.Προύσος εκτελών το καθήκον του
ανήγγειλεν εις τε τον Νομάρχην και τον εισαγγελέα την πράξιν. Ο δε Κύριος Κ.Μηλιώτης
εισαγγελεύς των ενταύθα πρωτοδικών υποπτευόμενος ότι οι αυτουργοί της ειρημένης
πράξεως εισίν οι εν Κουρνόβω
χωρίω του Δήμου Μακρακώμης υποκρυπτόμενοι ως βλαχοποιμένες, Γεώργιος Αλατοθανάσης
και Γεώργιος Σταματόπουλος ή Καραβάνας αμέσως απέστειλε τον ενωμοτάρχην Λεωνίδα
Νάνο ίνα λίαν επιτηδείως ενεργήση την σύλληψιν αυτών…Επαινούντες κατά καθήκον την
δραστήριον και αληθώς αξιέπαινον ενέργειαν του Κυρίου εισαγγελέως Κ.Μηλιώτου,
διακριθέντος πάντοτε εις την εκπλήρωσιν των καθηκόντων του, δεν δυνάμεθα ειμή
να επαινέσωμεν και τον Πρόξενον της Τουρκίας ενταύθα Κύριον Κ.Προύσον, διά την
αξιέπαινον προθυμίαν, μεθ’ ής συνέδραμε πάντοτε τάς αρχάς αναγγέλων εγκαίρως
τάς εν τώ οθωμανικώ πραχθείσας τοιαύτας των κακούργων πράξεις και διά τούτο
κατέστη παραίτιος της ανακαλύψεως των ιχνών και συλλήψεως πολλών τοιούτων κακούργων…»
(πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 151/14-03-1859, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 141).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει την είδηση για την
παρασημοφόρηση του Οθωμανού προξένου με το παράσημο Μετζιτιέ 5ης κλάσεως από τον σουλτάνο Αμπντούλ Μετζίτ Α΄:
«-Η Α.Μ. ο Σουλτάνος ηυδόκησε και απένειμε το
αυτοκρατορικόν παράσημον του Μετζιτιέ 5ης κλάσεως, εις τον αξιότιμον
Κ.Προύσον, πρόξενον της Υ.Π. εν Λαμίας, διά τάς πιστάς προς την Κυβέρνησίν του
εκδουλεύσεις. Συγχαίροντες τον Κύριον Προύσον διά την εξαίρετον ταύτην τιμήν
και υπόληψιν, ής απολαύει παρά τη Υ.Π. ευχόμεθα αυτώ πρόοδον, ουχί μόνον εις τα
παράσημα, αλλά και εις τον βαθμόν της υπηρεσίας του.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ,
φύλλο 156/18-04-1859, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 147).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει την είδηση για τη συμμετοχή
του Οθωμανού προξένου στην εορτή για τα γενέθλια και την επέτειο της ανάβασης στο
θρόνο του Όθωνα:
«-Την 20 του τρέχοντος ημέραν τετάρτην εωρτάσθη εν
Λαμία μεγαλοπρεπώς των γενεθλίων και της εις τον θρόνον αναβάσεως της Α.Μ. η
εορτή. Η τελετή ετελέσθη εν τώ Ιερώ ναώ του αγίου Νικολάου παρόντων όλων των
πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων, του προξένου της Υ.Π. και πολλού πλήθους λαού.»
(πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 161/22-05-1859, σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 157).
4) Έτος 1860:
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει τις ενέργειες και τη συμβολή
του Οθωμανού προξένου στη σύλληψη πέντε Αλβανών ληστών:
«Θ Ε Σ Σ Α Λ Ι Κ Α
Πρό τινων ημερών εισήλθον εντός του Ελληνικού Κράτους,
ως πρόσφυγες πέντε αλβανοί ών τα ονόματα εισί ταύτα, Σέμος Αργυροκαστρίτης, Καχριμάνης,
Ισβόρης, Αλλή Γκέκας, Ιλμάζη, αδελφός αυτού, και (Β)ελλής Αργυροκαστρίτης, ως δήθεν αποδράσαντες εκ
του Δερβέναγα Αληκιούταγα. Ο πρόξενος της Υψηλής Πύλης Κύριος Κωνσταντίνος Προύσος
υποπτεύσας περί της διαγωγής αυτών έγραψεν εις τον εν Λαρίσση πασσάν, και γενικόν
Δερβέναγα Αλικιούταγα περί αυτών των ανθρώπων. Ο δε Δερβέναγας έσπευσε να
ειδοποιήση τον Πρόξενον, και δι’ αυτού τάς Ελληνικάς αρχάς, ότι, οι ρηθέντες,
ως πρόσφυγες παρουσιασθέντες πέντε αλβανοί εισί λησταί, οίτινες καταδιωχθέντες
αυστηρώς, δι’ άς έπραξαν ληστείας εις τα μέρη τής επαρχίας Τρικκάλων, και μη δυνηθέντες
ν’ ανθέξωσι, κατέφυγον εις την Ελλάδα, άγνωστοι όντες. Αι Ελληνικαί όμως αρχαί
δυνάμει της συνθήκης είχον αποπέμψει αυτούς διά της Ευρυτανίας εις την Ακαρνανίαν
και εκείθεν εις την Επτάνησσον, όταν η τοιαύτη ειδοποίησις έφθασεν εις τον Πρόξενον
της Υ.Π. Εν τούτοις αι Ελλ. αρχαί πληροφορηθείσαι καλώς, απέστειλον εκτάκτως
χωροφύλακα εις Ευρυτανίαν και ανήγγειλον τάς εκεί αρχάς, οίτινες συλλαβούσαι
τούς πέντε αλβανούς ως λησταίς απέστειλον αυτούς εις τάς εν Μεσολογγίω φυλακάς,
ίνα καθυποβληθώσην εις τακτικάς ανακρίσεις, και να τιμωρηθώσι κατά τον νόμον, αν
αποδειχθώσιν ένοχοι ληστρικών πράξεων. Δι’ όλα ταύτα είναι λίαν αξιέπαινος ο Κύριος
Πρόξενος της Υ.Π. όστις εφρόντισε να ειδοποίηση εγκαίρως τάς Οθωμανικάς αρχάς,
καθώς και ο γενικός Δερβέναγας Αλικιούταγας, όστις έσπευσε να πληροφορήση τάς Ελληνικάς
αρχάς διά του Προξένου περί της ποιότητος των ειρημένων Τουρκαλβανών. Η τοιαύτη
διαγωγή συνιστά αρκούντως τον Αλικιούταγα ως και τον αξιότιμον Πρόξενον τής
Υ.Π. Κύριον Κ.Προύσον.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 193/23-01-1860,
σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 222).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ επικαλείται τη συμβολή του Οθωμανού
προξένου με παροχή διαβεβαιώσεων εκ μέρους του προς τον διοικητή της Θεσσαλίας
Ταχήτ πασά για τον ήσυχο βίο πέντε Ελλήνων, οι οποίοι συμμετείχαν στην
επανάσταση της Θεσσαλίας το 1854 και μετά την αποτυχία της πέρασαν στη Λαμία.
Οι διαβεβαιώσεις αποσκοπούσαν στην προστασία των οικογενειών των πρώην επαναστατών,
οι οποίες παρέμειναν στη Λάρισα. Γράφει μεταξύ άλλων η εφημερίδα:
«Δ Ι Α Φ Ο Ρ Α
Κατ’ αυτάς προσήλθον εκ του Οθωμανικού εις Λαμίαν, οι
Κύριοι Γεώργιος Καραούλης, Κώστας Τραγατζίκης, Παναγιώτης Ν. Χαρμπής και Μήχος
Τζαπρούνης…έχοντες την ατυχίαν να υποστώσιν επί πενταετίαν τα πάνδεινα…ως
λαβόντες μέρος εις τον υπέρ πατρίδος αγώνα του 1854…υπεχρέωσεν αυτούς να φέρωσιν
και τάς οικογενείας των εντός της Λαρίσσης εις τρόπον ώστε κινδυνεύουσι να
αποθάνωσιν αι γυναίκες και τα τέκνα των…πιστεύομεν λοιπόν ότι ο φρόνιμος Ταχήτ Πασιάς,
εν όσω πληροφορείται από τε τον αξιότιμον Πρόξενον της Υ.Π. εν Λαμία, και από
τάς Ελληνικάς αρχάς, ότι ούτοι διατελούσιν εν Ελλάδι ήσυχοι πολίται…» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 196/13-02-1860, σελίδες
2-3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 226).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει επιστολή αναγνώστη του από
τη Λάρισα, η οποία αναφέρεται σε επεισόδιο μεταξύ του Χουσνή πασά, του Δερβέναγα
Αλικιούταγα και του γραμματέα του Κωστάκη Θέου, στο οποίο εμπλέκεται ο Οθωμανός
πρόξενος Λαμίας και ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ. Γράφει η εφημερίδα:
«Εν Λαρίσση την 27 Ιουνίου 1860.
Φίλε!
Άμα λαβών ο Χουσνή Πασάς τον εκ μέρους του εν Λαμία
Τουρκικού Προξένου Φάκελλον, εν ώ εμπεριείχοντο και πολλαί εφημερίδες, έπεμψεν
εις την οικίαν του Δερβέναγα Αληκιούταγα ανθρώπους, και συνέλαβον αυτόν μετά
του ιδιαιτέρου Γραμματέως του Κωστάκη Θέου· συγχρόνως δε ενεργηθείσης ερεύνης
μεταξύ της ιδιαιτέρας αλληλογραφίας του Αληκιούτα, ευρέθησαν εντός αυτής γράμματά
τινα εντεύθεν και εφημερίδες, συνεπεία των οποίων εφυλάκισε και τον Αληκιούτα
και τον Γραμματέα του, αλλά μετά τινας ώρας απέλυσε τον πρώτον και εκράτησε τον
δεύτερον ως χριστιανόν, και τοι όλως αθώον διέδωκε δε προς δικαιολόγησιν του μέτρου
τούτου ότι εύρεν επιστολήν τινα του Συντάκτου του Φάρου, δι’ ής εσχηματίζετο δήθεν
συνωμοσία κατά του Χουσνή προς καταστροφήν του. διεδόθη έτι ότι ο Παπά Κώστας Τσαμάλας
διαμένων εν Λαμία και οργανίζων εκεί επανάστασιν κατά των καθεστώτων, εζήτει την
σύμπραξιν του Αληκιούτα, γνωρίμου του εκ της εποχής του 1848!! Αγνοούμεν δε πόθεν
προήλθον τοιαύται αισχραί καταγγελίαι, από τον εν Λαμία Τούρκον Πρόξενον ή από
αλλού· εις υμάς απόκειται να το ανακαλύψετε· αλλ’ από οποιανδήποτε πηγήν και αν
εξήλθον αι αγενείς αυταί συκοφαντίαι εννοείται ότι, ως πολλάκις εγράψατε δεν τείνωσιν
ες άλλο ή εις το να ενοχοποιήσωσι τον Αληκιούτα μέν εις το Τουρκικόν, άλλους δε
εις το Ελληνικόν, καθ’ ών οι σύμμαχοι του Χουσνή Πασά έχουσιν αφορμάς
παραπόνων, ως αντιπράττοντας εις τά σχέδιά των· Τον Αληκιούτα έπαυσεν ο Χουσνής,
αλλ’ αυτός δεν παραδίδει την υπηρεσίαν διϊσχυριζόμενος ότι διορισθείς από τον
Γενικόν Στρατάρχην Ρούμελης, δεν δύναται παρά μόνον εις αυτόν να υπακούη· εβεβαιώθη
μάλιστα προχθές ότι έν απόσπασμα αλβανών του Χαλήμπεη Φράσαρη, όν διώρισε προς αντικατάστασιν
και όστις συνεκέντρωσεν ήδη 700 αλβανούς και περιμένονται εντός ολίγου άλλοι
τόσοι απελθόν ν’ αντικαταστατήση άλλο απόσπασμα του Αληκιούτα συνεκρούσθη
αμοιβαίως, εκ δε τής συγκρούσεως προέκυψαν δύο φόνοι ανθρώπων του Φράσαρη· και
εκολάσθη μέν το τοιούτον αποδοθείσης της συγκρούσεως εις παραγνώρισιν, αλλ’ ο
κόσμος εξακολουθεί να πιστεύη ότι τα αντιπαλαίοντα μέρη δεν είναι παράδοξον να φθάσωσιν
εις σπουδαιότερα κινήματα μεταξύ των.
Ας ίδωμεν πότε θα παύση η επικρατούσα Βαβυλωνία μεταξύ
των Αρχόντων μας, τούς οποίους έστειλαν εδώ διά να εφαρμώσωσι το Χάτ Χουμαγιούν υπέρ των Χριστιανών!
Εν τούτοις λησταί άπειροι και εδώ και ιδίως εις Μακεδονίαν,
εδώ μέν εξ Αλβανών, εκεί δε εκ Τούρκων εντοπίων, και χαρά εις τούς Χριστιανούς.
Σ. του Σ. Αγαπώμεν
να πιστεύσωμεν ότι ο φίλος μας Κύριος Προύσσος Πρόξενος ενταύθα της Υ.Π. δεν ήτο
δυνατόν να προέλθη εις τόσας συκοφαντίας, όσοι αναφέρονται εις την ανωτέρω
επιστολήν· εκ του εναντίου ταύτας δυνάμεθα πεποιθότες να αποδώσωμεν εις την εν
Αθήναις διαμένουσαν Δικτατορίαν της Φθιώτιδος, το ενδόσιμον λαμβάνοντες εκ των
προηγουμένων, άτινα κατ’ επανάληψιν εξεθέσαμεν.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 216/02-07-1860, σελίδα
4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 262).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει κατάλογο κατοίκων της Λαμίας,
οι οποίοι συνέδραμαν στον έρανο που διενεργήθηκε υπέρ των διωκομένων χριστιανών
της Συρίας (βλέπε: Σύγκρουση στο Λίβανο το 1860). Μεταξύ αυτών είναι και ο «Κωνστ.Προύσσος», ο
οποίος προσέφερε 25 δραχμές. Το ονοματεπώνυμό του δημοσιεύεται στη στήλη «Κτηματίαι».
Γράφει η εφημερίδα:
«Την 17 του τρέχοντος ημέραν Κυριακήν εγένετο
μονοκκλησία εις τον ιερόν ναόν των αγίων Θεοδώρων, εν Λαμία, ένθα η αυτού σεβασμιότης
ο άγιος Φθιώτιδος απήγγειλε λίαν κατάλληλον λόγον προτρέπων τούς συμπολίτας ημών
εις το θεάρεστον έργον την ελεημοσύνην, πρό πάντων δε εις συνδρομήν και
βοήθειαν των υπό της τουρκικής σφαγής σωθέντων αξίων ελέους αδελφών μας χριστιανών
της Συρίας. Ο αξιοσέβαστος αρχιερεύς επενθυμίσας εις τούς συμπολίτας μας, όσα
δεινά, όσας κακουχίας επάθομεν οι έλληνες κατά τον ένδοξον υπέρ ελευθερίας
αγώνα, ότε ο τύραννος εδώ μέν έσφαζε άνδρας γυναίκας, γέροντας και παιδία, εκεί
ηχμαλώτιζε και ητίμαζε παρθένους αλλού εβεβήλου τους ναούς και τα ιερά, και
πανταχού διά του πυρός και σιδήρου διέσπειρε τον τρόμον και την φρίκην, τότε οι
χριστιανικοί της Ευρώπης λαοί έσπευσαν να σκεπάσωσι την γυμνότητα ημών να μάς
σώσωσιν από τον επαπειλούντα κίνδυνον του λιμού, όσους ο τυραννικός σίδηρος δεν
ηδυνήθη να μας θερίση, επενθυμίσας, λέγομεν ταύτα ο σεβαστός αρχιερεύς, επεκαλέσθη
των ήδη, θεού ευδοκούντος, ελευθέρων Ελλήνων Χριστιανών την φιλάνθρωπον
συνδρομήν υπέρ άλλων αδελφών μας πασχόντων σήμερον.
Ο λόγος ούτος επέφερε το προσδοκώμενον αποτέλεσμα· διότι
την επιούσαν η επιτροπή αποταθείσα εις έν μέρος των συμπολιτών μας εσύναξε δραχμάς
τάς οποίας ευθύς η Νομαρχία έστειλεν εις το Υπουργείον των εσωτερικών. Η
επιτροπή εξακολουθεί το έργον της.
Ιδού και ο κατάλογος των συμπολιτών μας εκείνων, όσοι φιλανθρώπως
συνέδραμον εις την προκειμένην περίστασιν.
Κτηματίαι
Μ.Γεωργιάδης δρ.50 Ηλίας Τσάλλης δρ.100 Αναστασία Χρ.
Τσάλλη δρ.50 Νικόλαος Αναστασίου δρ.10 Κωνστ.Τσάλλης δρ.50 Κωνστ.Προύσσος δρ.25
Ν.Συσμάνης δρ.5.
Έμποροι και Παντοπώλαι.
Ευστ.Ιατρού δρ.25 Δ.Παπαβασιλείου και αδελ. δρ.30
Ευστ.Χατζάκος και αδελ. δρ.40 Ευθ. Σταματόπουλος δρ.30 Αντ.Φλασκάκης δρ.5 Β.Α.Περραιβός
δρ.5 Ιω.Χρ.Ζυγούρης δρ.20 Κ.Μπαζουρόπουλος δρ.5 Αθ.Ζαφείρουγλος δρ.5 Δ.Θεοδώρου
δρ.3 Ευθ. Κ.Μήτσης δρ.2 Ιω.Παππαθανασίου δρ.1 Γρηγόριος Ιακώβου δρ.2 Λεωνίδας
Αντωνίου δρ.4 Κ.Καλέσσης δρ.2 Δ.Γ.Μαλακάσης δρ.2 Αθ.Βεργίλος δρ.3 Π.Ρηγόπουλος
και αδελ δρ.11,56 Ζ.Νουτσόπουλος δρ.4 Ιω.Ηλ.Υδραίος δρ.6 Κ.Τραγωδάρας δρ.10
Β.Ροβοτσάνος δρ.2 Δ.Π.Κοκκινόπουλος δρ.2 Α.Μαμουνάς δρ.3 Α.Σταθογιαννόπουλος δρ.5
Ευστ.Βλαχάκης δρ.5 Π.Μάρκου δρ. 5 Α.Στεργιόπουλος δρ.4 Γ.Τομαράς δρ.2 Ιω.Καββάθης
δρ.4 Αδελ.Γραμματίκα δρ.10 Η.Νιτσοικόπουλος δρ.2 Θ.Αργυρόπουλος δρ.3
Μ.Σαϊπόπουλος δρ.3 Ρ.Εμμανουήλ δρ.1 Δ.Αναστασιάδης δρ.2 Κ.Τσίγγας δρ.2 Ν.Αθανασίου
δρ.2 Ν.Παππαθανασόπουλος δρ.5 Θ.Μόσχος δρ.1,50 Δ.Τομαράς λπ.70
Ζ.Γ.Ζαφειρόπουλος δρ.1 Ιω.Βλαχάκης δρ.5,78 Μ.Θεοδώρου δρ.10 Ιω.Οβραιακίδης 10
Δρόσος Γ.Κόκκινος δρ.11,16 Θ.Ζαφείρογλος δρ.10 Αδελφοί Μαλιόπολοι 000!!!(*)
(*)Σ.Σ.Ούτοι ελθόντες εις την Ελλάδα ψωραλαίοι έγειναν
πλούσιοι με 100.000 δραχ. αλλ’ όταν εζητήθησαν να πληρώσωσι 30 δραχμάς δι’
ημερομίσθια της οδού Στυλίδος, ετούρκευσαν και απέφυγον την πληρωμήν· και ήδη
ως Τούρκοι εφέρθησαν!!
Κατάλογος Βιομηχάνων.
Α.Χρήστου δρ.1 Δ.Στογιάννης δρ.1 Γ.Ιω.Στέργιου 1,10
Γ.Βεσώπουλος δρ.1,25 Ν.Στεφανής δρ.2 Π.Ιωάννου δρ.1,10 Κ.Στεφόπουλος 2Λ. Δ.Τσιτσιλείμης
πλ.50 Ιω.Αποστόλου δρ.1 Δ.Μπότσος λπ.95 Α.Κωνσταντίνου δρ.1 Δ.Παναγιώτου δρ.2
Ν.Κωνσταντίνου δρ.2 Γ.Τσάμης λπ95 Γιότας Κωνσταντίνου δρ.2 Ιω.Χολέβας δρ.1
Γ.Αποστόλου δρ.1,05 Α.Κοντονίκος δρ.1,50 Γ.Κοσταμάνης λπ.95 Θ.Γ.Καραγιάννης
δρ.2 Χ.Στεργιου δρ.1 Γ.Δημητρίου δρ.5 Κ.Ι.Καπουστόλης λπ.50 Ιω.Δούκας λπ.95
Λ.Μωλέρης δρ.1 Μ.Ανδρικόπουλος λπ.50 Α.Διαμαντής λπ.50 Α.Κοτσαμπασούλης λ.50
Φ.Τσιπούρης δρ.1 Γ.Στεργιου δρ.2 Πολ.Νικολάου λπ.60 Α.Ασιμακόπουλον λπ.95
Θ.Κάπας δρ.2 Θ.Κουτομόγας δρ.1 Ιω.Ζαχαρόπουλος δρ.3 Δ.Γεωργίου δρ.1
Π.Φριντσιλάς λπ.95, Α.Θεοδώρου δρ.1 Γ.Νεοφώτιστος λπ.50 Α.Σέρβας λπ.95
Γ.Δημητρίου δρ.2,90 Θ.Αναστασίου 95 Ζ.Κωνσταντίνου δρ.1,90 Δ.Ζηχαρόπουλος δρ.1
Στερ.Καταβολάδας λπ.95 Α.Παπαναστασίου δρ.2 Α.Θεοχάρης 95 Π.Μάγηρας 1,90
Δ.Μαχαιράς δρ.2 Ν.Δημητρίου δρ.2 Ξενοφών και Σα δρ.1 Ιω.Σκινας δρ.1,15 Λιτης
Κρασοπώλης δρ.4 Δ.Στεφάνου λπ95 Μ.Παναγιώτου λπ95 Α.Μανιαμούνιας 0000 Θ.Φραντσίσκος
δρ.1,90 Γ.Δημητρίου λπ50 Α.Λουκόπουλος 1,90 Ν.Καλούσης δρ.2 Δκαι Στ.Ιωάννου λπ60
Γ.Παπαχαντσήν λπ35 Ε.Τσιντσιλόνης λπ95 Γ.Χριστοδούλου 95 Κ.Δημητριάδης 50
Δ.Κωνσταντίνου 60 Δ.Περδικούλης δρ.2 Δ.Ρεντινιώτης δρ.1 Α.Κατσογιαννόπουλος λπ50
Ιω.Άπλητος λπ.95 Δ.Καραγιαννόπουλος λπ.95 Χ.Μιλιόρδος δρ.1 Δ.Τσοτσοδημόπουλος
λ.50 Α.Ρηγόπουλος δρ. 2,90 Ευστ.Μπάλας 5,78 Π.Λάϊος 5 Ιω.Στεφόπουλος λπ.50
Α.Δημητρίου δρ.1 Β.Ακρίβου δρ.1 Στ.Αγγελόπουλος λ.60 Ευθ.Γεωργίου δρ.1» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 220/30-07-1860, σελίδα
4, ψηφιακός σελιδοδείκτης 271).
-Τρείς μήνες αργότερα, δημοσιεύθηκαν και στο ΦΕΚ 49/Α/20-10-1860
με τον τίτλο «Συνέχεια του καταλόγου των συνδρομών υπέρ των εν Συρία παθόντων
χριστιανών» τα ονοματεπώνυμα των συμμετεχόντων στον έρανο (Εικ.5αβγ).
Μεταξύ των άλλων καταγράφεται κι εδώ ο «Κ.Προύσσος», ο οποίος προσέφερε
25 δραχμές.
Εικ.5αβγ. Οι τρεις
σελίδες του ΦΕΚ 49/Α/20-10-1860 με τα ονοματεπώνυμα των κατοίκων της Λαμίας που
συνέδραμαν με χρηματικό ποσό στον έρανο υπέρ των χριστιανών της Συρίας. Στην Εικ.5β
διακρίνεται κάτω αριστερά το ονοματεπώνυμο του Οθωμανού προξένου (Κ.Προύσσος).
(πηγή:
Bayerische StaatsBibliothek.
Για
τη σελίδα 289: https://opacplus.bsb-muenchen.de/Vta2/bsb10328691/bsb:6726148?page=293,
Για
τη σελίδα 291: https://opacplus.bsb-muenchen.de/Vta2/bsb10328691/bsb:6726148?page=295,
Για
τη σελίδα 292: https://opacplus.bsb-muenchen.de/Vta2/bsb10328691/bsb:6726148?page=296.).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ διαμαρτυρόμενος για την απαγόρευση
έκδοσης βραχυπρόθεσμων διαβατηρίων των 25 λεπτών, αναφέρει ότι για την έκδοση
των συνηθισμένων διαβατηρίων απαιτούνται 11 δραχμές, εκ των οποίων τις 3
δραχμές εισπράττει ο Οθωμανός πρόξενος. Γράφει μεταξύ των άλλων:
«Υπάρχει διάταγμά τι του 1848 ισχύν Νόμου επέχον,
περί εκδόσεως εξωτερικών διαβατηρίων, το οποίον διατάττει να χωρηγώνται υπό των
κατά τάς παραμεθορίους επαρχίας Διοικητών βραχυπρόθεσμα διαβατήρια των 25 λεπτών
εις τούς επιθυμούντας ν’ απέρχωνται εις τάς πλησιοχώρους επαρχίας της Τουρκίας
δι’ εμπόριον ή δι’ άλλας ανάγκας αυτών μη απαιτούσας χρονοτριβήν ανωτέραν των
είκοσιν ημερών και τούτο εξηκολούθει να γίνεται απ’ αρχής…αλλά το κατηραμένον
ταμιευτικόν πνεύμα, το κακώς εννοούμενον αυτό συμφέρον του Δημοσίου, έπρεπε να μην
αφήση και την ευεργητικήν αυτήν διάταξιν του Νόμου απρόσβλητον, και ιδού μία
εγκύκλιος υπουργική ακυρούσα Νόμον ισχύοντα, απαγορεύει απολύτως την χορήγησιν
τοιούτων βραχυπροθέσμων διαβατηρίων απαιτούσα να εφοδιάζωνται με τα συνήθη μεγάλα
διαβατήρια οι εξερχόμενοι έστω και μέχρι Δομοκού, έστω και αν διατρίψωσιν εκεί
μόνον 21 ώρας!
Τί συμβαίνει λοιπόν εκ τούτου; ο αγωγιάτης, φερ’
ειπείν, διά να μεταφέρη έν φορτείον οίνου ή οινοπνεύματος ή άλλο τι προϊόν του
τόπου εις Δομοκόν απέχοντα της Λαμίας 5 ώρας, δεν δύναται να απαιτήση αγώγιον
πλέον των 4-5 δραχμών, αντί δε της ωφελείας ταύτης οφείλει να εξοδεύση διά το διαβατήριον
11 δραχμάς, εξ ών τάς 8 λαμβάνει το Δημόσιον και τάς 3 ο Τουρκικός Πρόξενος,
και δύω έτι δραχμές διά την εγγύησιν και λυσιγγύησιν της επιστροφής του ίππου
του· κατ’ αυτόν τον τρόπον επιβαρύνεται το πράγμα με 50 0/0 έξοδα, όθεν δεν γίνεται
εξαγωγή. Τί δε κερδίζει το Δημόσιον εκ τούτου;
τ η ν α ν ο η σ ί α ν τ ο υ!...» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 227/17-09-1860,
σελίδα 3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 284).
-Στον κατάλογο
των συνδρομητών του βιβλίου «Γεωργίου Δ. Κριεζή, Ιστορία της νήσου Ύδρας προ
της ελληνικής επαναστάσεως του 1821, Εν Πάτραις 1860», μεταξύ των άλλων συνδρομητών
από το Νομό Φθιώτιδος και Φωκίδος καταγράφεται και ο «Κ.Γ.Προύσσος Πρόξενος
Υ.Πύλης» (Εικ.6).
Εικ.6. Ο κατάλογος συνδρομητών του βιβλίου για την ιστορία της
Ύδρας. Μεταξύ των άλλων διακρίνεται 7ος στη σειρά ο «Κ.Γ.Προύσσος
Πρόξενος Υ.Πύλης» (πηγή: Γεωργίου Δ. Κριεζή,
Ιστορία της νήσου Ύδρας προ της ελληνικής επαναστάσεως του 1821, Εν Πάτραις
1860, σελίδα 230).
-Η νεοεκδοθείσα λαμιώτικη εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΡΙΩΝ
δημοσιεύει την είδηση της μετάβασης του Οθωμανού προξένου στην Αθήνα ως εξής:
«Ο ενταύθα Πρόξενος της Υ.Π. Κύριος Κωνσταντίνος
Προύσσος ανεχώρησε διά του ατμοπλοίου της 16 τρέχοντος εις Αθήνας. Αγνοούμεν
την αιτίαν. Λέγεται ότι λόγοι της υπηρεσίας προεκάλεσαν την εκείσε μετάβασί του·
οποίοι δε τινες εισίν ούτοι, άδηλον. Οπωσδήποτε ημείς φρονούμεν ότι δεν πρόκειται
περί τινος σπουδαίου, διότι, όσον είμεθα πληροφορημένοι, εις την Οροθετικήν γραμμήν
και τάς παρακειμένας επαρχίας των Ομόρων Επικρατειών ουδέν αξιοσημείωτον έλαβε
χώραν ή επίκειται.» (πηγή: ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΡΙΩΝ, φύλλο 44/19-11-1860, σελίδα 3,
ψηφιακός σελιδοδείκτης 37).
5) Έτος 1861:
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει
την είδηση της τέλεσης εορτής για την επέτειο της έλευσης του Όθωνα στην Ελλάδα.
Στη δοξολογία στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου συμμετείχε μεταξύ των
άλλων και ο Οθωμανός πρόξενος ενώ η φωταγώγηση του οθωμανικού προξενείου ήταν
λαμπρή. Γράφει μεταξύ άλλων η εφημερίδα:
«-Την 25 του
ήδη λήγοντος ετελέσθη και εν Λαμία, ως και εις το λοιπόν Κράτος η βασιλική
εορτή της εις την Ελλάδα ευτυχούς αποβάσεως της Α.Μ. του Βασιλέως Όθωνος. Η τελετή
και η υπέρ της μακροβιότητος του Βασιλέως δοξολογία εγένετο εις τον Ιερόν Ναόν
του αγίου Νικολάου υπό του σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Φθιωτιδολοκρίδος και του
λοιπού Ιερού κλήρου, παρόντων του Νομαρχιακού Γραμματέως Κυρίου Μαρίνου, μεθ’
όλων των πολιτικών υπαλλήλων, και όλων των αξιωματικών της Φρουράς, του Προξένου
της Υ.Π. και πλήθους λαού. Το δε εσπέρας εφωταγωγήθησαν τινα δημόσια καταστήματα,
και ιδίως το Οθωμανικόν Προξενείον, όπερ διεκρίνετο κατά τε το πλήθος και την
διάρκειαν των φώτων…» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 246/28-01-1861, σελίδα 2,
ψηφιακός σελιδοδείκτης 323).
6) Έτος 1862:
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ επανέρχεται υπενθυμίζοντας την
έκκληση που είχε κάνει η εφημερίδα στο φύλλο της 227/17-09-1860 για το θέμα έκδοσης
βραχυπρόθεσμων διαβατηρίων των 25 λεπτών. Γράφει μεταξύ άλλων:
«-Πολλάκις ερρέθη, και ήδη ευρισκόμεθα εις την λυπηράν
ανάγκην να επαναλάβωμεν, ότι η Κυβέρνησις δεικνύουσα αγαθήν πρόθεσιν του να
εμψυχώση το εμπόριον και την βιομηχανίαν, οφείλει να ρίψη έν βλέμμα εις τα
προσκόμματα, τα οποία προσγίνονται εις αυτό το εμπόριον και την βιομηχανίαν
ένεκα των δυσκολιών διά την συγκοινωνίαν της Ελλάδος μετά της Τουρκίας.
Πρωτίστη δε και ουσιωδεστάτη δυσκολία υπάρχει η εκ μέρους της Κυβερνήσεως της Ελλάδος
απαίτησις του να εφοδιάζηται πάς πολίτης έλλην, έστω και ο αγωγιάτης, ο θέλων
να μεταβή επί μίαν ημέραν εις Δομοκόν, με εξωτερικόν διαβατήριον 6 δραχμών,
όπερ με τα πιστοποιητικά και εγγυητικά, και την επιθεώρησιν του Οθωμανικού
Προξενείου κοστίζει δραχμάς 10, λοιπόν δέκα δραχμάς πρέπει να εξοδεύση ο
αγωγιάτης εκ Λαμίας, και δύω τρείς ημέρας να χασομερήση έως ού λάβη το διαβατήριόν
του, διά να υπάγη εις Δομοκόν με το ζώον του και λάβη 5 δραχμάς αγώγιον…» (πηγή:
ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 302/03-03-1862, σελίδα 5, ψηφιακός σελιδοδείκτης 400).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει
την είδηση για την υποχρεωτική θεώρηση από τα
οθωμανικά προξενεία, μεταξύ αυτών και της Λαμίας, του διαβατηρίου των ξένων υπηκόων
που εισέρχονται στην Οθωμανική αυτοκρατορία:
«-Κατ’ επίσημον διαταγήν
της υψηλής Πύλης, κοινοποιηθείσαν αρμοδίως και εις τα εν Ελλάδι αυτής
Προξενεία, ο απερχόμενος ξένος υπήκοος εις την Τουρκίαν, άνευ επιθεωρήσεως του
διαβατηρίου του υπό της Οθωμανικής αρχής, δεν θέλει είσθαι παραδεκτός αλλά και
θέλει αποπέμπεσθαι διά του αυτού πλοίου εις τον τόπον εξ ού απήλθεν, ειδέ διά
ξηράς μεταβή θέλει συνοδεύεσθαι υπό της εξουσίας μέχρι της οροθετικής γραμμής.»
(πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 326/18-08-1862, σελίδα 2, ψηφιακός σελιδοδείκτης 289).
-Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ δημοσιεύει
την είδηση για την επίσκεψη στη Λαμία του Γιάνγκου Προύσσου, αδελφού του
προξένου. Ο Γιάνγκος Προύσσος, Οθωμανός υπήκοος, επέστρεψε στην
Κωνσταντινούπολη με το ατμόπλοιο «Το Βυζάντιον». Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι με το ατμόπλοιο αυτό το 1871 μεταφέρθηκε
το λείψανο του πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ από την Οδησσό στον Πειραιά, κατά τον εορτασμό
της 50ετηρίδας από το 1821. Γράφει η εφημερίδα:
«-Χθές με το εις
Κωνσταντινούπολιν εκπλεύσαν ατμόπλοιον “το Βυζάντιον” ανεχώρησεν εκ Λαμίας ο αξιότιμος
Κύριος Γιάνγκος Προύσος, αυτάδελφος του εν Λαμία Προξένου της Υ.Π. ανήρ τίμιος
εξαιρέτου συμπεριφοράς, αγαθός και ειλικρινής φίλος ός τις διά των κοινωνικών αυτού
αρετών και πλεονεκτημάτων εφείλκυσε την αγάπην απάντων, όσοι των εγνώρισαν και
τον συνανεστράφησαν.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 329/08-09-1862, σελίδα
3, ψηφιακός σελιδοδείκτης 295).
3.Ο πρόξενος Μιχαήλ Αξελός Εφφέντης (1864-1868).
Ο πρόξενος Κωνσταντίνος Γ. Προύσσος κηδεύθηκε στη
Λαμία την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 1862. Η θέση του Οθωμανού προξένου επίσημα παρέμεινε
κενή παρά την πρόταση της εφημερίδας ΦΑΡΟΣ
ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ προς τον Οθωμανό πρέσβη στην Αθήνα Ιωάννη Φωτιάδη μπέη να εισηγηθεί στην Οθωμανική κυβέρνηση τον διορισμό ως προξένου
του Ιωάννη Προύσσου, αδελφού του αποβιώσαντος Κωνσταντίνου: «… πιστεύομεν…ότι ο εξοχώτατος Πρέσβυς της
Υ.Π. εν Αθήναις Κύριος Φωτιάδης εκτιμών επαξίως τας αρετάς του αποβιώσαντος
υπαλλήλου του και τας σπουδαίας υπηρεσίας άς ούτος τη Υ.Π. προσήνεγκεν θέλει ευαρεστηθή
να συστήση εις την Υ.Π. τον αυτάδελφον του μακαρίτου Κωστάκη Προύσου, ήτοι τον
αξιότιμον Ιωάννην Προύσον, ίνα διορίση αυτόν πρόξενον η Υ.Π. εν Λαμία· διότι
κατ’ αυτόν τον τρόπον και η μνήμη του μακαρίτου εκείνου ανδρός τιμάται αμειβομένου
αυτού εις το πρόσωπον του αυταδέλφου του, και η έλλειψίς του εκ της υπηρεσίας
εν μέρει αναπληρούται, καθόσον ο Ιωάννης Προύσος μετέχει των αρετών και
προτερημάτων του μακαρίτου αδελφού του.» (πηγή: ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 338/10-11-1862, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 307).
Μετά από ένα έτος αναγνωρίσθηκε ως Οθωμανός πρόξενος στη
Λαμία ο Μιχαήλ Αξελός Εφφέντης (τουρκ. Mikhalaki Axelos Effendi). Ο τίτλος Effendi με τις
μεταρρυθμίσεις του Χατ-ι Χουμαγιούν (1856) δόθηκε και σε μη μουσουλμάνους αξιωματούχους της Οθωμανικής
αυτοκρατορίας.
Ο εκπληρών χρέη γραμματέα της oθωμανικής πρεσβείας Αξελός, ο οποίος αναφέρεται στο
τηλεγράφημα για το θάνατο του προξένου Κωνσταντίνου Γ. Προύσσου, είναι ο Μιλτιάδης
Αξελός Εφφέντης (τουρκ. Miltiade
Axelos Effendi).
Είναι ο πατέρας του Μιχαήλ Αξελού Εφφέντη. Υπηρετώντας στο οθωμανικό
διπλωματικό σώμα διόρισε τον γιο του Μιχαήλ πρόξενο στη Λαμία. Ο Μιλτιάδης
Αξελός Εφφέντης το 1855 διορίσθηκε αξιωματούχος 2ου βαθμού, β΄ τάξεως
και ακόλουθος στο Υπουργείο Εξωτερικών της Υψηλής Πύλης. Το 1856 διορίσθηκε
στην Οθωμανική πρεσβεία στην Αθήνα και το 1857 κατέλαβε τη θέση του Γραμματέα της.
Στις 13 Μαΐου 1868 διορίσθηκε Γενικός Πρόξενος στην Αθήνα. Τιμήθηκε από την Υψηλή
Πύλη με τα παράσημα Μετζιτιέ
5ης τάξεως και Οσμανιέ.
Από το Ελληνικό Βασίλειο τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 28 Απριλίου 1894. [πληροφορίες για
τον Μιλτιάδη Αξελό βλέπε και στο εικονογραφημένο ημερολόγιο ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ, έτος ΙΒ΄(1896),
Μέρος Α΄, σελίδες 159-161, όπου και φωτογραφία του].
Το γένος των Αξελών καταγόταν από τη Μακρυνίτσα του Πηλίου.
Ορισμένοι από αυτούς τον 18ο αιώνα εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.
Ως Οθωμανοί υπήκοοι σταδιοδρόμησαν στο εμπόριο και απέκτησαν μεγάλη περιουσία (πηγή:
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΜΑΤΙΕΣ).
Ο Μιχαήλ Αξελός Εφφέντης, πριν τον διορισμό του ως Οθωμανού
προξένου στη Λαμία, υπηρέτησε την Οθωμανική αυτοκρατορία από διάφορες θέσεις. Υπήρξε
δημόσιος υπάλληλος 2ης βαθμίδας. Από το 1853 έως και το 1857
υπηρέτησε ως γραμματέας του Τμήματος υγείας στη Ρόδο και από το 1857 έως και 1863
ως διερμηνέας στο Υπουργείο της αστυνομίας.
Με Βασιλικό διάταγμα της 13ης Φεβρουαρίου
1864, το οποίο δημοσιεύθηκε στη στήλη «ΑΓΓΕΛΙΑΙ Αφορώσαι την δημόσιον
υπηρεσίαν.» του ΦΕΚ 10/Α/04-03-1864 αναγνωρίσθηκε ως Οθωμανός πρόξενος στη Λαμία. Αναφέρει το
διάταγμα: «Δι’ ομοίου της αυτής ημερομηνίας ο Κ.Μιχαήλ Αξελός ανεγνωρίσθη ως
Πρόξενος της Υψηλής Οθωμανικής Πύλης εν Λαμία.».
Δυστυχώς, για τον Μιχαήλ Αξελό Εφφέντη εντοπίσθηκαν πολύ
λίγα στοιχεία από την διαδικτυακή έρευνα, διότι δεν διασώθηκαν σε ψηφιακή μορφή
στο διαδίκτυο φύλλα τοπικών εφημερίδων κατά το διάστημα της τετραετούς θητείας
του στη Λαμία (1864-1868).
Οκτώ μήνες μετά τον διορισμό του, με Βασιλικό διάταγμα
της 25ης Οκτωβρίου 1864 ο Μιχαήλ Αξελός Εφφέντης τιμήθηκε από το Ελληνικό
Βασίλειο με τον Αργυρό Σταυρό των Ιπποτών, υποδιαίρεση του παρασήμου του Βασιλικού
Τάγματος του Σωτήρος. Η απονομή δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 55/Α/23-12-1864 ως εξής:
«ΑΓΓΕΛΙΑΙ
Αφορώσαι την δημόσιον υπηρεσίαν.
………………….
Δι’ ομοίου της 25 του ιδίου ε.ε., απενεμήθη το παράσημον
του Β.Τάγματος του Σωτήρος τοίς κατωτέροις λειτουργοίς εν τη Οθωμανική
υπηρεσία, ήτοι:
Α΄. Ο Σταυρός των Ανωτέρων Ταξιαρχών τοίς:
1. Άβρω Εφφέντη, Γενικώ Γραμματεί παρά τη Υψηλή Πύλη,
και
2. Διράν Βέη, Γενικώ Διευθυντή των Τηλεγράφων.
Β΄. Ο χρυσούς Σταυρός των Ιπποτών τώ Φαϊζή Βέη,
Υποδιευθυντή των Τηλεγράφων.
Γ΄. Ο αργυρούς Σταυρός των Ιπποτών τοίς:
1. Ιάγκω Εφφέντη (Μακρίδη), λογιστή της Τηλεγραφικής
Διευθύνσεως.
2. Φήλικι Ροβέρτ, και
3. Μιχαήλ Αξελώ Προξένοις.
………………….».
Στις 30 Απριλίου 1865 ο Μιχαήλ Αξελός Εφφέντης επικυρώνει
τη γνησιότητα της υπογραφής του νομαρχιακού γραμματέα Φθιωτιδοφωκίδος Βασιλειάδη
υπογράφοντας Πιστοποιητικό του Δήμου Κρίσσης και σφραγίζοντάς το με τη σφραγίδα
του οθωμανικού προξενείου. (Εικ.7αβ).:
«Εκ του Προξενείου της Τουρκίας
Επικυρούται η γνησιότης της ανωτέρω υπογραφής του Κυρίου
Βασιλειάδου Νομαρχικού Γραμματέως Φθιωτιδοφωκίδος.
Λαμία τη 30 Απριλίου 1865.
Ο Πρόξενος
Μ.Αξελός(υπογραφή)».(Εικ.7β).
Εικ.7αβ. Πιστοποιητικό του
Δήμου Κρίσσης. Στη δεύτερη σελίδα ο Οθωμανός πρόξενος Λαμίας Μιχαήλ Αξελός Εφφέντης
επικυρώνει τη γνησιότητα της υπογραφής του νομαρχιακού γραμματέα της Φθιωτιδοφωκίδος
(πηγή: αρχείο Σωτήρη Γ. Αλεξόπουλου).
Ο Βασιλειάδης διορίσθηκε νομαρχιακός γραμματέας με
Βασιλικό διάταγμα της 4ης Νοεμβρίου 1864, το οποίο δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ
14/Α/22-02-1865 ως εξής: «…Δια του υπό την αυτήν χρονολογίαν ομοίου Διατάγματος
1)διωρίσθη γραμματεύς της Νομαρχίας Φθιώτιδος και Φωκίδος ο μέχρι τούδε έπαρχος
Παρνασσίδος κ.Θ.Βασιλειάδης, αντί του κ.Ν.Γκιταράκου, διορισθέντος επάρχου Λοκρίδος…».
-Με Βασιλικό διάταγμα της 16ης Μαΐου 1865 απονέμεται
στον Μιχαήλ Αξελό Εφφέντη από το Ελληνικό Βασίλειο ο Χρυσός Σταυρός των Ιπποτών
του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος. Το διάταγμα δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 30/Α/07-06-1865
ως εξής:
«ΑΓΓΕΛΙΑΙ Αφορώσαι την δημόσιον υπηρεσίαν
……
Δι’ ομοίου της 16 του ιδίου ε.ε., απενεμήθη ο χρυσούς
σταυρός των ιπποτών του Β.τάγματος του Σωτήρος εις τον μέχρι τούδε ιππότην του
αργυρού σταυρού, Κ.Μιχαήλ Αξελόν Πρόξενον της Τουρκίας εν Λαμία.
…….».
Το 1877, δεκαεπτά χρόνια αργότερα, ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ,
αναφερόμενος σε υπόθεση του μετέπειτα Οθωμανού προξένου στη Λαμία Αγκόπ Εράμ
Εφφέντη, κατηγορεί τον Μιχαήλ Αξελό Εφφέντη ότι, προσφέροντας την εκδούλευσή
του στους Οθωμανούς, συκοφαντούσε τις ελληνικές αρχές. Γράφει σχετικά η
εφημερίδα «…πρέπει να γνωρίζει ο Κύριος Πρόξενος ότι η αποστολή δεν είναι να
γράφη ψεύδη και ανυπάρκτους φόβους και κινδύνους διότι τα τοιαύτα θεωρούνται
συκοφαντίαι…Τοιαύτη διαγωγή επετρέπετο εις τον προκάτοχον αυτού Αξελόν, όστις
διά να πωλή δούλευσιν εις τάς οθωμανικάς αρχάς διηνεκώς εσυκοφάντει τον
ελληνικόν στρατόν, την ελληνικήν Κυβέρνησιν και το ελληνικόν έθνος…» (πηγή:
ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ, φύλλο 929/26-02-1877, πρωτοσέλιδο, ψηφιακός σελιδοδείκτης 278).
Με Βασιλικό διάταγμα της 26ης Απριλίου 1868,
το οποίο δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 22/Α/28-05-1868 «…ο Αξελός Εφφένδης, ανεγνωρίσθη
ως Γενικός Πρόξενος της Τουρκίας εν Σύρω.». Με άλλο Βασιλικό διάταγμα, το οποίο
δημοσιεύθηκε στο ίδιο ΦΕΚ, αμέσως μετά τον προηγούμενο διορισμό, ο Αβιάν
Εφφέντης διορίσθηκε πρόξενος στη Λαμία αντικαθιστώντας τον Μιχαήλ Αξελό Εφφέντη.
Ο Γεώργιος Μ. Αξελός, ο οποίος το 1865 «ανεγνωρίσθη
ως Προξενικός Πράκτωρ της Τουρκίας εν Τήνω» (πηγή: ΦΕΚ 52/Α/16-11-1865)
υπήρξε αδελφός του.
ΤΕΛΟΣ Α΄ ΜΕΡΟΥΣ
ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
2. Εφημερίδα ΑΙΩΝ.
3. Εφημερίδα ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ.
4. Εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΡΙΩΝ.
6. Almanach de Paris 1868. Annuaire général des cours de diplomatie, de politique, d’histoire
et de statistique pour tous les Ètats du globe, Quatrième année, Paris, pages
368-370.
7. Annuaire diplomatique de l’ Empire Ottoman, Constantinople, 1872.
8. Δημητρίου Θ. Νάτσιου: «Το εν Λαμία Τουρκικό Προξενείο
1846-1881», Εφημερίδα Εθνικός Αγών Λαμίας, αριθμός φύλλου 2488, Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου
1971.
9. Δημητρίου Θ. Νάτσιου: «Κωνσταντίνος Προύσσος (1817-1862)
ένας Τούρκος πρόξενος στη Λαμία», Περιοδική έκδοση Στερεά Ελλάς 11 (1979), τεύχος
115, σελίδα 14.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου