Τσερνοβίτι: Βαλκανικοί πόλεμοι, Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, Εκστρατεία στην Ουκρανία και Μικρασιατική Εκστρατεία

Τη νύχτα της 17^ης προς 18 Σεπτεμβρίου 1912 (Ιουλιανό ημερολόγιο) η Ελλάδα κήρυξε γενική επιστράτευση. Στη Λαμία είχε την έδρα του το 2^ο Σύνταγμα Πεζικού της 1^ης Μεραρχίας Θεσσαλίας. Σ’ αυτό κατατάχθηκαν οι επίστρατοι της Φθιώτιδας, μεταξύ αυτών και του Τσερνοβιτίου και έγινε εκγύμναση στα νέα όπλα που είχαν παραληφθεί[1].

Στις 24 Σεπτεμβρίου το 2^ο Σύνταγμα Πεζικού αναχώρησε από τη Λαμία. Η φιλαρμονική του Δήμου Λαμιέων το ξεπροβόδισε με εθνικά εμβατήρια. Στην Ταράτσα έγινε στάση για να αποδοθεί φόρος τιμής σ’ αυτούς που έπεσαν εκεί 15 χρόνια πριν, κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Κατόπιν η πορεία συνεχίσθηκε και μέσω Παλαμά-Μήλοι Δομοκού-Φάρσαλα-Μπακράτσι, μετά από τέσσερις μέρες, στις 28 Σεπτεμβρίου έφτασε στη Λάρισα, όπου ήταν η έδρα της 1^ης Μεραρχίας Θεσσαλίας.

Στις 3 Οκτωβρίου μεταφέρθηκε με την υπόλοιπη Μεραρχία στα σύνορα, στην περιοχή Δένδρα-Ντουρσανάδες. Το πρωΐ της 5^ης Οκτωβρίου το Σύνταγμα συντάχθηκε σε ένα λόφο στη Μαγούλα βρύση. Αφού μίλησε ο διοικητής του Συντάγματος Συνταγματάρχης Αλκιβιάδης Οικονομίδης, επιτέθηκε εναντίον θέσεων του οθωμανικού στρατού. Είναι η πρώτη ελληνική μονάδα που άνοιξε πυρ.

Άρχιζε η πολεμική περιπέτεια των δύο Βαλκανικών πολέμων.

Στις 6 Οκτωβρίου μετά από μάχη που έδωσε μπήκε στην Ελασσόνα. Στη μάχη αυτή σκοτώθηκε ο Ανθυπολοχαγός Ιωάννης Μαυροδήμος και 2 στρατιώτες από τη Φθιώτιδα (βλέπε:.Φθιώτες νεκροί Βαλκανικών πολέμων 1912-1913).

Παραμένουν άγνωστα μέχρι στιγμής ονόματα κατοίκων του Τσερνοβιτίου, που έλαβαν μέρος στους δύο Βαλκανικούς (1912-1913) και στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο (1914-1918). Από διηγήσεις των γεροντοτέρων κατοίκων και από κάποιες γενικές μαρτυρίες είναι γνωστό ότι έλαβαν μέρος αρκετοί νέοι του Τσερνοβιτίου. Μετέφεραν τις πολεμικές εμπειρίες τους σε συζητήσεις που είχαν μεταξύ τους, όταν πλέον βρισκόταν σε γεροντική ηλικία και αναπολούσαν τα χρόνια της νεότητάς τους. Οι συζητήσεις γινόταν είτε στα καφενεία του χωριού, είτε στο νάρθηκα της εκκλησίας μετά την απόλυση της κυριακάτικης θείας λειτουργίας.

Οι αναφορές τους για τους δύο Βαλκανικούς πολέμους ήταν ότι «οι Τούρκοι όταν δυσκολεύονταν στη μάχη υποχωρούσαν εύκολα. Οι Βούλγαροι πολεμούσαν με πείσμα και φανατισμό μέχρι τέλος. Δεν παραδίνονταν». Αυτό ήταν φυσικό διότι η Βουλγαρία πρόβαλλε τα ιστορικά της δίκαια διεκδικώντας τη Μακεδονία, όπου εγκαταβίωνε και βουλγαρικός πληθυσμός. Εξάλλου ο βουλγαρικός στρατός ήταν ο ισχυρότερος στρατός στα Βαλκάνια, γι’ αυτό και αποκαλούνταν «οι Πρώσσοι» των Βαλκανίων. Οι μαρτυρίες των συμμετεχόντων επιβεβαιώνονται. Ο ελληνικός στρατός τις μεγαλύτερες απώλειες τις είχε στο Β΄ Βαλκανικό πόλεμο (ελληνοβουλγαρικό), όπως στις μάχες Κιλκίς-Λαχανά.

Στη μάχη του Λαχανά έλαβε μέρος και το 2^ο Σύνταγμα Πεζικού (Εικ.1,2). Ήταν πολύ φονική και τόσο δύσκολη ώστε χρειάσθηκε έφοδος δια της λόγχης για να καμφθεί η αντίσταση των οχυρωμένων στο ύψωμα Βουλγάρων. Μετά τη μάχη οι άνδρες του 2^ου Συντάγματος Πεζικού παρασημοφορήθηκαν. Ελληνικό παράσημο (οικογενειακό μου κειμήλιο) δημοσιεύεται στην Εικ.3, ενώ αντίστοιχο βουλγαρικό στην Εικ.4. Σχετικό με τους βαλκανικούς πολέμους είναι το ηρωϊκό τραγούδι, σε τσάμικο ρυθμό, το οποίο αναφέρεται στον ήρωα Ταγματάρχη των ευζώνων Ιωάννη Βελισσαρίου. Το τραγούδι σε προπολεμική εκτέλεση με το Μιχάλη Καλλέργη και κλαρίνο τον περίφημο Νίκο Καρακώστα υπάρχει στη διεύθυνση: http://www.youtube.com/watch?v=-axgni-oONQ.

Στις 6 Νοεμβρίου 1913, αφού έληξαν οι Βαλκανικοί πόλεμοι, το 2^ο Σύνταγμα Πεζικού επέστρεψε στην έδρα του (Λαμία).

Ακολούθησε ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, ο Εθνικός Διχασμός και το Κίνημα της Εθνικής Άμυνας από τον Βενιζέλο. Επακόλουθο της φιλοβασιλικής στάσης των κατοίκων και των επιστράτων της Παλαιάς Ελλάδας ήταν τα «Λαμιακά» και η στάση του 2^ου Συντάγματος Πεζικού κατά της κυβέρνησης Βενιζέλου με αφορμή την επιστράτευση το Φεβρουάριο του 1918 (βλέπε: http://lamia-city.gr/article.php?c=2&a=55)[2].

Μετά την επιστράτευση οι δύο μονάδες της Λαμίας, το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων (προσωρινή έδρα είχε τη Χαλκίδα, έδρα της ΧΙΙΙης Μεραρχίας Στερεάς Ελλάδας) και το 2^ο Σύνταγμα Πεζικού μεταφέρθηκαν στο μέτωπο του Στρυμώνα απέναντι από τις βουλγαρικές δυνάμεις.

Για την περίοδο αυτή (1918) είναι γνωστό ότι απεβίωσαν στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο της Χαλκίδας δύο στρατευμένοι κάτοικοι του Τσερνοβιτίου:

Ο ένας είναι ο Δημήτριος Αθ. Αλεξόπουλος, ο οποίος απεβίωσε από την ισπανική γρίπη [η πληροφορία οφείλεται στον κ. Κωνσταντίνο Αθ. Αλεξόπουλο, τον οποίο και ευχαριστούμε. Ο Δημήτριος Αθ. Αλεξόπουλος ήταν αδελφός του παππού του Κωνσταντίνου Αθ. Αλεξόπουλου, ο οποίος πολέμησε αργότερα στη Μικρά Ασία].

Ο έτερος θανών είναι ο Αθανάσιος Ι. Καρανάσιος. Η πληροφορία προέρχεται από τη δίτομη έκδοση του έργου «Αγώνες και Νεκροί (1830-1930), Έκδοση ΔΙΣ/ΓΕΣ, Εν Αθήναις 1930». Εκεί αναφέρεται: «Kαρανάσιος Αθανάσιος του Ιωάννου, στρατιώτης, γεννηθείς εις Τσερνοβίτιον Φθιωτιδοφωκίδος, απεβίωσε 1918, Απριλίου 5 εις Στρατιωτικόν Νοσοκομείον Χαλκίδος». Πιθανότατα κι αυτός απεβίωσε από την ισπανική γρίπη.

Το 1919 ακολούθησε η Εκστρατεία στην Ουκρανία και αμέσως μετά η Μικρασιατική Εκστρατεία. Για τη συμμετοχή των κατοίκων του Τσερνοβιτίου στις δύο αυτές εκστρατείες βλέπε: Η συμμετοχή των κατοίκων του Τσερνοβιτίου στις Εκστρατείες Ουκρανίας και Μικράς Ασίας (1919-1922).

 

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ

[1] Από το 1907 άρχισαν να παραλαμβάνονται τα πρώτα 30.000 Μάνλιχερ (Mannlicher-Schönauer Μ 1905). Το φθινόπωρο του 1912 ο ελληνικός στρατός είχε παραλάβει συνολικά 130.000 ντουφέκια και αραβίδες, καθώς και 100 εκατομμύρια φυσίγγια. Το επαναληπτικό ντουφέκι Μάνλιχερ αποτέλεσε το βασικό όπλο των Ελλήνων κατά τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-13 (περισσότερα βλέπε: http://el.wikipedia.org/wiki/Μάνλιχερ και http://www.hungariae.com/Mann03.htm).

[2] Η ενδιαφέρουσα αυτή πτυχή της φθιωτικής ιστορίας παρουσιάζεται στην ανακοίνωση του Κ.Δ.Γαλλή, Τα Λαμιακά του 1918. Ένα αντιπειθαρχικό κίνημα της φρουράς Λαμίας και οι συνέπειές του. Η ανακοίνωση πραγματοποιήθηκε στο 3ο Συνέδριο Φθιωτικής Ιστορίας, που πραγματοποιήθηκε το 2005 στο Συνεδριακό Κέντρο του Κάστρου της Λαμίας. Με την ευκαιρία παρατίθεται και το φιλοβασιλικό εμβατήριο "Του αετού ο γιός", το οποίο τραγουδούσαν οι στρατιώτες του 2ου Συντάγματος Πεζικού: https://www.youtube.com/watch?v=-P3OZXgyJX4

  

 

 

ΕΙΚΟΝΕΣ

 

 

 

 Εικ.1: Επιζωγραφισμένη φωτογραφία από την έφοδο του 2ου Συντάγματος Πεζικού κατά του Λαχανά.

 

 

 

 Εικ.2: Έκρηξη βουλγαρικής οβίδας στο πεδίο μάχης του Λαχανά.

 

 

 

 

Εικ.3: Ελληνικό παράσημο από το Β΄ Βαλκανικό πόλεμο. Στη μία όψη απεικονίζεται ο βασιλιάς και αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος Α΄ και αναγράφεται: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 1913. Στην άλλη όψη απεικονίζεται ο βυζαντινός αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β΄ (ο αποκληθείς και βουλγαροκτόνος) και αναγράφεται: ΒΑCΙΛΕΙΟC Β΄ 976-1025. Πάνω από τη χρονολογία αυτή αναγράφεται Γ.ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ. Είναι το όνομα του ιδιοκτήτη του εργαστηρίου κατασκευής του παρασήμου. Το παράσημο είναι οικογενειακό κειμήλιο και ανήκει στον παππού μου Δημήτριο Αθ. Γκέκα από το Σταυρό Λαμίας (πατέρας της μητέρας μου). Επιστρατεύθηκε και πολέμησε κατά τους Βαλκανικούς πολέμους με το 2^ο Σύνταγμα Πεζικού.

 

 

 

 

 Εικ.4: Βουλγαρικό παράσημο από το Β΄ Βαλκανικό πόλεμο. Απεικονίζεται ο βουλγαρικός λέων μέσα σε οικόσημο. Επιστέφεται με το στέμμα του βουλγαρικού βασιλικού οίκου των Σαξ-Κόμπουργκ-Γκόθα. Πίσω του υπάρχουν δύο διασταυρούμενα ξίφη. Η όλη παράσταση περικλείεται από δύο φυλλοφόρα κλαδιά. Η υφασμάτινη ταινία του παρασήμου φέρει τα χρώματα της βουλγαρικής σημαίας.

 

 

 

ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

 

 

 

Εικ.1,2: Από: Αγώνες και Νεκροί 1830-1930, τόμος πρώτος 1830-1919, Α΄ Αγώνες, Εν Αθήναις 1930.

Eικ.3: Οικογενειακό αρχείο Σωτήρη Γ. Αλεξόπουλου.

Εικ.4: http://www.imma.edu.gr/imma/exhibition-old/hall_F/exhibits.html?start=8&show=1

Τσερνοβίτι: Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897

Για τον «ατυχή» ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 ή το «Μαύρο '97», όπως αλλιώς ονομάσθηκε, και την προέλαση του οθωμανικού στρατού μέχρι την Ταράτσα πληροφορίες για τα γεγονότα που αφορούν τη Φθιώτιδα υπάρχουν στην ανάρτηση Πέμπτη 7 Μαΐου 1897 : Οι Οθωμανοί προ των πυλών (ante portas) της Λαμίας.

Όσον αφορά την κατάσταση που δημιουργήθηκε, ειδικά στο Τσερνοβίτι και τα γειτονικά χωριά από την επέλαση του Ετέμ πασά, δεν υπάρχει πρόσβαση σε γραπτές πηγές για να σχηματισθεί πλήρης εικόνα. Στη μνήμη όμως των παλαιοτέρων κατοίκων του χωριού, έμεινε έντονα χαραγμένη η ανάμνηση αυτού του πολέμου.

Από μαρτυρία του Αλέξανδρου Δ. Αλεξόπουλου, γιου της Δέσποινας Δ. Αλεξοπούλου, όπως την άκουσε από τη γιαγιά του Ευφροσύνη Ε. Αλεξοπούλου (Κασσιαρά), «το Τσερνοβίτι εκκενώθηκε εσπευσμένα και οι κάτοικοί του εγκατέλειψαν τα πάντα: τα σπίτια, τα χωράφια (τα οποία λόγω άνοιξης ήταν σπαρμένα), πήραν τα κοπάδια τους και πέρασαν απέναντι στη νότια Φθιώτιδα. Μετά από 20 ημέρες επέστρεψαν. Τα βρήκαν όλα όπως τα είχαν αφήσει (σπίτια και χωράφια) δεν λεηλατήθηκαν γιατί οι Τούρκοι δεν μπήκαν στο χωριό». Πράγματι οι ημερομηνίες συμπίπτουν, αφού ο πόλεμος αυτός κράτησε μόλις ένα μήνα (από το Σάββατο του Λαζάρου 4 Απριλίου έως τις 7 Μαΐου 1897). Η μαρτυρία διασταυρώθηκε και επιβεβαιώθηκε σε συζήτηση με τον κ. Δημήτριο Νάτσιο, ο οποίος ανέφερε ανάλογη εγκατάλειψη της γειτονικής Σπαρτιάς.

Σημαντική μαρτυρία παρατίθεται από τον κ.Αθανάσιο Κούτρα, όπως μεταφέρεται από την κόρη του Ευαγγελία: «Την τελευταία φορά που προσπάθησαν οι Τούρκοι να ανακαταλάβουν την περιοχή μας (Λαμία) είχαν ήδη αποσυρθεί στη Θεσσαλία. H οικογένειά μου (ο παππούς του πατέρα μου Γεώργιος Κούτρας, η γυναίκα του Παναγιώτα Ζήση και οι υπόλοιποι συγχωριανοί) πέρασαν απέναντι στο Μώλο με τα καραβάκια, φορτώνοντας και τα ζώα τους. Ξαναεπέστρεψαν, αφού κερδίσαμε τους Τούρκους. Πάνω στο καραβάκι γέννησε ένα από τα παιδιά της, τη Λεμονιά (αργότερα Φράγκου)». Από τη μαρτυρία προκύπτει ότι ο τόπος καταφυγής των κατοίκων του Τσερνοβιτίου ήταν ο Μώλος. Συγκινητικό είναι το συμβάν του τοκετού της Λεμονιάς Φράγκου επάνω στο καραβάκι, που τους μετέφερε.

Είναι γνωστό εξάλλου, ότι λόγω της κατάληψης της Θεσσαλίας από τον οθωμανικό στρατό και εξαιτίας του φόβου σφαγών, λεηλασιών και εξανδραποδισμών δημιουργήθηκαν κύματα προσφύγων από τη Θεσσαλία προς τη Στερεά Ελλάδα και ειδικότερα προς τη Νότια Φθιώτιδα. Από την προαναφερθείσα ανάρτηση αναδημοσιεύεται η προφορική μαρτυρία της Δέσποινας Ε. Αλεξοπούλου (όπως την άκουσε από τη μάνα της Ευφροσύνη Ε. Αλεξοπούλου (Κασσιαρά)(1885-1957) για τη φυγή της γιαγιάς της από την περιοχή του Βελεστίνου: «η γιαγιά της κατοικούσε στην περιοχή του Βελεστίνου, άγνωστο σε πιο χωριό. Το 1897 οι κάτοικοι της περιοχής έφευγαν πρόσφυγες γιατί έρχονταν οι Τούρκοι. Αυτή τότε πήρε έναν τρουβά, έβαλε μέσα σπόρους σιταριού και έφυγε. Από το Βελεστίνο περπατώντας και με τον τρουβά στον ώμο έφτασε στο Τσερνοβίτι, όπου και έμεινε. Τους σπόρους του σιταριού τους κουβαλούσε όχι για τροφή, αλλά για να σπείρει σιτάρι στο μέρος, όπου θα έμενε. Ήθελε να μη χάσει το σπόρο.». Κάποιοι πρόσφυγες μετά τη λήξη των εχθροπραξιών και την τουρκική κατοχή της Θεσσαλίας για ένα έτος, εγκαταστάθηκαν μόνιμα στη Φθιώτιδα. Το γεγονός τεκμηριώνεται από την προέλευση ορισμένων επωνύμων σημερινών κατοίκων της περιοχής, όπως π.χ. το επώνυμο Αρμυριώτης φανερώνει τόπο καταγωγής τον Αλμυρό (Αρμυρός στην καθομιλουμένη της περιοχής)[1].

Άγνωστη είναι η συμμετοχή στις μάχες που διεξήχθησαν, επιστρατευμένων κατοίκων του Τσερνοβιτίου. Από την έρευνα εντοπίσθηκε το όνομα ενός φονευθέντος από τη γειτονική Νίκοβα (σήμερα Άνυδρο). Στο δίτομο έργο «Αγώνες και Νεκροί (1830-1930), Έκδοση ΔΙΣ/ΓΕΣ, Εν Αθήναις 1930» αναφέρεται: «Ρεματίσιος Γεώργιος, στρατιώτης, γεννηθείς εις Νίκοβαν Φθιωτοδοφωκίδος, εφονεύθη 1897, Απριλίου 6 εις Μπούρνα-Τρύπαν». O άτυχος στρατιώτης ανήκε στην Ι Μεραρχία Θεσσαλίας, ίσως στο IV Τάγμα Ευζώνων. Κατά την έναρξη των επιχειρήσεων βρέθηκε στην πρώτη γραμμή (Χάρτης 1). Η περιοχή Μπούρνα Τρύπα, όπου φονεύθηκε, βρίσκεται δυτικά και δίπλα στη διάβαση της Μελούνας (Εικ.1&2). Η Μελούνα βρίσκεται λίγα μόλις χιλιόμετρα νότια της ιστορικής κοινότητας Τσαριτσάνης, η οποία και είναι ορατή από το σημείο αυτό. Σήμερα από εκεί διέρχεται η εθνική οδός Λαρίσης-Κοζάνης.

 

 

 

ΣΧΟΛΙΑ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ

[1] Για τη συμμετοχή του Αλμυρού στον πόλεμο βλέπε: Βίκτωρ Κοντονάτσιος, Ο Αλμυρός στον πόλεμο του 1897, ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 31 (1997), σελίδες 225-254.

ΕΙΚΟΝΕΣ-ΧΑΡΤΗΣ

 Χάρτης 1: Η εισβολή του τουρκικού στρατού από τη Μελούνα. Διακρίνεται η Μπουρνά Τρύπα, κάτω ακριβώς από το φυλάκιο της Μελούνας.

 Εικ.1: Η Μελούνα σήμερα.

 Εικ.2: Τα υψώματα Μπούρνα Τρύπα. Στο βάθος διακρίνεται η Τσαριτσάνη.

ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ-ΧΑΡΤΗ

Χάρτης 1: Από: Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897, Αθήνα 1993.

Εικ.1:http://commondatastorage.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/original/16010686.jpg

Εικ.2:http://commondatastorage.googleapis.com/static.panoramio.com/photos/original/24209705.jpg

Τσερνοβίτι: Οι εκλογείς του Τσερνοβιτίου σε εκλογικό κατάλογο του Δήμου Φαλάρων του 1879

Στις 23 Σεπτεμβρίου 1879 ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος διενήργησε εκλογές. Δικαίωμα ψήφου είχαν μόνο οι άνδρες ηλικίας 21 ετών και άνω. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ανέρχονταν σε 426.442 (το 25,2% του πληθυσμού του Βασιλείου της Ελλάδος). Ψήφισαν 275.974 (το 16,8% του πληθυσμού). Ο αριθμός των υποψηφίων ήταν 476 και ο αριθμός των εδρών στη Βουλή 209. Κέρδισε με σχετική πλειοψηφία το κόμμα του Κουμουνδούρου με 95 έδρες[1]. Στη Φθιώτιδα εξελέγησαν βουλευτές από όλα τα κόμματα οι: Χατζόπουλος, Τράκας, Ζουλούμης, Χατσίσκος και Κοντογιάννης.

Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, Παράρτημα Νομού Φθιώτιδας διασώθηκε ο εκλογικός κατάλογος των εκλογών αυτών. Όσον αφορά το Δήμο Φαλάρων, περιέχονται τα ονοματεπώνυμα των εκλογέων. του Δήμου Φαλάρων, στον οποίο ανήκε το Τσερνοβίτι (Εικ.1,2,3). Εκτός από τα ονοματεπώνυμα αναγράφεται το πατρώνυμο, η ηλικία και το επάγγελμα του κάθε εκλογέα [οφείλονται ευχαριστίες στον τότε Διευθυντή των ΓΑΚ Φθιώτιδας κ.Δημήτριο Νάτσιο για την ευγενή παραχώρηση φωτοαντιγράφου του καταλόγου με τα ονόματα των εκλογέων του Τσενοβιτίου]. Η εγγραφή των εκλογέων έγινε με χαλαρή αλφαβητική σειρά, με βάση το μικρό τους όνομα. Αποτελεί πολύτιμη πηγή άντλησης πληροφοριών για την οικογενειακή και επαγγελματική κατάσταση των κατοίκων του Τσερνοβιτίου κατά τα τέλη του 19^ου αιώνα.

Ακολουθεί αναδημοσίευση του καταλόγου. Προτάσσεται το επώνυμο κατά αλφαβητική σειρά και προστίθεται μία στήλη με το έτος γεννήσεως:

Α/Α	Ονοματεπώνυμο	Όνομα Πατρός	Έτος γεννήσεως	Ηλικία	Επάγγελμα
1	Αλεξίου Δημήτριος	Αλέξιος	1817	62	γεωργός
2	Αλεξίου Αλέξιος	Δημήτριος	1839	40	γεωργός
3	Αλεξόπουλος Ιωάννης	Δημήτριος	1837	42	ποιμήν
4	Αλεξόπουλος Αλέξανδρος	Δημήτριος	1845	34	γεωργός
5	Γεωργίου Γεώργιος	Αλέξιος	1851	28	γεωργός
6	Γούλας Δημήτριος	Γεώργιος	1837	42	γεωργός
7	Γούλας Αλέξανδρος	Γεώργιος	1839	40	γεωργός
8	Ζήσης Ιωάννης	Ζήσης	1847	32	ποιμήν
9	Ζήσης Απόστολος	Ζήσης	1851	28	μυλωνάς
10	Ιωάννου Πολύμερος	Ιωάννης	1849	30	γεωργός
11	Κατσαντώνης Χρήστος	Ιωάννης	1832	47	γεωργός
12	Κατσαντώνης Δημήτριος	Ιωάννης	1837	42	γεωργός
13	Κατσαντώνης Αλέξανδρος	Ιωάννης	1849	30	γεωργός
14	Κατσαούνης Κωνσταντίνος		1834	45	γεωργός
15	Καράμπας Νικόλαος	Κωνσταντίνος	1837	42	ποιμήν
16	Καράμπας Απόστολος	Κυριάκος	1840	39	ποιμήν
17	Καραπλιός Κωνσταντίνος	Γεώργιος	1837	42	γεωργός
18	Καραπλιός Δημήτριος	Γεώργιος	1847	32	ποιμήν
19	Καραπλιός Στάθης	Γεώργιος	1849	30	γεωργός
20	Κάνουρας Θεόδωρος	Δημήτριος	1839	40	γεωργός
21	Κολιάτος Αναγνώστης	Αθανάσιος	1797	82	γεωργός
22	Κολιάτος Παναγιώτης	Αναγνώστης	1837	42	γεωργός
23	Κολιάτος Νικόλαος	Αναγνώστης	1839	40	γεωργός
24	Κόρτζας Βασίλειος	Αθανάσιος	1827	52	ρακοπώλης
25	Κούτρας Αθανάσιος	Δημήτριος	1827	52	γεωργός
26	Κούτρας Δημήτριος	Αθανάσιος	1851	28	κτίστης
27	Κούτρας Πανταζής	Δημήτριος	1827	52	γεωργός
28	Κούτρας Ιωάννης	Πανταζής	1851	28	γεωργός
29	Κούτρας Χριστόδουλος	Ιωάννης	1839	40	γεωργός
30	Λιάπης Δημήτριος	Αλέξιος	1824	55	ποιμήν
31	Μπαλατζός Στάθης	Αθανάσιος	1853	26	γεωργός
32	Μπακαλιάνος Ιωάννης	Αναγνώστης	1827	52	γεωργός
33	Μπακαλιάνος Χρήστος	Αναγνώστης	1840	39	γεωργός
34	Μπαλτάς Ευστάθιος	Κωνσταντίνος	1832	47	γεωργός
35	Μπαλτάς Δημήτριος	Κωνσταντίνος	1834	45	γεωργός
36	Μπερτσιμάς Απόστολος	Παναγιώτης	1840	39	γεωργός
37	Μπερτσιμάς Γεώργιος	Παναγιώτης	1847	32	γεωργός
38	Παπαϊωάννου Δημήτριος	Κωνσταντίνος	1827	52	γεωργός
39	Παπαϊωάννου Ιωάννης	Κωνσταντίνος	1827	52	μυλωνάς
40	Παναγιώτου Στάμος	Παναγιώτης	1825	54	γεωργός
41	Παναγιώτου Γεώργιος	Στάμος	1850	29	γεωργός
42	Πολυμέρου Γεώργιος	Πολύμερος	1835	44	γεωργός
43	Πολυμέρου Χρήστος	Ιωάννης	1851	28	γεωργός
44	Σκηπαρνάκος Δημήτριος	Γεώργιος	1834	45	γεωργός
45	Τσόγκας Γεώργιος		1834	45	γεωργός
46	Φράγκου Νικόλαος	Χρήστος	1837	42	γεωργός
47	Φράγγου Γιαννακούλας	Ιωάννης	1849	30	ποιμήν
48	Χάδου Δημήτριος	Ιωάννης	1813	66	γεωργός
49	Χάδου Νικόλαος	Δημήτριος	1834	45	γεωργός
50	Χάδου Γεώργιος	Δημήτριος	1839	40	γεωργός
51	Χάδου Ιωάννης	Δημήτριος	1839	40	γεωργός
52	Χάδου Κωνσταντίνος	Ιωάννης	1815	64	γεωργός
53	Χάδου Θεόδωρος		1834	45	γεωργός
54	Χάδου Κωνσταντίνος	Ανάγνως	1850	29	γεωργός

Ο εκλογικός κατάλογος αποτελεί πηγή γνώσης για τον ενεργό ανδρικό πληθυσμό του Τσερνοβιτίου το 1879. Οποιοσδήποτε σημερινός απόγονος των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων μπορεί να αναζητήσει το γενεαλογικό του δένδρο. Παρουσιάζονται τα στοιχεία για κάθε εκλογέα κατά αλφαβητική σειρά. Μετά το επώνυμο ακολουθούν κατά σειρά ηλικίας τα ονόματα του παππού, των υιών και, όπου υπάρχουν, των εγγονών.

                                                                 ΑΛΕΞΙΟΥ:

                                                            Αλεξίου Αλέξιος

                                                                       ↓

                                                                 Αλεξίου

                                                                Δημήτριος

                                                                (γεν.1817)

                                                                        ↓

                                                                 Αλεξίου

                                                                 Αλέξανδρος

                                                                 (γεν.1839)

Ο Δημήτριος ψήφισε 62 ετών. Απέκτησε το γυιό του σε ηλικία 22 ετών. Ο Αλέξανδρος ψήφισε 42 ετών. Είναι και οι δύο γεωργοί. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στο χωριό. Συναντάται όμως στη γειτονική Σπαρτιά.

                                                           ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ:

Αλεξόπουλος             Δημήτριος

↓                              ↓

Αλεξόπουλος              Αλεξόπουλος

Ιωάννης                      Αλέξανδρος

(γεν.1837)                   (γεν.1845)

Πρόκειται για τα δύο αδέλφια Αλεξόπουλοι με πατέρα τον Δημήτριο, γενάρχη των Αλεξοπουλαίων. Ο Ιωάννης είναι κτηνοτρόφος και ψήφισε σε ηλικία 42 ετών. Ο μικρότερος αδελφός Αλέξανδρος είναι γεωργός και ψήφισε σε ηλικία 34 ετών.

                                                              ΓΕΩΡΓΙΟΥ:

                                                         Γεωργίου Αλέξιος

                                                                      ↓

                                                               Γεωργίου

                                                               Γεώργιος

                                                              (γεν.1851)

Ο Γεώργιος είναι γεωργός και ψήφισε σε ηλικία 28 ετών. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στο χωριό.

                                                                        ΓΟΥΛΑΣ:

                                                                   Γούλας Γεώργιος

         ↓                      ↓

              Γούλας            Γούλας

             Δημήτριος      Αλέξανδρος

            (γεν.1837)       (γεν.1839)

Πρόκειται για τους δύο αδελφούς Γούλα με πατέρα το Γεώργιο. Ο Δημήτριος ψήφισε 42 ετών ενώ ο Αλέξανδρος 40. Είναι και οι δύο γεωργοί. Το επώνυμο Γούλας δεν υπάρχει σήμερα στο χωριό. Ο Αθανάσιος Γούλας, ο οποίος είχε σπίτι στη Λιναριά, απεβίωσε σε μεγάλη ηλικία τη δεκαετία του 1970 χωρίς να αφήσει άρρενες απογόνους.

                                                                         ΖΗΣΗΣ:

                                                                 Ζήσης             Ζήσης

          ↓                      ↓

                Ζήσης             Ζήσης

                Ιωάννης          Απόστολος

                (γεν.1847)       (γεν.1851)

Πρόκειται για τους δύο αδελφούς Ζήση, με πατέρα το Ζήση. Ο Ιωάννης είναι κτηνοτρόφος και ψήφισε 32 ετών. ο Απόστολος είναι μυλωνάς και ψήφισε 28 ετών. Ερείπια του νερόμυλου του Αποστόλου σώζονται και σήμερα κοντά στο γεφύρι του ποταμού Βελά.

                                                                          ΙΩΑΝΝΟΥ:

                                                                     Ιωάννου Ιωάννης

                                                                                  ↓

                                                                            Ιωάννου

                                                                            Πολύμερος

                                                                            (γεν.1849)

Ο Πολύμερος είναι γεωργός και ψήφισε σε ηλικία 30 ετών. Σήμερα το επώνυμο Ιωάννου δεν υπάρχει στο χωριό ενώ το όνομα Πολύμερος απαντάται ως επώνυμο. Ίσως πρόκειται για μετατροπή του κυρίου ονόματος σε επώνυμο.

                                                                   ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ:

                                             Κατζαντώνης                                     Ιωάννης

              ↓                                  ↓                         ↓

            Κατζαντώνης             Κατζαντώνης             Κατζαντώνης

            Χρήστος                     Δημήτριος                  Αλέξανδρος

           (γεν.1832)                    (γεν.1837)                   (γεν.1849)

Πρόκειται για τους τρείς αδελφούς Κατσαντώνη με πατέρα τον Ιωάννη, γενάρχη των Κατσαντωναίων. Η γραφή τζ αντί τσ συνηθίζεται αυτή την εποχή από τους γραφείς (π.χ. Τζερνοβίτι αντί Τσερνοβίτι). Ο ίδιος τρόπος γραφής απαντά και στα κείμενα του Μακρυγιάννη. Και οι τρείς είναι γεωργοί και ψήφισαν ο Χρήστος 47 ετών, ο Δημήτριος 42 και ο Αλέξανδρος 30 ετών.

                                                                     ΚΑΤΣΑΟΥΝΗΣ:

                                                 Κατσαούνης Κωνσταντίνος (γεν.1834)

Ο Κωνσταντίνος είναι γεωργός και ψήφισε σε ηλικία 45 ετών. Στον κατάλογο δεν αναγράφεται το πατρώνυμο, ενώ σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στο χωριό.

                                                                        ΚΑΡΑΜΠΑΣ:

      Καράμπας Κωνσταντίνος                             Καράμπας Κυριάκος

↓                                                          ↓

   Καράμπας                                             Καράμπας

   Νικόλαος                                              Απόστολος

   (γεν.1837)                                             (γεν.1840)

Και οι δύο είναι κτηνοτρόφοι. Πιθανότατα οι γονείς τους Κωνσταντίνος και Κυριάκος να είναι αδέλφια ή ξαδέρφια. Είναι οι γενάρχες των Καραμπαίων και ψήφισαν ο Νικόλαος 42 ετών και ο Απόστολος 39.

                                                                      ΚΑΡΑΠΛΙΟΣ:

                                                 Καραπλιός                             Γεώργιος

               ↓                           ↓                            ↓

             Καραπλιός                 Καραπλιός                 Καραπλιός

             Κωνσταντίνος            Δημήτριος                  Στάθης

             (γεν.1837)                   (γεν.1847)                   (γεν.1849)

Πρόκειται για τα τρία αδέλφια Καραπλιού με πατέρα τον Γεώργιο, γενάρχη των Καραπλαίων. Ο Δημήτριος είναι κτηνοτρόφος, ενώ ο Κωνσταντίνος και ο Στάθης είναι γεωργοί. Ο Κωνσταντίνος ψήφισε σε ηλικία 42 ετών, ο Δημήτριος  32 και ο Στάθης 30. Οι απόγονοί τους σήμερα είναι εγκαταστημένοι σε γειτονικά χωριά.

                                                                      ΚΑΝΟΥΡΑΣ:

                                                               Κάνουρας Δημήτριος

                                                                             ↓

                                                                       Κάνουρας

                                                                      Θεόδωρος

                                                                      (γεν.1839)

Ο Θεόδωρος είναι γεωργός και ψήφισε σε ηλικία 40 ετών. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στο χωριό. Οι Κανουραίοι στην αρχή εγκαταστάθηκαν στις Ράχες και κατόπιν στην Πελασγία (μαρτυρία Κωνσταντίνος Χ. Κούτρας). Έως τα τέλη της δεκαετίας του 1960 ερχόταν στην Παλαιοκερασιά ο Ιωάννης Κάνουρας. Επιδιόρθωνε τους ξύλινους κάδους αποθήκευσης του ελαιόκαρπου, καθότι επαγγέλονταν βαρελάς.

                                                                       ΚΟΛΙΑΤΟΣ:

                                                                 Κολιάτος Αθανάσιος

       ↓

                                                      Κολιάτος Αναγνώστης (γεν.1797)

            ↓                                  ↓

             Κολιάτος                         Κολιάτος

             Παναγιώτης                     Νικόλαος

             (γεν.1837)                         (γεν.1839)

Πρόκειται για τους δύο αδελφούς Kολιάτου Παναγιώτη και Νικόλαο και τον υπέργηρο πατέρα τους Αναγνώστη. Ο Αθανάσιος, πατέρας του Αναγνώστη, έζησε το δεύτερο μισό του 18^ου αιώνα, κατά την εποχή των Ορλωφικών (1770-1774). Ο Αναγνώστης είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία ψηφοφόρος του χωριού (82 ετών). Σε ηλικία 40 ετών απέκτησε τον Παναγιώτη, ενώ τον Νικόλαο σε ηλικία 42 ετών. Το 1821 ήταν 24 ετών, ενώ σε ηλικία 15 ετών το 1812 μαζί με τον πατέρα του Αθανάσιο είδε να κτίζεται η εκκλησία του Αϊ-Γιάννη στο Τσερνοβίτι. Είναι οι γενάρχες των Κολιαταίων. Οι γιοί του Παναγιώτης και Νικόλαος ψήφισαν σε ηλικία 42 και 40 ετών αντίστοιχα. Και οι τρείς είναι γεωργοί.

                                                                      ΚΟΡΤΖΑΣ:

                                                             Κόρτζας Αθανάσιος

                                                                             ↓

                                                                      Κόρτζας

                                                                      Βασίλειος

                                                                      (γεν.1827)

Ο Βασίλειος ψήφισε σε ηλικία 52 ετών. Σήμερα το επώνυμο Κόρτζας ή Κόρτσας είναι άγνωστο στο χωριό.

                                                       ΚΟΥΤΡΑΣ:

Κούτρας            Δημήτριος                                      Κούτρας Ιωάννης

 ↓                                                     ↓                                                  ↓

      Κούτρας                                             Κούτρας                                 Κούτρας

     Αθανάσιος                                          Πανταζής                               Χριστόδουλος

     (γεν.1827)                                           (γεν.1827)                               (γεν.1839)

↓                                                        ↓

     Κούτρας                                             Κούτρας

    Δημήτριος                                          Ιωάννης

    (γεν.1851)                                           (γεν.1851)

Εδώ έχουμε τους γενάρχες των Κουτραίων. Ο Αθανάσιος και ο Πανταζής είναι δίδυμα αδέλφια με πατέρα τον Δημήτριο. Ψήφισαν σε ηλικία 52 ετών, ενώ τους δύο γιούς τους Δημήτριο και Ιωάννη τους απέκτησαν σε ηλικία 24 ετών. Ο Δημήτριος και ο Ιωάννης, πρώτα ξαδέρφια, ψήφισαν σε ηλικία 28 ετών. Ο Χριστόδουλος ψήφισε 40 ετών. Πιθανώς είναι ξάδερφος των Αθανασίου και Πανταζή. Οι Αθανάσιος, Ιωάννης, Πανταζής και Χριστόδουλος είναι γεωργοί, ενώ ο Δημήτριος κτίστης. Σύμφωνα με μαρτυρία του Κωνσταντίνου Χ. Κούτρα κάποιοι Κουτραίοι μετοίκησαν στις Ράχες και στο γειτονικό Άνυδρο, όπου συναντάται το όνομα Θωμάς.

                                                                    ΛΙΑΠΗΣ:

                                                              Λιάπης Αλέξιος

                                                                           ↓

                                                                     Λιάπης

                                                                    Δημήτριος

                                                                    (γεν.1824)

Είναι κτηνοτρόφος και ψήφισε 55 ετών. Γεννήθηκε στα ταραγμένα χρόνια της επανάστασης.

«Κατοικούσε μόνιμα στη Βρύναινα, όπου είχε το κοπάδι του. Είχε πέντε ή έξι κόρες. Για το λόγο αυτό δεν υπάρχει σήμερα το επώνυμο στο χωριό. Αντιδίκησε με συγχωριανό του και κλήθηκε από τον Αγά της Βρύναινας να απολογηθεί. Απεστάλησαν δύο Οθωμανοί στρατιώτες για να τον οδηγήσουν ενώπιον του Αγά. Πήγαν στη στάνη του και τον συνέλαβαν χωρίς όμως να τον αφοπλίσουν. Ο Λιάπης στη μέση του έφερε ένα μαχαίρι με σπασμένη μύτη, γι’ αυτό οι στρατιώτες δεν έδωσαν σημασία. Στο δρόμο τους ρώτησε τι τον θέλει ο Αγάς. Ο ένας στρατιώτης του είπε "θα δείς τι σε περιμένει". Φτάνοντας στις βρύσες της Βρύναινας, ο πρώτος στρατιώτης ήπιε νερό και συνέχισε την πορεία του χωρίς να κοιτάξει πίσω. Ο δεύτερος, ο οποίος συνόδευε το Λιάπη, έσκυψε να πιεί νερό. Ο Λιάπης βρήκε την ευκαιρία, έσυρε το μαχαίρι του και κάρφωσε το στρατιώτη στο λαιμό. Του πήρε το όπλο, πήγε γρήγορα στη στάνη του, μάζεψε το κοπάδι και μαζί με την οικογένειά του πέρασε στο ελληνικό έδαφος. Οι ελληνικές αρχές δεν τον παρέδωσαν στις οθωμανικές και ο Λιάπης εγκαταστάθηκε στο Τσερνοβίτι. Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας (1881) τα σύνορα πλέον δεν υπήρχαν. Ο Λιάπης πήγαινε τακτικά με το κοπάδι του στα παλιά μέρη, ειδικά στην Ιερά Μονή Άνω Ξενιάς, η οποία ήταν το αγαπημένο του μέρος. Εκεί απεβίωσε και ετάφη κοντά στην αψίδα του ιερού. Δίπλα στο μνήμα του φυτεύθηκε ένα κυπαρίσσι, το οποίο υπάρχει και σήμερα. Από τις κόρες του ήταν συγγενής με τους Αλεξοπουλαίους. Απόγονοί του ζούν σήμερα στη Βρύναινα» [Οι πληροφορίες δόθηκαν από τον κ. Δημήτριο Χρ. Αλεξόπουλο].

                                                                   ΜΠΑΛΑΤΣΟΣ:

                                                          Μπαλατσός Αθανάσιος

                                                                             ↓

                                                    Μπαλατζός Στάθης (γεν.1853)

Είναι πρόγονος των Μπαλατσαίων. Και εδώ έχουμε τη γραφή Μπαλατζός αντί Μπαλατσός. Ψήφισε σε ηλικία 26 ετών και είναι γεωργός.

                                                    ΜΠΑΚΑΛΙΑΝΟΣ:

                                                       Μπακαλιάνος          Αναγνώστης

         ↓                                              ↓

       Μπακαλιάνος                                    Μπακαλιάνος

       Ιωάννης                                              Χρήστος

       (γεν.1827)                                            (γεν.1840)

Πρόκειται για τους δύο γιούς του Αναγνώστη, γενάρχη των Μπακαλιαναίων. Ο Ιωάννης ψήφισε 52 ετών, ενώ ο Χρήστος 39. Είναι και οι δύο γεωργοί.

                                                                     ΜΠΑΛΤΑΣ:

             Μπαλτάς     Κωνσταντίνος

     ↓                                  ↓

        Μπαλτάς                    Μπαλτάς

        Ευστάθιος                  Δημήτριος

        (γεν.1832)                   (γεν.1834)

Είναι οι δύο γιοί του Κωνσταντίνου, γενάρχη των Μπαλταίων. Ο Ευστάθιος ψήφισε 45 ετών, ενώ ο Δημήτριος 43. Και οι δύο δηλώνουν γεωργοί.

                                                       ΜΠΕΡΤΣΙΜΑΣ:

                                                   Μπερτσιμάς               Παναγιώτης

            ↓                                  ↓

                 Μπερτσιμάς               Μπερτσιμάς

                 Απόστολος                  Γεώργιος

                 (γεν.1840)                   (γεν.1847)

Είναι οι δύο γιοί του Παναγιώτη. Ο Απόστολος ψήφισε 39 ετών, ενώ ο Γεώργιος 32. Είναι και οι δύο γεωργοί. Σήμερα απόγονοί τους ζουν σε γειτονικά χωριά.

                                                                  ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ:

                                                     Παπαϊωάννου     Κωνσταντίνος

           ↓                                  ↓

            Παπαϊωάννου              Παπαϊωάννου

            Ιωάννης                       Δημήτριος

            (γεν.1827)                    (γεν.1827)

Είναι οι δύο δίδυμοι γιοί του Κωνσταντίνου, γενάρχη των Παπαϊωάννου και γεννήθηκαν τα ταραγμένα χρόνια της επανάστασης. Ψήφισαν σε ηλικία 52 ετών. Ο Δημήτριος είναι γεωργός, ενώ ο Ιωάννης μυλωνάς.

                                                                ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ:

                                                      Παναγιώτου  Παναγιώτης

                                                                           ↓

                                                  Παναγιώτου Στάμος (γεν.1825)

                                                                           ↓

                                                 Παναγιώτου Γεώργιος (γεν.1850)

Ο Στάμος γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Ψήφισε σε ηλικία 54 ετών και απέκτησε το γιό του Γεώργιο σε ηλικία 25 ετών. Και οι δύο είναι γεωργοί. Ο Γεώργιος ψήφισε σε ηλικία 29 ετών. Μάλλον είναι οι γενάρχες των Σταμαίων με μετατροπή του μικρού ονόματος Στάμος σε επώνυμο.

                                                                    ΠΟΛΥΜΕΡΟΥ:

                           Πολυμέρου Πολύμερος                                 Πολυμέρου Ιωάννης

                ↓                                                                    ↓

                           Πολυμέρου Γεώργιος                                    Πολυμέρου Χρήστος

                                 (γεν.1835)                                                       (γεν.1851)

Και οι δύο είναι γεωργοί. Πιθανότατα οι γονείς τους Πολύμερος και Ιωάννης να είναι αδέλφια ή ξαδέρφια. Είναι οι γενάρχες των Πολυμεραίων και ψήφισαν ο Γεώργιος 44 ετών και ο Χρήστος 28.

                                                                 ΣΚΕΠΑΡΝΑΚΟΣ:

                                                               Σκηπαρνάκος Γεώργιος

                                                                                ↓

                                                                       Σκηπαρνάκος

                                                                      Δημήτριος

                                                                      (γεν.1834)

Είναι γεωργός και ψήφισε 45 ετών. Ο Γεώργιος είναι ο γενάρχης. Στον κατάλογο αναγράφεται Σκηπαρνάκος. Προφανώς ο γραφέας επηρεάσθηκε από την τοπική προφορά.

                                                                     ΤΣΟΓΚΑΣ:

                                                   Τσόγκας Γεώργιος (γεν.1834)

Δεν αναγράφεται το πατρώνυμο. Είναι γεωργός και ψήφισε 45 ετών. Είναι ο γενάρχης των Τσογκαίων.

                                                       ΦΡΑΓΚΟΥ & ΦΡΑΓΓΟΥ:

                               Φράγκου Χρήστος                                        Φράγγου Ιωάννης

       ↓                                                                      ↓

          Φράγκου                                                        Φράγγου

          Νικόλαος                                                        Γιαννακούλας

          (γεν.1837)                                                       (γεν.1849)

Ο Νικόλαος ψήφισε 42 ετών και είναι γεωργός, ενώ ο Γιαννακούλας 30 και είναι κτηνοτρόφος. Πιθανότατα οι γονείς τους Χρήστος και Ιωάννης να είναι αδέλφια ή ξαδέρφια. Είναι οι γενάρχες των Φραγκαίων. Οι δύο γραφές (Φράγκου και Φράγγου) οφείλονται σε άγνοια του γραφέα.

                                                             ΧΑΔΟΥ & ΧΑΔΟΣ:

Χάδου                         Ιωάννης

↓                         ↓

Χάδου                         Χάδου                         Χάδου

Δημήτριος                  Κωνσταντίνος            Αναγνώστης

(γεν.1813)                   (γεν.1815)                   ή Ανάγνως

↓                 ↓             ↓                                                     ↓

    Χάδου          Χάδου          Χάδου                                       Χάδου               Χάδου

   Νικόλαος     Γεώργιος    Ιωάννης                                    Κωνσταντίνος   Θεόδωρος

   (γεν.1834)    (γεν.1839)    (γεν.1839)                                 (γεν.1850)           (γεν.1834)

Ο Δημήτριος και ο Κωνσταντίνος ψήφισαν σε ηλικία 66 και 64 ετών αντίστοιχα. Γεννήθηκαν πριν την επανάσταση και κατά τη διάρκειά της ήταν παιδιά.

Ο Δημήτριος έχει τρείς γιούς, τους οποίους απέκτησε σε ηλικία 21 και 26 ετών. Οι γιοί του Νικόλαος, Γεώργιος και Ιωάννης ψήφισαν σε ηλικία 45 και 40 ετών. Ο Γεώργιος και ο Ιωάννης είναι δίδυμοι. Ο Κωνσταντίνος δεν έχει παιδιά με δικαίωμα ψήφου.

Ο γιός του Αναγνώστη ή Ανάγνου Κωνσταντίνος ψήφισε 29 ετών.

Ο Θεόδωρος ψήφισε 45 ετών και στον κατάλογο δεν αναγράφεται όνομα πατρός.

Όλοι δηλώνουν γεωργοί και είναι οι γενάρχες των Χαδαίων και Αναγναίων.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

α) Σε πληθυσμό 311 κατοίκων σύμφωνα με την απογραφή του 1879, ο αριθμός των εκλογέων ανέρχεται σε 54. Πρόκειται για τον ανδρικό πληθυσμό του χωριού άνω της ηλικίας των 21 ετών με γηραιότερο όλων τον Αναγνώστη Κολιάτο (ετών 82).

β) Σήμερα ορισμένα επώνυμα εκλογέων δεν υπάρχουν στο χωριό: Αλεξίου, Γεωργίου, Γούλας, Ιωάννου, Κατσαούνης, Κάνουρας, Κόρτσας, Λιάπης, Μπερτσιμάς, Παναγιώτου. Αυτό συμβαίνει είτε διότι δεν υπήρξαν άρρενες απόγονοι, είτε διότι οι απόγονοί τους μετακόμισαν σε γειτονικά χωριά: Κάνουρας, Καραπλιός, Μπερτσιμάς.

γ) Ορισμένα επώνυμα σημερινών κατοίκων της Παλαιοκερασιάς δεν απαντώνται στον κατάλογο: Ανάγνου, Αρμυριώτης, Γίτσας, Καλέτσος, Καπνίτης, Καρανάσιος, Κασσιαράς, Κορούλης, Λαμπράκης, Μαντζίκος, Μπετένιος, Σκιαδάς, Στάμος, Τσαγιάννης, Χασιώτης. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους:

-κάποιοι εγκαταστάθηκαν στο χωριό μετά το 1879[2],

-το 1879 κάποιες οικογένειες δεν είχαν μέλη με δικαίωμα ψήφου,

-κάποια ονόματα μετατράπηκαν σε επώνυμα (Στάμος) ή επώνυμα άλλαξαν (π.χ. από Χάδου σε Ανάγνου).

δ) Απαντώνται βαπτιστικά ονόματα που σήμερα έχουν εκλείψει ή μετατραπεί σε επώνυμα: Αλέξιος, Αναγνώστης, Γιαννακούλας, Ζήσης, Πανταζής, Πολύμερος, Στάμος και Χριστόδουλος.

ε) Ως προς την επαγγελματική ενασχόληση προκύπτουν τα εξής στοιχεία: Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται στη συντριπτική τους πλειοψηφία με τη γεωργία και κατά δεύτερο λόγο με την κτηνοτροφία. Έτσι έχουμε 43 γεωργούς, 7 κτηνοτρόφους, 2 μυλωνάδες, 1 κτίστη και 1 ρακοπώλη. Σύμφωνα με τους πίνακες που ακολουθούν επαγγελματικά κατατάσσονται ως εξής:

Α. Γεωργοί

Α/Α	Ονοματεπώνυμο
1	Αλεξίου Δημήτριος
2	Αλεξίου Αλέξιος
3	Αλεξόπουλος Αλέξανδρος
4	Γεωργίου Γεώργιος
5	Γούλας Δημήτριος
6	Γούλας Αλέξανδρος
7	Ιωάννου Πολύμερος
8	Κατσαντώνης Χρήστος
9	Κατσαντώνης Δημήτριος
10	Κατσαντώνης Αλέξανδρος
11	Κατσαούνης Κωνσταντίνος
12	Καραπλιός Κωνσταντίνος
13	Καραπλιός Στάθης
14	Κάνουρας Θεόδωρος
15	Κολιάτος Αναγνώστης
16	Κολιάτος Παναγιώτης
17	Κολιάτος Νικόλαος
18	Κούτρας Αθανάσιος
19	Κούτρας Πανταζής
20	Κούτρας Ιωάννης
21	Κούτρας Χριστόδουλος
22	Μπαλατζός Στάθης
23	Μπακαλιάνος Ιωάννης
24	Μπακαλιάνος Χρήστος
25	Μπαλτάς Ευστάθιος
26	Μπαλτάς Δημήτριος
27	Μπερτσιμάς Απόστολος
28	Μπερτσιμάς Γεώργιος
29	Παπαϊωάννου Δημήτριος
30	Παναγιώτου Στάμος
31	Παναγιώτου Γεώργιος
32	Πολυμέρου Γεώργιος
33	Πολυμέρου Χρήστος
34	Σκηπαρνάκος Δημήτριος
35	Τσόγκας Γεώργιος
36	Φράγκου Νικόλαος
37	Χάδου Δημήτριος
38	Χάδου Νικόλαος
39	Χάδου Γεώργιος
40	Χάδου Ιωάννης
41	Χάδου Κωνσταντίνος
42	Χάδου Θεόδωρος
43	Χάδου Κωνσταντίνος

B. Κτηνοτρόφοι

Α/Α	Ονοματεπώνυμο
1	Αλεξόπουλος Ιωάννης
2	Ζήσης Ιωάννης
3	Καράμπας Νικόλαος
4	Καράμπας Απόστολος
5	Καραπλιός Δημήτριος
6	Λιάπης Δημήτριος
7	Φράγγου Γιαννακούλας

Γ. Μυλωνάδες

Α/Α	Ονοματεπώνυμο
1	Ζήσης Απόστολος
2	Παπαϊωάννου Ιωάννης

Δ. Κτίστες

Α/Α	Ονοματεπώνυμο
1	Κούτρας Δημήτριος

Ε. Ρακοπώλες

Α/Α	Ονοματεπώνυμο
1	Κόρτζας Βασίλειος

Πρέπει να σημειωθεί ότι η σχέση μεταξύ των επαγγελμάτων γεωργού και κτηνοτρόφου μέσα σε μία οικογένεια την εποχή αυτή ήταν αρκετά χαλαρή. Ένα μέλος της οικογενείας ασχολούνταν με το κοπάδι των αιγοπροβάτων, ενώ τα άλλα μέλη ασχολούνταν με την καλλιέργεια των χωραφιών και τη συγκομιδή των ελαιών. Κτηνοτρόφοι πιθανώς να δήλωναν και κάποιοι που είχαν «ρουγιαστεί», δηλαδή έναντι αμοιβής δούλευαν σε τσέλιγκες, βοσκώντας τα κοπάδια τους (στη ρουμελιώτικη καθομιλουμένη ρουγιάζομαι=δουλεύω ως μισθωτός βοσκός)[3].

Το χωριό διέθετε δύο μυλωνάδες, τον Απόστολο Ζήση και τον Ιωάννη Παπαϊωάννου. Για τον μύλο του Αποστόλου Ζήση βλέπε ΤΣΕΡΝΟΒΙΤΙ: ΤΟ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ ΤΗΣ ΟΘΡΥΟΣ. Για ύπαρξη άλλου μύλου, που να ανήκε στον Ιωάννη Παπαϊωάννου δεν διαθέτουμε πληροφορίες.

Στο χωριό υπήρχε και ένας κτίστης, ο Δημήτριος Κούτρας.

Ο Βασίλειος Κόρτζας ήταν ρακοπώλης (πουλούσε τσίπουρο). Επομένως το χωριό είχε ρακοπωλείο, το οποίο πιθανότατα λειτουργούσε και ως παντοπωλείο (όπως ακόμη και σήμερα συμβαίνει). Προκύπτει το συμπέρασμα ότι την εποχή αυτή στο Τσερνοβίτι παραγόταν τσίπουρο. Το γεγονός τεκμηριώνεται από την ύπαρξη αμπελιών στην περιοχή (βλέπε τοπωνύμια Αμπελάκια, Αμπέλια, Παλιάμπελα).

στ) Συγκεντρώνοντας σε πίνακα τα ονόματα των πατέρων των εκλογέων προκύπτει ένας αριθμός από 36 κατοίκους του Τσερνοβιτίου που γεννήθηκαν πριν ή κατά τη διάρκεια του αγώνα του 1821:

Α/Α	Ονοματεπώνυμο	Παρατηρήσεις
1	Αλεξίου Αλέξιος
2	Αλεξίου Δημήτριος	Γεννήθηκε το 1817
3	Αλεξόπουλος Δημήτριος
4	Γεωργίου Αλέξιος	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820
5	Γούλας Γεώργιος	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820
6	Ζήσης Ζήσης	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820
7	Ιωάννου Ιωάννης	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820
8	Κατσαντώνης Ιωάννης
9	Κατσαούνης	Άγνωστο το όνομά του
10	Καράμπας Κυριάκος
11	Καράμπας Κωνσταντίνος
12	Καραπλιός Γεώργιος
13	Κάνουρας Δημήτριος
14	Κολιάτος Αθανάσιος
15	Κολιάτος Αναγνώστης	Γεννήθηκε το 1797
16	Κόρτσας Αθανάσιος
17	Κούτρας Δημήτριος
18	Κούτρας Ιωάννης
19	Λιάπης Αλέξιος
20	Μπαλατσός Αθανάσιος	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820
21	Μπακαλιάνος Αναγνώστης
22	Μπαλτάς Κωνσταντίνος
23	Μπερτσιμάς Παναγιώτης
24	Παπαϊωάννου Κωνσταντίνος
25	Παναγιώτου Παναγιώτης
26	Πολυμέρου Ιωάννης
27	Πολυμέρου Πολύμερος
28	Σκεπαρνάκος Γεώργιος
29	Τσόγκας	Άγνωστο το όνομά του
30	Φράγγου Ιωάννης	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820
31	Φράγκου Χρήστος
32	Χάδου Ιωάννης
33	Χάδου Δημήτριος	Γεννήθηκε το 1813
34	Χάδου Κωνσταντίνος	Γεννήθηκε το 1815
35	Χάδου	Δεν γνωρίζουμε το όνομά του
36	Χάδου Αναγνώστης ή Ανάγνως	Ίσως γεννήθηκε τη δεκαετία του 1820

Πιθανώς κάποιοι να πολέμησαν κατά την Επανάσταση του 1821. Απομένει να διαπιστωθεί μέσα από τα αρχεία αγωνιστών

ζ) O πίνακας με τον αριθμό των γεννήσεων ανά έτος (Σχ.1) είναι:

Έτος	Αριθμός γεννήσεων	Ονοματεπώνυμο
1797	1	Κολιάτος Αναγνώστης
1813	1	Χάδου Δημήτριος
1815	1	Χάδου Κωνσταντίνος
1817	1	Αλεξίου Δημήτριος
1824	1	Λιάπης Δημήτριος
1825	1	Παναγιώτου Στάμος
1827	6	Κόρτσας Βασίλειος Κούτρας Αθανάσιος Κούτρας Πανταζής Μπακαλιάνος Ιωάννης Παπαϊωάννου Δημήτριος Παπαϊωάννου Ιωάννης
1832	2	Κατσαντώνης Χρήστος Μπαλτάς Ευστάθιος
1834	6	Κατσαούνης Κωνσταντίνος Μπαλτάς Δημήτριος Σκεπαρνάκος Δημήτριος Τσόγκας Γεώργιος Χάδου Θεόδωρος Χάδου Νικόλαος
1835	1	Πολυμέρου Γεώργιος
1837	7	Αλεξόπουλος Ιωάννης Γούλας Δημήτριος Κατσαντώνης Δημήτριος Καράμπας Νικόλαος Καραπλιός Κωνσταντίνος Κολιάτος Παναγιώτης Φράγκου Νικόλαος
1839	7	Αλεξίου Αλέξιος Γούλας Αλέξανδρος Κάνουρας Θεόδωρος Κολιάτος Νικόλαος Κούτρας Χριστόδουλος Χάδου Γεώργιος Χάδου Ιωάννης
1840	3	Καράμπας Απόστολος Μπακαλιάνος Χρήστος Μπερτσιμάς Απόστολος
1845	1	Αλεξόπουλος Αλέξανδρος
1847	3	Ζήσης Ιωάννης Καραπλιός Δημήτριος Μπερτσιμάς Γεώργιος
1849	4	Ιωάννου Πολύμερος Κατσαντώνης Αλέξανδρος Καραπλιός Στάθης Φράγγου Γιαννακούλας
1850	2	Παναγιώτου Γεώργιος Χάδου Κωνσταντίνος
1851	5	Γεωργίου Γεώργιος Ζήσης Απόστολος Κούτρας Δημήτριος Κούτρας Ιωάννης Πολυμέρου Χρήστος
1853	1	Μπαλατσός Στάθης

Το 1827 είναι το έτος των διδύμων. Γεννήθηκαν οι Κούτρας Αθανάσιος και Πανταζής, καθώς και οι Παπαϊωάννου Ιωάννης και Δημήτριος.

Το 1839 γεννήθηκαν οι δίδυμοι αδελφοί Χάδου, Γεώργιος και Ιωάννης. Κατακόρυφη αύξηση παρουσιάζουν οι γεννήσεις τα έτη 1827, 1834, 1837, 1839 και 1851.

ΣΧΟΛΙΑ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ

[1] Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΓ΄, σελίδες 297, 298.

[2] Ο «ατυχής» ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 οδήγησε σε αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών από τη Θεσσαλία, η οποία κατελήφθη από τους Οθωμανούς (βλέπε: Πέμπτη 7 Μαΐου 1897: Οι Οθωμανοί προ των πυλών (ante portas) της Λαμίας την προφορική μαρτυρία της Δέσποινας Ε. Αλεξοπούλου για τη φυγή της γιαγιά της από τα χωριά του Βελεστίνου). Για παράδειγμα το επώνυμο Αρμυριώτης δείχνει τόπο καταγωγής τον Αλμυρό Μαγνησίας (Αρμυρός στην καθομιλουμένη της περιοχής) ενώ το επώνυμο Χασιώτης δείχνει τόπο καταγωγής την οροσειρά των Χασίων, περιοχής Τρικάλων Θεσσαλίας.

[3] Το ρήμα ρογιάζομαι προέρχεται από το ουσιαστικό η ρόγα=μισθός, αμοιβή. Η ρίζα της λέξης ανάγεται στη βυζαντινή εποχή. Συναντάται αρκετές φορές στο «Χρονικόν του Μορέως». Η ετυμολογία είναι: ρόγα<ρογεύω<λατιν.crogāre=αποδίδω χρηματική αμοιβή, δαπανώ (Λεξικό Μπαμπινιώτη). Οι μισθωτοί βοσκοί ρογιάζονταν για ένα εξάμηνο, από την ημέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου έως την ημέρα της γιορτής του Αγίου Δημητρίου.

ΕΙΚΟΝΕΣ

 Eικ.1 Το εξώφυλλο του εκλογικού καταλόγου.

 Eικ.2 Η πρώτη σελίδα με τους εκλογείς του Τσερνοβιτίου.

 Εικ.3 Η δεύτερη σελίδα με τους εκλογείς του Τσερνοβιτίου.

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ

 Σχ.1 Ιστόγραμμα με τον αριθμό γεννήσεων (1797-1853).

ΠΗΓΗ

Αρχείο Σωτήρη Γ. Αλεξόπουλου.